Ағзаның ішкі ортасы Адам ағзасының ішкі ортасы:Қан, лимфа, ұлпа сұйықтығы Жасушаны қоректік заттармен қамтамасыз етеді: Қан, лимфа Қанның қызметі:Тасымалдау, қорғаныштық, гуморальдық, жылуреттеу Қанның қызметі: Дене температурасының тұрақтылығын сақтау, қоректік заттарды асқорыту мүшесінен ұлпаларға жеткізу, ағзаны зиянды микробтардан қорғау Адам ағзасындағы қан мөлшері:4,5-5л Қанның сарғыштау түсті қоймалжын сұйықтығы:Плазма Қан жасушаларын бөліп алғанда қалатындар: Плазма Қан плазмасының құрамында сутегі иондарының концентрациясының қалыпты болып тұруына қатысады: Қан плазмасындағы ақуыз бен минералды тұздар Қан плазмасының құрамы Су 90-92%, нәруыз 7-8%, глюкоза 0,12%, май 0,7-0,8%, тұз 0,9% Қан плазмасының нәруызы:Альбумин, глобулин, фибриноген Фибриноген нәруызы болмайтын сұйықтық: Сарысу Қан ұйығының сығындысы: Сарысу Сүйек қызыл кемігінде түзіледі:Қан жасушалары Қан жасушалары:Лейкоцит, эритроцит, тромбоцит Ядросы жоқ, қызыл түсті қанның жасушалары:Эритроциттер Эритроциттердің құрылыс ерекшелігі: Қызыл түсті,табақша тәрізді, ортасы қысыңқы Эритроцит жасушаларының пішіні: Домалақ, оралма қысыңқы табақша, тиын Эритроциттердің негізгі қызметі:Оттек, көмірқышқыл газын тасымалдау 1 мм3 қанда эритроциттер саны:4,5-5 млн жуық Эритроциттер жасалады: Жілік майы мен кемікте Эритроциттердің бірігуі: Агглютинация Эритроциттегі ерекше ақуыз: Гемоглобин Қанға қызыл түс беретінпигменті:Гемоглобин Адамның 100 мл қанында болатын гемоглобин мөлшері: 15-16г Гемоглобин құрамына кіретін химиялық элемент: Темір Тасымалдау қызметін атқаратын нәруыз:Гемоглобин Гемоглобиннің негізгі ролі: Оттегі тасымалдау Қандағы оттек эритроциттерге барып гемоглобинмен байланысып түзеді:Оксигемоглобин Көмірқышқыл газымен қосылған гемоглобин:Карбоксигемоглобин Эритроциттердің тіршілік ету ұзақтығы: 120 тәулік Қан аздық себебі: Эритроцит, гемоглобин жетіспеуінен Қанның құрамының өзгеруі мен азаюынан туатын ауру: Анемия Ірі ядросы бар, ақ түйіршікті қан жасушалары:Лейкоциттер Лейкоциттер:Қанның түссіз ядролы, белсенді (амеба сияқты) қозғалатын жасушалары Адамның 1 мм3 қанында болатын әр түрлі топқа жататын лейкоциттер саны: 6-8 мың Лейкоциттер түзіледі:Сүйек кемігінде, көкбауырда, айырша безде, лимфа түйіндерінде Ағзаны микробтардың енуінен,жұқпалы аурудан сақтайды:Лейкоцит Ағзаның қорғану реакциясы:Фагоцитоз Фагоцитоз дегеніміз: Лейкоциттердің микроорганизмдерді сіңіріп қорытуы Фагоцитозға өте қабілетті жасушалар Лейкоциттер Тікен кіргенде ірің түзілі … белгісі: Лейкоциттердің фагоцитозға қабілеттілігінің Микробтарды ерітетін обыр жасушалар: Фагоциттер Лейкоциттердің қызметін толық зерттеген ғалым: И.И.Мечников Фагоцитозды құбылысын ашқан: И.И.Мечников Бөгде бөлшектерді сіңіріп қорыту процесін ашқан ғалым: Мечников Ағзаның иммунитет жүйесін құрайтын қан компоненті:Лейкоцит Лейкоциттерінің тез көбейіп, қан ағынын толтырып жіберуден пайда болатын ауру: Аққан ауруы (лейкемия) Эритроциттер мен лейкоциттер бұзылады:Бауыр, көкбауыр Лейкоциттердің құрылыс ерекшелігіне сәйкес екі тобы: Түйіршікті, түйіршіксіз Түйіршіксіз лейкоциттердің түрлері: Тромбоцит_Адамның_1мм_3_қанындағы_тромбоциттердің_мөлшері:_250-400_мың'>Лимфоциттер, моноциттер Қан пластинкасы:Тромбоцит Адамның 1мм3 қанындағы тромбоциттердің мөлшері: 250-400 мың Тромбоциттердің негізгі қызметі:Қанның ұйуы және қан кетуді тоқтату Қанның ұюына қажетті заттар:Тромбопластин, фибрин талшықтары, «К» витамині, оттек, кальций иондары Қанның ұюы неге байланысты:Фибриногеннің_ерімейтін_фибринге_айналуына_Фибриногеннен_фибрин_түзілуі_үшін_қатысатын:_Тромбоцит_және_кальций_тұзы_Қанның_ұюына_қатысатын_нәруыз:_Фибриноген'>Фибриногеннің ерімейтін фибринге айналуына Фибриногеннен фибрин түзілуі үшін қатысатын: Тромбоцит және кальций тұзы Қанның ұюына қатысатын нәруыз: Фибриноген Қанның ұюы кезінде түзілетін ерімейтін талшықты нәруыз: Фибрин Фибрин түзілу үшін қатысатын ақуыз:Протромбин Бауырда түзілетін қан сарысуының нәруызы: Протромбин Протромбин түзіледі: Қанұйық түзілуден Жарақаттанған жерге фибрин жіпшелерінің тығыз талшықты тор түзуі: Тромб Жарақаттанған жерден аққан қан ұйыды: 4-5 мин Туылғаннан қан ұйымайтын, сирек кездесетін, тұқым қуалайтын ауру: Гемофилия Қаны ұйымайтын адамның қанындағы болмайтын нәруыз:Глобулин Организмде жасушааралық кеңістікті толтырып тұратын қан сарысуынан түзілетін түссіз, мөлдір сұйықтық: Ұлпа сұйықтығы Ұлпа сұйықтығынан түзілетін ағзаның ішкі ортасы:Лимфа Лимфа:Лимфа тамырлары мен түйіндерінде болатын сұйықтық Құрамы қанға ұқсас түссіз сұйықтық: Лимфа Лимфада болатын лейкоциттер түрі:Лимфоциттер Лимфа түйіндерінде ұлпа сұйықтығы: Зарарсыздандырылады,сүзіледі Лимфаның қызметі:Ұлпа сұйықтығын қанайналым жүйесіне қайтарады, микробтар мен бөгде заттарды сүзіп қалады, ашішек бүрлеріндегі майларды сіңіреді Қан құрамындағы эритроциттерді тұңғыш рет байқаған ғалым: Левенгук Лейкоцитарлы формула: Адам қанындағы лейкоциттер типтерінің арасындағы сандық қатынас
