«Микробиология және биотехнология» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары
|
9.2.4.2
|
Моногибридті
|
будандастырудың
|
цитологиялық
|
|
|
|
негіздерін дәлелдеу және есептер шығару
|
|
9.2.4.8
|
Адамның
|
қан тобының тұқымқуалауын және қан
|
|
|
|
топтарын анықтау механизмін түсіндіру
|
|
9.2.4.7
|
Жынысты анықтау кезінде хромосомалардың рөлін
|
|
|
|
түсіндіретін сызба жасау
|
|
|
|
9.2.4.10 Шежіре сызбасын құру
|
|
|
|
9.4.3.1
|
Инсулин
|
өндіру
|
мысалында
|
биотехнологиялық
|
|
|
|
үдерістің жалпы сызбасын сипаттау
|
|
|
9.4.3.2 Биотехнологияда өндірілетін өнімдерге мысал келтіру
|
Бағалау критерийлері
|
Білім алушы:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Моногибридті
|
будандастырудың
|
цитологиялық
|
|
|
|
негіздерін дәлелдейді және есептейді
|
|
|
|
|
Адамның қан тобының тұқымқуалауын және қан
|
|
|
|
топтарын анықтау механизмін түсіндіреді
|
|
|
|
Шежіре сызбасын сызады
|
|
|
|
|
Жынысты анықтау кезінде хромосомалардың рөлін
|
|
|
|
түсіндіретін сызба сызады
|
|
|
|
|
Инсулин
|
өндіру
|
мысалында
|
биотехнологиялық
|
|
|
|
үдерістің жалпы сызбасын түсіндіреді
|
|
|
|
|
Биотехнологияда
|
|
өндірілетін
|
өнімдерге мысал
|
|
|
|
келтіреді
|
|
|
|
|
|
Ойлау дағдыларының
|
Қолдану
|
|
|
|
|
|
|
деңгейі
|
Жоғары деңгей дағдылары
|
|
|
|
Орындау уақыты
|
20 минут
|
|
|
|
|
|
Тапсырма
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Төменде гомозиготалы қара мен ақ тышқандарды будандастыру сызбасы берілген.
Алынған бірінші ұрпақтың бәрі қара түсті және генотипі Bb.
Бірінші ұрпақты өзара будандастырған сызба төменде берілген.
Арман мен Айгулдің отбасында 4 бала бар, олардың қан топтары төмендегі сызбада көрсетілген.
Арман мен Айгүлдің генотиптерін анықтаңыз.
Хантингтон - жүйке жүйесін зақымдайтын, тұқым қуалайтын ауру және ол доминантты
(Н) аллель бойынша тұқым қуалайды. Бұл отбасында гомозиготалы, рецессивті (h) аллельге ие ұрпақтың дені сау болады.
Төменде Хантингтон ауруының тұқым қуалау шежіресі берілген.
(а) (і) Берілген шежірені пайдаланып, осы отбасында қанша қыз баланың осы белгі
39
бойынша науқас екенін анықтаңыз.
____________________________________________________________________
(іі) Осы баланың генотипін жазыңыз.____________________________________
Шежіредегі А мен В ата-аналарынан ұл және қыз баланың дүниеге келгені көрсетілген.
Отбасында қыз бен ұлдың дүниеге келгенін көрсететін (Х, Y белгілерін қолданып) сызба құрастырыңыз.
Биотехнологияда инсулинді рекомбинантты ДНҚ алу әдісі арқылы өндіреді.
Төменде осы әдістің сызбасы берілген.
(а) Сызбада А, В, С әріптері арқылы белгіленген құрылымдарды атаңыз.
_____________________________________
____________________________________
_____________________________________
____________________________________
Үрдісті сипаттаңыз.
_____________________________________
____________________________________
_________________________________________________________________________
Биотехнологияның медицина саласында өндірілетін өніміне мысалдар (кемінде екеу) келтіріңіз.
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Биотехнологияда өндірілетін өнімнің 1 артықшылығын және 1 кемшілігін атаңыз.
Артықшылығы:__________________________________________________
Кемшілігі: ______________________________________________________
Бағалау критерийлері
|
Тапсырма
|
Дескриптор
|
|
Балл
|
|
|
№
|
Білім алушы
|
|
|
Моногибридті
|
|
1
|
ата-анасының генотипін анықтайды;
|
1
|
будандастырудың
|
|
ұрпақтың генотиптін анықтайды;
|
1
|
цитологиялық
|
негіздерін
|
|
|
|
|
|
|
гаметаларды анықтайды;
|
|
1
|
дәлелдейді
|
және
|
|
|
|
ұрпақтың фенотиптін анықтайды;
|
1
|
есептейді
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ара-қатынасты анықтайды;
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Адамның қан
|
тобының
|
|
ұрпақтың қан тобы бойынша ата-
|
|
|
аналарының
|
генотиптерін
|
|
тұқымқуалауын және қан
|
|
|
2
|
анықтайды;
|
|
|
1
|
топтарын
|
анықтау
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
механизмін түсіндіреді
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Шежіре сызбасын сызады
|
|
отбасында науқас қызды анықтайды;
|
1
|
|
|
|
|
|
|
оның генотипін анықтайды;
|
1
|
|
|
|
Жынысты
|
анықтау
|
3
|
Отбасында қыз бен ұлдың дүниеге
|
|
кезінде хромосомалардың
|
|
келгенін
|
көрсететін
|
сызба
|
1
|
рөлін түсіндіретін сызба
|
|
құрастырады;
|
|
|
|
|
сызады
|
|
|
|
|
|
|
Инсулин
|
өндіру
|
|
сызбада А әріп арқылы белгіленген
|
1
|
|
үрдісті анықтайды;
|
|
|
|
|
мысалында
|
|
|
|
|
|
|
|
|
сызбада В әріп арқылы белгіленген
|
1
|
биотехнологиялық
|
|
4
|
үрдісті анықтайды;
|
|
үдерістің
|
жалпы
|
|
|
|
сызбада С әріп арқылы белгіленген
|
1
|
сызбасын түсіндіреді
|
|
|
үрдісті анықтайды;
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
үрдісті сипаттайды;
|
|
1
|
|
|
|
биотехнологияның
|
медицина
|
|
|
|
|
саласында
|
өндірілетін
|
өніміне
|
1
|
Биотехнологияда
|
|
мысал келтіреді;
|
|
|
өндірілетін
|
өнімдерге
|
5
|
биотехнологияда
|
өндірілетін
|
1
|
мысал келтіреді
|
|
|
өнімнің артықшылығын атайды;
|
|
|
|
|
|
|
биотехнологияда
|
өндірілетін
|
1
|
|
|
|
өнімнің кемшілігін атайды.
|
|
|
|
|
Барлығы
|
|
|
|
|
|
16
|
«Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары» бөлімі бойынша
жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні _______________________________________________________________________________________________
Достарыңызбен бөлісу: |