Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар: кәсіпорындардың энергетикалық шаруашылығының құрамы? Өнеркәсіптік кәсіпорынның энергетикалық шаруашылық қызметінің ұйымдық құрылымы?
Ұсынылатын әдебиет: 3,5,6,8
Тақырып 10. Электр энергетикасындағы жедел-диспетчерлік басқару-ұйымдастыру ерекшеліктері
Дәріс мақсаты: электр энергетикасындағы жедел-диспетчерлік басқарудың ерекшеліктерін, энергожүйенің ҚДБ-ның міндеттерін ашу.
Түйінді сөздер (терминдер): елдің энергия жүйесі, орталық диспетчерлік жүйе
Жалпы ұғымдар Энергетика жүйесі электрлік энергия көздерін құрайтын бірыңғай желіні көрсетеді – электр станциялар, электрлік желілер, сонымен қоса, өндірістік электр энергиясын түрлендіру мен бөлуді жүзеге асыратын кішігірім станциялар. Өндірістің барлық процестерін, электрлік энергияның жіберілуі мен бөлінуін басқару үшін жедел-реттеулік басқару жүйелері қолданылады.
Мемлекеттің энергетика жүйесі әртүрлі формалы бірнеше меншіктердің кәсіпорындарын қамтиды.Электрлік энергетикалық кәсіпорынның әрбірі жедел-реттеулік басқарудың жекелеген қызметін қамтиды.
Жекелеген кәсіпорындардың барлық қызметтері орталық диспетчерлік жүйемен басқарылады. Энергетикалық жүйенің өлшеміне байланысты орталық диспетчерлік жүйе мемлекеттің аймақтарына байланысты жекелеген жүйелерге бөлінеді.
Бір-бірімен байланысты энергетикалық жүйелер параллельді синхрондық жұмысқа қосылуы мүмкін. Орталық диспетчерлік жүйе (ОДЖ) жедел-реттеулік басқаруды бір-бірімен байланысты мемлекеттердің электрлік жүйелері арасындағы қуат ауысымдары арқылы жүзеге асырылатын мемлекетаралық электрлік жүйелермен жүзеге асырады.
энергетика жүйесі шегінде электр станция жұмысының үйлесімділігі;
мемлекеттің энергетика жүйесі жұмысының мемлекетаралық электр тасымалдау сымдарымен байланысы бар бір-бірімен байланысты мемлекеттердің энергетика жүйелерімен үйлесімділігі.
Жоғарыда тізбектелгенге қарағанда, энергетика жүйесінің жедел-реттеулік басқару жүйесі энергетика жүйесінде орындалуынан мемлекеттің энергетикалық қауіпсіздігіне әсер ететін негізгі тапсырмаларды қамтамасыз етеді.
