Білім және ғылым министрінің 2020 жылғы «3» сентября
-тарау. Жалпы білім беру ұйымдарындағы оқу процесін ұйымдастыру
жүктеу/скачать 239,37 Kb.
|
| 2-тарау. Жалпы білім беру ұйымдарындағы оқу процесін ұйымдастыру
5. Оқу процесін қашықтық форматында ұйымдастыру үшін мектеп мұғалімдердің негізгі сұраныстарына сәйкес келетін функционалдылық тұрғысынан ең қолайлы инфрақұрылымы мен білім мазмұны бар Интернет-платформаны таңдайды. Қашықтан оқыту үшін икемді сабақ кестесі жасалады, ал 1-5 сынып сабақтарын таңғы 9:00-ден, 6-11 сыныптарды 14:00-ден қою ұсынылады. Мұғалімдер оқу процесін ұйымдастыру кезеніңде интернет-платформалардан басқа кез-келген қол жетімді байланыс құралдарын қолдана алады. Қашықтан оқыту процесі синхронды және асинхронды форматтарда, Санитариялық-эпидемиологиялық қағидалар мен нормалар (бұдан әрі – СанҚжН) талаптарын және оқу уақытын ұтымды пайдалануды ескере отырып өтеді. Бұл жағдайда сабақтар екі форматты біріктірумен немесе тек асинхронды форматта өткізілуі мүмкін. Интернет-платформаларға қосылу бойынша проблемалар туындаған жағдайда, педагогтің қалауы бойынша кез келген қолжетімді байланыс құралдары арқылы сабақтар өткізуге жол беріледі. 6. Сабақтың синхронды форматындағы оқыту мұғалімнің қазіргі заманғы мүмкіндіктерді пайдалана отырып, нақты уақыт режиміндегі білім алушылармен тікелей байланысын (стриминг) және басқа да байланыс құралдары көздейді. 7. Педагог стримингке шығу үшін сабақтың белгілі бір бөлігін бөліп көрсете алады, сабақтың қалған бөлігін асинхронды форматта өткізе алады. Сабақтарды нақты уақыт режимінде (стримингтің) өткізу міндетті емес. Мұғалім сабақтың мақсаттарына сүйене отырып, сабақтың қай бөлігін, аптасына (тоқсанда) нақты уақыт режимінде қанша сабақ өткізе алатындығын анықтайды. 8. Сабақтың асинхронды форматы – электронды платформалардың мүмкіндіктері арқылы мұғалімнің білім алушылармен өзара әрекеттесуі, мұндай формат өз бетінше оқуға арналған контент және оған мұғалімнің кері байланысын көздейтін оқу тапсырмаларынан тұрады. 9. Оқу процесін қашықтан (синхронды және асинхронды формат) ұйымдастыру үшін мектеп барлық педагогтер мен білім алушылар үшін электрондық платформаларға қосылуы тиіс. 10. Мектептегі сабақ кестесі барлық сыныптарға арналған Мектептің жұмыс оқу жоспарына сәйкес МЖМБС, үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламаларына сәйкес жасалады. 11. Синхронды форматтағы сабақтар бойынша ұсынымдар 1) Тікелей трансляцияда синхронды формат негізінде оқыту үшін оқу процесін асинхронды оқыту форматымен үйлестіре отырып, СанҚжН-ға сәйкес сабақтың 10-нан 30 минутқа дейінгі уақытын бөлуге болады. 2) Мұғалім білім алушыларды стриминг режимінде сабаққа алдын-ала дайындап, оларға іс-қимыл алгоритмі бар жадынаманы беруі керек. Сабаққа дейін: – құрылғыға ХХХ қосымшасын жүктеңіз; – қосымша баптауларының жұмысын тексеріңіз (микрофон, видео, экран демонстрациясы және т.б); – сабақ алдында 10-15 минут ішінде платформаға қосылуды тексеріңіз; – тіркеу үшін өзіңіздің аты-жөніңізді, сыныбыңызды пайдаланыңыз; Сабақ кезінде: – бөгде дыбыстардың болмауын қамтамасыз етіңіз; – микрофон режимін қадағалаңыз (қажет болған жағдайда ғана қосыңыз); -– бейне режимді бақылаңыз; – этикалық мінез-құлық нормаларын сақтаңыз; – платформа құралдарын дұрыс пайдаланыңыз (қажет болған жағдайда: мұғалімге немесе чатқа барлығына хабарлама жазу, бейне/аудио немесе презентацияны қосу, «қолды көтеру», «иә/жоқ», «бас бармақ» және т.б. батырмаларды басу). 3) Қысқа мерзімді сабақ жоспарын әзірлеу және іске асыру кезінде мұғалім оқу мақсатына байланысты сабақтың синхронды және асинхронды бөлігі үшін мазмұны мен уақытын ұтымды бөлуі керек. Техникалық проблемалар туындаған және тікелей эфирге шығу мүмкін болмаған жағдайда мұғалім сабақты асинхронды форматқа ауыстырады. 4) Сабақтың синхрондық форматтағы сабақ құрылымына енеді: – қамтылған материалдың қысқаша мазмұны: жаңа тақырыпты түсіндіру үшін қажетілігі бойынша логикалық байланысқан алдыңғы тақырыптардың негізгі бөлімін мазмұндау; – білімалушылардың назарын жаңа материалды оқып үйренуге қажет болуы мүмкін білім мен дағдыларға аудару; – жоспарға сәйкес жаңа материалды таныстыру; – материалды бекіту бойынша ұсынымдар. 5) Сабақтың мазмұны келесі талаптарға сай болуы керек: – ақпаратты нақты құрылымдау: тапсырыс беру, жүйелеу; – негізгі дидактикалық принциптерді ескеру: ғылыми сипат, көріну, қол жетімділік, саналылық, теория мен практика арасындағы байланыс, циклдік, танымал ғылыми презентация, оқу материалының эстетикасы; – теледидар, ақпараттық-коммуникациялық және мультимедиялық технологиялар саласындағы заманауи әлемдік жетістіктерге сәйкестігі; – қабылдауды ескере отырып, аудиовизуалды ақпараттың жеткілікті көлемі мен әсер ету ұзақтығы; – түрлі ақпараттық оқу материалдарын қолдану: мәтін, презентациялар, графика, медиа, суреттер, кестелер, инфографика және басқалар. 6) Оқу тапсырмалары ұсынылған көлемнен аспайды, орындау алгоритмімен және электронды оқу материалына қажетті сілтемелермен бірге жүреді (IV бөлім). 7) Мұғалім белгіленген тәртіппен кері байланысты қамтамасыз етеді; электрондық журналдар болмаған жағдайда кері байланыс мұғалімнің еркі бойынша байланыстың қолжетімді түрлері арқылы жүзеге асады; 8) Сабақ жазбасы сақталады және білім алушыларға кез-келген уақытта материалдарға қолжетімділікке мүмкіндік береді. 9) Стримингке шығу мүмкіндігі болмаған жағдайда педагог сабақтарды тек асинхронды форматта өткізеді. 12. Асинхронды форматтағы сабақтар бойынша ұсынымдар 1) Асинхронды форматтағы сабақ мұғалім білімалушылармен электрондық платформалардың мүмкіндіктері арқылы өзара әрекеттескенде жүзеге асырылады. Сабаққа арналған оқу тапсырмаларын электрондық платформалардың мазмұны мен мүмкіндіктерін ескере отырып мұғалім әзірлейді. Оларға электронды оқулықтар, бейнелер, шеберлік тренажерлері, білімді бақылау ресурстары және басқалары кіретін цифрлық білім беру ресурстары жатады. 2) Педагог асинхронды форматтағы сабақ дайындау барысында: – сабақтың түрін, мақсатын анықтайды; – сабақтың мақсатына сәйкес оқу материалын дайындайды (электронды оқулықтар, бейнематериалдар, ТВ-сабақтар, презентациялар және т. б.); – мұғалім оқу процесінде интернет-платформада орналасқан материалдарды ғана емес, сонымен қатар өзінің оқу материалдарын да пайдаланады; – оқушыға өздігінен оқуы үшін оқу материалын ұсынады; – білім алушыларға кез келген уақытта қайта қарауға электронды платформада орналастырылған немесе мұғалім жазған теледидар сабағын немесе бейне сабағын көруге мүмкіндік береді; – Интернет-платформаларда орналастырылған қол жетімді сандық білім беру ресурстарын ұсынады; – оқу тапсырмаларын сабақтың мақсатына сәйкес ұсынылған көлемге сәйкес, орындау тәртібі мен уақыт шығындарын, сондай-ақ білім алушылардың жеке мүмкіндіктері мен ерекше қажеттіліктерін ескере отырып әзірлейді; – электрондық платформалар немесе электрондық пошта мүмкіндіктері арқылы қажетті сілтемелер бере отырып, жаңа сабақтың тақырыбын, мақсатын егжей-тегжейлі сипаттай отырып, білім алушыларға оқу тапсырмасын жібереді немесе басқа да қол жетімді байланыс құралдары; – орындалған жұмыстарды қабылдайды және білім алушыларға белгіленген тәртіппен кері байланысты жүзеге асырады, электрондық журналдар болмаған жағдайда кері байланыс мұғалімнің еркі бойынша байланыстың қолжетімді түрлері арқылы жүзеге асады; – қажет болған жағдайда білім алушыларға, оның ішінде ерекше білім алуға қажет ететін балаларға жеке кеңес береді. 13. Білім алушыларға сабақ оқу күнін ұйымдастыру үшін ұсынымдар: 1) Оқушылар синхронды және асинхронды форматта ескере отырып, сабақ кестесін сақтайды және сабақ күнін жоспарлайды. 2) Олар белгіленген кестеге сәйкес материалдарды оқиды және пәндер бойынша оқу тапсырмаларын орындайды. 3) Интернет - платформалардың, электрондық журналдардың мүмкіндіктері арқылы жауаптарды тіркейді немесе қолжетімді байланыс түрлері арқылы жібереді. 4) Мұғалімнің тапсырмалар бойынша түсініктемелерін оқып, оның ұсыныстарын орындайды. 5) Сынып жетекшісімен байланыста болады. 6) мұғалімдермен кез-келген қол жетімді режимде жұмыс істейді, егер қажет болса, туындаған сұрақтарды мұғалімге жібереді. 7) Компьютерлік техникамен үздіксіз жұмыс істеу ұзақтығына қатысты санитарлық нормаларды сақтайды. 14. Электрондық оқу материалдарын қолдану бойынша ұсыныстар: 1) Цифрлық білім ресурстары (ЦБР) - компьютерлік технологиялар негізінде жасалынған және енгізілген оқу құралдарының жиынтығы, соның ішінде цифрлық білім беру ресурстары (ЦБР) - цифрлық технологиялар негізінде құрылған және жұмыс істейтін ресурстар. 2) Оқу процесінде мұғалімдер қолданатын ЦБР келесі талаптарға сай болуы керек: – Қазақстан Республикасының заңнамасымен таратуға тыйым салынған ақпарат болмауы керек; – үшінші тұлғалардың ар-намысы мен қадір-қасиетін, құқықтары мен заңмен қорғалатын мүдделерін қозғайтын ақпарат бар ЦБР-ны пайдалануға жол берілмейді; – мазмұны оқу нәтижелеріне, білімнің тиісті деңгейіне арналған оқу жоспарына, оқушылардың жас ерекшеліктеріне арналған Мемлекеттік білім стандарты талаптарына сәйкес келеді; – әртүрлі діни, этникалық және мәдени топтардың өкілдеріне толеранттылықпен қарау қағидаттарын ұстанады, этносаралық және конфессияаралық диалогқа араласпайды; – білім алушылардың жынысына, ұлтына және тұрғылықты жеріне қарамастан қол жетімді және түсінікті; – қазіргі ғылыми білімнің негіздеріне қайшы келмейді; – білім деңгейі, пән, оқу деңгейі, бақыланатын мазмұн элементтері, мазмұн түрі дұрыс таңдалған; – суретте су белгілері мен сыртқы жазулар жоқ; – автор және (немесе) қарызға алынған материалдың көзі көрсетіледі; – ЦБР тәуелсіз танымдық мәнге ие; – материалды таныстыру бірізділік пен дәйектілікпен сипатталады. 15. Мектепалды сыныптарда және мектептерде тікелей дербес компьютермен, ноутбукпен, планшетпен және смартфонмен оқу сағатының үздіксіз ұзақтығы: 1) мектепалды және 1-сыныптарда - 15 минуттан аспайды; 2) 2-3 сыныптарда - 20 минуттан аспайды; 3) 4-5-сыныптарда - 25 минуттан аспайды; 4) 6-8-сыныптарда - 25 минуттан аспайды; 5) 9-11 (12) сыныптарда - 30 минуттан аспайды. 16. Қашықтан оқыту режиміндегі мектеп әкімшілігі мен педагогтердің функциялары 1) Білім беру ұйымының басшысы: – жұмыс сапасына бағытталған басқару шешімдерін қабылдайды; – қашықтан оқытуды ұйымдастыру жөнінде тиісті бұйрық шығарады; – барлық педагогтер мен білім алушыларға заманауи талаптарға сәйкес келетін электрондық платформаларға қосылу мүмкіндігін қамтамасыз етеді; – мектеп оқушыларын компьютерлік техникамен қамтамасыз етуді және Интернет пен қосылуын бақылайды; - сынып контингентін, сабақ кестесін, жұмыс кестесін бекітеді; – сабақтың құрамын, сабақ кестесін, жұмыс кестесін, мектептің оқытушы құрамын педагогикалық кеңестің отырысында 28 тамыздан кешіктірмей бекітеді; – білім беру процесінің ұйымдастырылуына, оның ішінде қашықтық форматта тұрақты бақылауды мен ұжайы мониторингті жүзеге асырады – мұғалімдердің оқу жүктемесінің жұмыс оқу жоспарынан асып кетуіне жол бермей, тарифтік тізімге және мектептің 2020-2021 оқу жылына арналған оқу жұмыс жоспарына сәйкес бөледі; – қажет болған жағдайда еңбек заңнамасына сәйкес қызметкерлердің білім беру процесін қамтамасыз ету жөніндегі еңбек функцияларын бөледі; – қашықтағы форматта ұйымның өмірлік белсенділігі мен қызметін қамтамасыз ететін қызметкерлердің еңбек функцияларын анықтайды (әкімшілік, техникалық персонал); – білім беру ұйымының қызметкерлерін таныстырады. 2) Білім беру ұйымы басшысының орынбасарлары: – білім алушылардың қозғалысы, мектеп педагогтерінің сапалық құрамы, материалдық базасы, мектептің техникалық персоналы және т.б. туралы мәліметтерді Білім беру дерекқорының базасын (бұдан әрі – ҰБДҚ) толтырады; – Санитариялық-эпидемологиялық қағидалар мен нормалар (бұдан әрі - СанҚжН) талаптарын ескере отырып және оқу уақытын ұтымды пайдалана отырып, синхронды және асинхронды форматта қашықтан оқыту процесін ұйымдастырады; - сабақ кестесін 1-5 сыныптар сағат 9:00-ден, 6-11 сыныптар сағат 14:00-ден құрастырады; – бекітілген кестеге сәйкес педагогтердің қызметін және олармен кері байланысты ұйымдастырады. 3) Сынып жетекшісі: – білім алушылардың қашықтан оқытуға техникалық мүмкіндіктері мен дайындығына мониторинг жүргізеді (компьютердің, Интернеттің болуы және басқа электрондық платформаларға қолжетімділік); – білім алушылар мен олардың ата-аналарына (заңды өкілдеріне): мектеп пайдаланатын білім беру платформасы туралы, сабақ кестесі туралы хабарлайды; – сабақ үшін қажетті жағдайлар туралы мәселені түсіндіреді (жұмыс орнын және жабдықтарды қамтамасыз ету, тыныштықты сақтау, жұмыс жағдайын қамтамасыз ету, бөгде шуды болдырмау, білім алушы бөлмесінде басқа балалардың немесе жануарлардың болмауы); – стриминг режимінде сабақ кезінде білім алушылардың мінез-құлық ережелерін түсіндіреді; – сынып білім алушылары арасынан кезекшіні тағайындайды, ол сабақты синхронды форматта өткізу кезінде сыныптағы тәртіпті қадағалайды. 4) Педагогтер: – оқушылардың назарына сабақтың форматы және оқу процесін ұйымдастыру ережелері туралы ақпарат береді; – бекітілген кестеге сәйкес оқу процесін жүзеге асырады 5) Студент-практиканттарының жұмысын ұйымдастыру: Студент-практикант мұғалімнің көмекшісі болып табылады. Сабақта студент-практикант: оқушылардың сабаққа дайындығы зерттеуі; сабақта тәртіпті бақылауы; әр түрлі тапсырмалардың, оның ішінде дербес тапсырмалардың уақтылы орындалуын бақылауды жүзеге асыруы; сабақта кері байланысты қамтамасыз етуі; әр түрлі білім беру платформаларында топтық чат, бейнеконференция құру, байланысты қосу және тексеруі; демонстрациялық материалдарды (мәтіндік материалдар, презентациялар, суреттер және т. б.) дайындау және таратуы; денсаулық сақтау жаттығулары, физикалық минуттар, өзгерістерді профилактикалық іс - шараларды өткізуі; білім алушылармен, педагогтермен, ата-аналармен немесе заңды өкілдермен ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын ұйымдастыруға қатысуы; білім алушыларға, ата-аналарға кестедегі өзгерістер туралы, білім алушыларға кері байланыс беру туралы оқу барысы мен оқу нәтижелері туралы хабарлауы тиіс; - студент-практикант өз бетінше сабақ өткізбейді. жүктеу/скачать 239,37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|