Гиалурон қышқылы (М.м. 100000 - 10000000 Д) 100 - 20000 дисахаридтік бірліктен тұрады (-1,4-гликозидтік байланыс).
Дисахаридтік бірлігі -глюкурон қышқылы мен -ацетилглюкозаминнен (-1,3-гликозидтік байланыс) тұрады.
Гиалурон қышқылы
Маңызы:
Гиалурон қышқылы
көздің шынытәрізді денесінде (алғаш рет табылған),
нәрестенің кіндік сабағында кездесіп, инфекцияның таралуына жол бермейді;
қан тамырларының эндотелий жасушаларының аралығында кездеседі, олардың өткізгіштігін азайта отырып, цементтеуші роль атқарады;
синовиальды сұйықтықта кездесіп, майлау ролін;
суды байланыстыру қызметін атқарады;
митозды тездетеді.
Хондроитинкүкірт қышқылы
Қысқа тізбекті сульфатталған полисахарид. Тізбек құрамына 20 – 100 дисахаридтік бірлік кіреді.
Дисахаридтік бірлігі -глюкурон қышқылы мен -ацетилгалактозаминсульфаттан (-1,3-гликозидтік байланыс) тұрады.
Күкірт қышқылы қалдығының ацетилгалактозаминдегі қайсы көміртекке байланысқанына қарай хондроитинсульфаттардың 3 түрін ажыратады.
Маңызы:
Хондроитинкүкірт қышқылы сүйек пен шеміршек тінінде кездеседі.
Сүйек пен шеміршек тінінің минералдануына, фибриллогенезге қатысады, митозды тежейді.
Гепарин
Құрамында көп мөлшерде күкірт қышқылы бар.
Гепариннің мономері – - глюкуронилсульфат пен -ацетилглюкозаминсульфаттан тұратын дисахаридтік бірлік (-1,4-гликозидтік байланыспен байланысқан).
Маңызы:
Гепарин дәнекер тінінің семіз жасушаларында синтезделеді.
антикоагулянт,
липопротеидлипазаның (ЛПЛ) активаторы – атерогенді ЛП антиатерогендіге айналдырады,
қабынуға қарсы қолданылады.
Гепариннің қабынуға қарсы әсері оның гиалуронидаза ферментінің ингибиторы, яғни гиалурон қышқылының ыдырауын тежеуімен және гистаминнің артық мөлшерін байланыстыруымен байланысты.