nurbakyt_sarsenov
8708 747 3804
8
4-БӨЛІМ: ЗАТТАРДЫҢ ТАСЫМАЛДАНУЫ
&16. Ағзадағы заттардың тасымалдануы
• Көпжасушалы жануарларда тасымалдау жүйесін қамтамасыз етеді:
Қантамырлар жүйесі
• Қан арқылы тасымалданатын маңызды зат:
Оттек
• Оттек қажет мүше жасушалары:
Бауыр, ми, аяқ бұлшықет т.б.
• Жасушаларда түзілетін және қанға түсетін зиянды заттар сыртқа шығарылады:
Бүйрек арқылы
зәрмен, және тері арқылы термен
• Қан айналым жүйесі ең алғаш пайда болды:
Буылтық құрттарда
• Бөліп шығаруда негізгі рөл атқаратын, қуатты биологиялық сүзгі:
Бүйрек
• Қосымша сүзгі
рөлін атқарады: Тері
• Көмірқышқыл газы сыртқа шығарылады:
Өкпе арқылы
• Топырақтан қоректік заттарлы сіңіретін мүше:
Тамыр
• Топырақ құнарлылығы өлшенеді:
Қарашірік мөлшерімен
• Тамыр жасушалары ерітіндіні сабаққа итеру қабілеті байланысты:
Тамыр қысымына
• Тамыр мен жапырақ арасында заттарды өткізетін басты мүше
: Сабақ
• Жапырақтың өткізгіш шоғы:
Жапырақ жүйкесі
&17. Ағаш сабағының ішкі құрылысы
•
Ағаштың қабаттары:
Камбий, қабық, сүрек, өзек
•
Қабық:
✓
Сабақтың ең сыртқы қабаты;
✓
Қабық, тоз, тін болып бөлінеді
✓
Жас бұтақтақтың бетінде жапырақ қабықшасына ұқсас мөлдір:
Жабын ұлпасы
✓
Қабықтың астында өлі жасушалардың қалың қабаты:
Тоз
✓
Тоздың өлі жасушаларының арасында
орналасатын тірі жасушалар: Тін
✓
Тіннің құрамы
: Сүзгілі түтікшелер, серік-жасушалар
✓
Тін талшықтарының сабаққа беретін қасиеттері
: Серпімділік, иілгіштік
✓
Талшықтарынан
жіп жасайтын өсімдіктер: Зығыр, кендір, кейбір пальма
•
Өсімдіктердің сүректі сабығының сыртында сұрғылттау немесе қоңырлау түсті
тіннің
түзілімдері:
Жасымықша (чечевички)
•
Достарыңызбен бөлісу: