«Биология» пәнінен жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар 9-сынып


– ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ



бет7/16
Дата21.12.2023
өлшемі0,86 Mb.
#142316
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16
Байланысты:
9-сынып, БЖБ и ТЖБ

2 – ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫ

    1. А «Тыныс алу» бөлімі бойынша жиынтық бағалау


Оқу мақсаттары 9.1.4.1 Тыныс алу реакциясының химиялық теңдеуін
пайдалана отырып анаэробты және аэробты тыныс алуды салыстыру

        1. Аэробты және анаэробты тыныс алу үрдістерімен бұлшықеттің қажуы арасындағы байланысты орнату

Бағалау критерийлері Білім алушы:

          • Анаэробты және аэробты тыныс алуды салыстырады

          • Аэробты және анаэробты тыныс алу үрдістерімен бұлшықеттің қажуы арасындағы байланысты көрсетеді



Ойлау дағдыларының деңгейі


Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары



Орындау уақыты 20 минут


Тапсырма





  1. Төменде тыныс алудың түрлерінің теңдеулері берілген.

Оларды жіктеңіз.
Анаэробты тыныс алу_ Аэробты тыныс алу _



  1. Анаэробты және аэробты тыныс алудың сипаттамалары бойынша салыстырыңыз.




Салыстыру сипаты

аэробты

анаэробты

жасушада жүретін орны







түзілетін соңғы өнімдер







жылдамдығы







жүру жағдайы







АТФ саны







үрдістің ПӘК-і










  1. Не себепті аэробты жаттығулардың анаэробты жаттығуларға қарағанда қарқындылығы төмен екендігін мысалдармен дәлелдеңіз.





  1. Аэробты және анаэробты тыныс алу үрдістері мен бұлшықеттің қажуы арасындағы қандай байланыс болатынын анықтаңыз.




Бағалау критерийлері

Тапсырма


Дескриптор

Балл

Білім алушы

Анаэробты және аэробты тыныс алуды салыстырады

1

анаэробты
анықтайды;




теңдеулерді

1

аэробты теңдеулерді анықтайды;

1




2

анаэробты және аэробты тыныс
алудың түрлерін жасушада жүретін орны бойынша

1








салыстырады;










түзілетін

соңғы

өнімдерін

1







салыстырады;







жылдамдығын салыстырады;

1







жүру жағдайын салыстырады;

1







АТФ санын салыстырады;

1







үрдістің ПӘК-і салыстырады;

1

Аэробты және анаэробты тыныс алу үрдістерімен бұлшықеттің қажуы

3

аэробты мен анаэробты жаттығуларға арасындағы қарқындылықты түсіндіреді.

1


арасындағы көрсетеді

байланысты










4

аэробты және анаэробты тыныс алу үрдістерімен бұлшық еттің

1







қажуы арасындағы байланысты










анықтайды.




Барлығы

10

«Тыныс алу» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні




Бағалау критерийлері

Оқу жетістіктерінің деңгейі

Төмен

Орташа

Жоғары

Анаэробты және аэробты тыныс алуды
салыстырады

Анаэробты және аэробты тыныс алуды салыстыруда қиналады



Тыныс алудың берілген анаэробты/ аэробты теңдеулерді анықтауда, аэробты анаэробты тыныс алу үрдістерін салыстыруда жасушада жүретін орнын анықтауда/түзілетін соңғы өнімдерді атауда/ жылдамдығы/жүру жағдайын көрсетуде/АТФ санын табуда/ үрдістің ПӘК-ін анықтауда қателіктер жібереді.

Анаэробты және аэробты тыныс алуды салыстырады
.




Аэробты және анаэробты тыныс алу үрдістерімен бұлшықеттің қажуы арасындағы байланысты көрсетеді

Аэробты және анаэробты тыныс алу үрдістерімен бұлшықеттің қажуы арасындағы байланысты көрсетцде қиналады


Аэробты жаттығулардың анаэробты жаттығуларға қарағанда қарқындылығы төмен болу себебін түсіндіруде, анаэробты және аэробты тыныс алу үрдістерімен бұлшықеттің қажуы арасындағы байланысты анықтауда қателіктер жібереді


Аэробты және анаэробты тыныс алу үрдістерімен бұлшықеттің қажуы арасындағы байланысты көрсетеді



9.2В «Бөліп шығару» бөлімі бойынша жиынтық бағалау





Оқу мақсаттары

        1. Нефронның құрылысы мен қызметін сипаттау;

        2. Фильтрация және несептің түзілу үрдістерін сипаттау

        1. Зәр шығару жүйесі мүшелері мен бүйрек ауыруларының алдын алу жолдарын түсіндіру

        2. Әртүрлі ағзалардың мекен ету ортасы мен зат алмасудың соңғы өнімдері арасындағы байланысты орнату

Бағалау критерийлері

Білім алушы:

  • Нефронның құрылысы мен қызметін сипаттайды

  • Фильтрация және несептің түзілуін түсіндіреді

  • Зәр шығару жүйесі мүшелері мен бүйрек ауруларының алдын алу жолдарын түсіндіреді

  • Әртүрлі ағзалардың мекен ету ортасы мен зат алмасудың соңғы өнімдері арасындағы байланысты орнатады

Ойлау дағдыларының деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты

20 минут

Тапсырма

1. Суретте нефрон берілген.



(а) Суреттегі O,P,Q әріптерімен берілген құрылымдарды сипаттаңыз.
O P
Q

(b) Фильтрация үрдісі жүретін бөлік қай әріппен берілгенін анықтаңыз.

2 (а) Реабсорбция үрдісі нефронның қай бөліктерінде жүзеге асатынын көрсетіңіз.


(b) Реабсорбция үрдісінің механизмін түсіндіріңіз.





    1. Зәр шығару жүйесі мүшелері мен бүйрек ауруларының алдын алу жолдарын ұсыныңыз.







аурудың атауы

себебі

алдын алу жолдары

зәр шығару жүйесі мүшесі










бүйрек













    1. Адамның зат алмасуының соңғы азоттық өнімі- несепнәр. Несепнәрдің артықшылықтарын (кемінде 2) түсіндіріңіз.




    1. Сұрақтарға жауап беріңіз.

Шаянда ыдырау өнімдері ағзадан аммиак, ал жәндіктерде несеп қышқылы түрінде шығарылатыны белгілі.
Ыдырау өнімдерін сыртқа осылай шығару әдісінде қандай да бір биологиялық мән бар ма әлде бұл кездейсоқтық па?
Шаян мен жәндіктердің зәр шығару мүшелері жұмысында қандай айырмашылық бар және ол мекен ету ортасымен қалай байланысты?



Бағалау критерийлері

Тапсырма


Дескриптор

Балл

Білім алушы

Нефронның құрылысы мен қызметін сипаттайды

1

O әріпімен берілген құрылымды сипаттайды;

1

P әріпімен берілген құрылымды сипаттайды;

1

Q әріпімен берілген құрылымды сипаттайды;

1

нефронның фильтрация үрдісі жүретін бөлігін анықтайды;

1

Фильтрация және несептің түзілуін түсіндіреді

2

реабсорбция үрдісі нефронның қай бөліктерінде жүзеге асатынын
көрсетеді;

1

реабсорбция үрдісінің механизмін түсіндіреді;

1

Зәр шығару жүйесі мүшелері мен бүйрек ауруларының алдын алу жолдарын түсіндіреді

3


зәр шығару жүйесі мүшелері мен
бүйрек ауруларын атайды;

1

себебін анықтайды;

1

алдын алу жолын ұсынады;

1

Әртүрлі ағзалардың мекен ету ортасы мен зат алмасудың соңғы өнімдері арасындағы байланысты орнатады



4


несепнәрдің адамның зат алмасуының соңғы азоттық өнімі болуының артықшылықтарын түсіндіреді;

1


5

шаян мен жәндіктердің азоттық өнімдерінің әр түрлі болуының биологиялық мәнін анықтайды;

1


шаян мен жәндіктердің зәр шығару мүшелері қызметіндегі айырмашылықты мекен ету ортасымен байланыстырады.

1

Барлығы

12

«Бөліп шығару» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика




Білім алушының аты-жөні


Бағалау критерийі

Оқу жетістіктерінің деңгейі

Төмен

Орташа

Жоғары

Нефронның құрылысы мен қызметін сипаттайды

Нефронның құрылысы мен қызметін сипаттайды


Нефронның құрылысындағы O, P, Q құрылымдардын сипаттауда, нефронның фильтрация үрдісі жүретін бөлігін анықтауда қателіктер жібереді




Нефронның құрылысы мен қызметін дұрыс сипаттайды




Фильтрация және несептің түзілуін түсіндіреді

Фильтрация және несептің түзілуін түсіндіруде қиналады



Нефронның реабсорбция үрдісі жүретін бөлігін көрсетуде, реабсорбция үрдісінің механизмін сипаттауда қателіктер жібереді


Фильтрация және несептің түзілуін түсіндіреді


Зәр шығару жүйесі мүшелері мен бүйрек ауруларының алдын алу жолдарын түсіндіреді

Зәр шығару жүйесі мүшелері мен бүйрек ауыруларының алдын алу жолдарын ұсынуда қиналады


Зәр шығару жүйесі мүшелері мен бүйрек ауруларын атауда/ себебін анықтауда/алдын алу жолдарын ұсынуда қателіктер жібереді

Зәр шығару жүйесі мүшелері мен бүйрек ауруларының алдын алу жолдарын толық түсіндіреді.



Әртүрлі ағзалардың мекен ету ортасы мен зат алмасудың соңғы өнімдері арасындағы байланысты орнатады

Әртүрлі ағзалардың мекен ету ортасы мен зат алмасудың соңғы өнімдері арасындағы байланысты орнатуда қиналады



Несепнәрдің адамның зат алмасуының соңғы азоттық өнімі болуындағы артықшылықтарын дәлелдеуде, шаян мен жәндіктердің азоттық өнімдерінің әр түрлі болуының биологиялық мәнін анықтауда қателіктер жібереді

Әртүрлі ағзалардың мекен ету ортасы мен зат алмасудың соңғы өнімдері арасындағы байланысты орнатады



    1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет