Биохимия кафедрасы
жүктеу/скачать 1,47 Mb. Pdf көрінісі
|
| Екінші реттік құрылымы. Бірінші реттік құрылымын білу, белок молекуласының
құрылысы мен қызметі туралы толық мәлімет бере алмайды. Екінші реттік құрылымы— полипептид тізбегінің оралып, шумақталып спираль немесе белгілі бір конформация түзу тәсілі. Бұл полипептид тізбегінің жеке бөліктерінің арасында сутектік байланыстардың түзілуі нәтижесінде пайда болады. Екінші реттік құрылымды сутектік байланыстар қамтамасыз етеді. Екіншілік деңгейдегі құрылым екі түрге бөлінеді: α-спираль және β-құрылымы. α-құрылым - спираль, оңға қарай ширатылып үнемі қайталанып отырады. Әрбір оралымында 3,6 амин қышқылы орналасады, қадамы 0,54 нм (сур. 5. А). α-спиральдың реттеу жиілігі 5 қадам немесе18 амин қышқылының қалдығына тең. α-спираль құрндағы сутегі атомдарының біріне бірі жақын орналасуы нәтижесінде пайда болатын сутектік байланыс қамтамасыз етеді, бағыты ось бойымен парралель болады. Екінші түрі - β-құрылымы (сур. 5. Б) кейбір фибриллярлы белоктарға (жібек фиброины) тән, қатпарланған қабаттан түзіледі. 25 Ñ ÑÍ ÑÍ Ñ R Î Î N R N N ÑÍ R ÑÍ NH Ñ Î ÑÍ R NH Ñ Î NH Ñ Î ÑÍ ÑÍ NH Ñ Î ÑÍ NH Ñ Î ÑÍ H 2 R R R H NH ÑÍ 1 Í OOÑ H Ñ Î õ 2 3 4 R R R R R R R R R R R R R R R R R R R R Физикалық әдістермен анықталған полипептид тізбегі гармошка тәрізді қабат-қабат болып келеді, сутектік байланыстардың бағыты өз қсіне перпендикуляр келеді. Сутектік байланыстар тек бір полипептидтік тізбекте ғана емес, әр түрлі тізбектер арасында да 26 түзіледі. Белоктың екінші реттік құрылымы қыздырғанда бұзылуы мүмкін. Полипептид тізбегінің спираль түзуі, оның ұзындығын төрт есе кемітеді жүктеу/скачать 1,47 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|