Оқу үдерісінің барысында қойылған мақсаттарға жету үшін қажетті көмек көрсету мақсатымен оқушыларды қолдау (Дж.С.Брунер, 1976).
Қалыптастырушы бағалаудың теориясы
Оқу мен оқыту үдерісінің негізіне келесі үш сұрақ жатады: «оқушылар оқудың қай сатысында тұр?», «өз оқуында олар қайда ұмтылады?» және «соған жету үшін оларға қандай көмек көрсету қажет?» бұл сұрақтар оқудағы үш қатысушымен тікелей байланысады (мұғалім, сыныптас және оқушы) (П.Блэк, Д.Уильям, 2009).
Бағалау критерийлер мен болжалды нәтижелердің айқындылығы мен нақтылығы кері байланыс сапасын, өзара әрекеттесудің вертикалды «мұғалім-оқушы» және горизонталды «оқушы-мұғалім» деңгейлерін, өзін-өзі реттеужәне оқушылардың жауапкершілігін арттырады. Ата-аналардың хабардарболуының сапасы мен деңгейі оқушылардың оқу жетістіктерінің дамуына жағдай жасайды.
“Бағалау үдесіне әсері”
Критериалды бағалау жүйесі элементтерінің түйінді идеялары
Блум бойынша дәстүрлі мектепте оқу үдерісіндегі қол жеткізген жетістіктердің 90% айырмашылығы негізгі үш фактор арқылы түсіндіріледі:
1. Когнитивті бастапқы мінез-құлық – бұл жаңа тапсырманы шешу алдында болатын оқушының білімі мен қабілеттері. Осы бастапқы айырмашылықтарды тексеріп, оларға оқу-педагогикалық үдерісті бейімдеу қорытындысының айырмашылықтарын 50% дейін қысқартуға болады;
2. Эмоционалды бастапқы мінез-құлық болашақ оқу мотивациясына қатты әсер ететін алғашқы сәтсіздіктерден көңілдің қалуын басу үшін бағытталған. Бастапқы сатыдағы тиімді стимуляцияның нәтижесінде қорытынды жетістіктердегі айырмашылықтар 25% дейін төмендейді;
3. Білім беру үдерісі ортамен, уақыт есебімен жүзеге асады, дегенмен ынталандыру және әрбірімен жеке жұмыс істеу де маңызды орын алады. Осыған орай, қорытынды айырмашылықтардың тағы 25% жоқ болуы мүмкін (Б.С.Блум, 1970).
Дәстүрлі және эксперименталды сынып оқушылары нәтижелерінің (тілді толық меңгеру теориясы бойынша) салыстырмалы анализі:
1. Бастапқы қалпын бағалау үшін бастапқы диагностикалық мониторинг қолданылады
2. Тоқсан үшін баға тоқсанның ағымдық және жиынтық бағалау балдарының пайыздық қатынасы ретінде қойылады.
3. Жылдық баға барлық тоқсандар бойынша қойылған балдардың орташа арифметикалық мәні ретінде анықталады
4. Баға жайында шешімді мұғалім басқа оқушылардың жетістіктерімен салыстырмай, нәтижелерді бағалау критерийлерімен сәйкестендіру арқылы қабылдайды.
“Бағалау үдерісіне әсері” Дәстүрлі сынып Эксперименталды сынып
