Ацетилен өндірісі және қайта өңдеу. Оның химия өнеркәсібі мен медицинада қолданылуы. Ацетилен – алкиндер тобына жататын, түссіз газ болып табылады. Ацетилен өндірісінің қазіргі күнге дейінгі өз мәнін жоғалтпаған тәсілі ол кальций карбидінен алу. Ол төмендегі реакция арқылы жүзеге асырылады.
СaO + 3C = CaC2 + CO
CaC2 + 2H2O = C2H2 + Ca(OH)2
• Ацетилендікөмірсуларденалуөндірісі 20 ғасырдыңсоңғыширегіндеқалыптасабастады. Метан жәнебасқа парафиндерден жоғары температуралы пиролизқатысында ацетилен алады:
2СН4 = С2Н2 + Н2
Ацетиленнің өнеркәсіптік қолданылуы. Егер бұрын ацетиленді негізінен автогендік пісіруге қолданса, қазіргі кезде оның 50%-нан артығын химиялық өнімдер өндіру үшін шикізат ретінде пайдаланады.
Ацетиленнен алынатын негізгі өнімдер мономерлер (хлорлы винил, винилацетат, акрилонитрил, винилацетилен, винил эфирлері) болып табылады. Олар пластикалық массалар, синтездік талшықтар және каучуктер өндіру үшін шикізат болады; көптеген оттекқұрамды өнімдерді (спирттер, күрделі эфирлер, қышқылдар, кетондар) алу үшін пайдаланатын ацетальдегид; еріткіш ретінде қолданылатын хлортуындылар (хлорэтилендер).
Осыдан аз – ақ бұрын ацетилен металл пісіру және кесу үшін жанғыш зат ретінде ғана пайдаланылатын. Қазір ол әр түрлі органикалық қосылыстарды синтездеу үшін көбірек қолданылады.
Жоғары молекулалық қосылыстар (ЖМҚ) туралы жалпы мәліметтерді көрсетіңіз. ЖМҚ классификациясы, қасиеттері, алу әдістері. Медицинада қолданылуы.
Пластикалық массалардың өндірісі мен жіктелуі (термопласттар және термореактивтер).
Химиялық талшықтар өндірісін сипаттаңыз. Талшықтардың медицинада қолданылуы.
Каучук және резеңке өндірісін сипаттаңыз. Каучук пен резинаның медицинада қолданылуы.
Биотехнология ұғымына анықтама беріңіз. Тарихы және кезеңдері. Биотехнология ғылымының - дәрілік препараттар өндірісіндегі рөлі.
