Бұл дипломдық жұмыста Астана қаласындағы жэо-ын салудың



Pdf көрінісі
бет2/6
Дата19.01.2017
өлшемі1,28 Mb.
#2256
1   2   3   4   5   6
 ПТ-80/100-130/13; 

                            2 х Т-110/120-130; 

Бу қазандар:  5 х БКЗ-420-140. 

ПТ-80/100-130/13 бу шығыры, екі цилиндрлы ЦВД мен ЦНД тұрады.  

Шығыр регенерация жүйесінде төрт ПНД, деаэратор және үш ПВД. 

 


                       Шығырдың техникалық сипаттамасы 

 

Электр қуаты, N



э

 , МВт:                                                          80 

Керекті бу шығысы,  D

о

 , т/сағ:                                              480   



Қыздырылған бу көрсеткіштері:  

                                             Р

о

 , МПа                                        13 



                                             t

o

 , 



o

C                                              540 

Қоректендіру су температурасы, t

пв

 , 



о

С:                                230 

 

Т-110/120-130 бу шығыры үш цилиндрлы: бір ағынды ЦВД мен ЦСД, екі 



ағынды ЦНД. Шығыр регенерация жүйесінде төрт ПНД, деаэратор және үш 

ПВД тұрады. 

 

                       Турбинаның техникалық сипаттамасы 



 

Электр қуаты, N

э

 , МВт:                                                           100 



Керекті бу шығысы,  D

о

 , т/сағ:                                                485   



Қыздырылған бу көрсеткіштері:  

                                             Р

о

 , МПа                                         13 



                                             t

o

 , 



o

C                                              540 

Қоректендіру су температурасы, t

пв

 , 



о

С:                                230 

 

Турбиналарға керекті бу шығысы:  



 

D

o



 = n

пт

·D



пт

o

 + n



т

·D

т



o

 = 2·480 + 2·485 = 1930 т/сағ; 

 

Бу қазан өнімділігі: 



 

D

ка



 = (1 + α + β)∙D

o

 = (1 + 0,03 + 0,02)∙1930 = 2026,5 т/сағ; 



 

мұнда  α = 0,03 – бу өнімділігіне берілетін қор мөлшері;  

            β = 0,02 – өзгілік пайдалануға бу шығынының мөлшері. 

ЖЭО-дағы орнатылатын бу қазан түрі БКЗ-420-140, табиғи айналымды, 

барабанды,  Т-ға  ұқсас  компоновкалы,  бір  корпусты,  бұл  жабық  ғимаратта 

орналасуға  арналған.  Жағатын  отыны  –  тас  көмір,  оталдыратын  отыны  – 

мазут. Шлак шығаруы қатты түрде болады. 

 

БКЗ-420-140 бу қазанның техникалық сипаттамасы 



 

Бу өнімділігі,  т/сағ (кг/с): 

                                               420  (116,6) 

Қыздырылған бу қысымы, кгс/см

2

 (МПа):                         140 (14) 



Температура, °С: 

            қыздырылған бу                                                          555 

            қоректендіру су                                                            230 

            түтін газ              

                                               130 


ПӘК  (брутто)   гарантиямен,   %                                         91,0 

Қазан өлшемдері, м: 

           ені колонна ортасымен                                              11,15 

           тереңдігі колонна ортасымен                                      17,44 

           биіктігі 

                                                                     39,1 

Өндіру зауыты:                                          Барнауыл қазан зауыты (БКЗ) 

 

1.3. Түрі ПТ бу шығырлы ЖЭО-ның жылулық сұлба есебі 



 

1.3.1. Жылулық есептің шарттары 

 

Шығырлар  электірлік  графикпен  жұмыс  атқарады,  шықтағыштағы 



жылулық құбырлардың беті жұмыс атқармайды. 

Шыңдық  жылулық  жүктеме  су  қыздырғыш  қазандар  (ПВК)  арқылы 

өтеледі. 

Шығыр кірісіндегі будың алғашқы көрсеткіштері зауыт мәліметтерінен 

алынады. 

ПТ-80/100-130/13  бу  шығырының  жылулық  сұлбасы  зауыттық  типті 

сұлбамен алынады. 

 

1.3.2. ЖЭО блогының есептік сұлбасын құрастыру 



 

Блоктың  есептік  сұлбасын  құрастырған  кезде  регенеративті  су 

қыздырғыштар санын және олардың қосылуын ескеру қажет. Сонымен қатар, 

блоктың есептік сұлбасында су дайындау сұлбасын, өндірістен қайтарылатын 

шық сұлбасын, тұтынушыға жылу жіберу сұлбасын келтіру қажет. 

Регенеративті  бу  алымдарындағы  көрсеткіштерді  зауыт  мәліметтері 

арқылы  алынады.  Өндіріске  бу  өндіріс  бу  алымының  коллекторынан 

алынады,  бу  қысымы  Р

пр

  =  1,27  МПа  мөлшерінде  болады.  Жылуландыруға 



және  ыстық  сумен  қамтамасыз  етуге  жылулық  жүктеме  ЖЭО-дан  ыстық  су 

ретінде беріледі. Ыстық суды қыздыру үшін ол су қыздырғыштардан және су 

қыздырғыш  қазандардан  өтеді.  ПТ-80/100-130/13  бу  шығырлы  қондырғыда 

ыстық су төменгі, жоғарғы су қыздырғыштарынан және су қыздырғыш қазан 

өтіп қызады.   

ПТ-80/100-130/13  бу  шығырлы  қондырғының  есептік  сұлбасы  3-

суретте көрсетілген.  

Сұлба  бойынша  қазаннан  өндіріліп  шыққан  бу  шығырына  жіберіледі, 

ал  шығырда  жұмыс  атқарып  шыққан  бу  шықтағышқа  жіберіледі. 

Шықтағыштан  шыққан  шық  сорғымен  төмен  қысымды  су  қыздыр-

ғыштарынан  өтіп  газсыздандырғышқа  түседі.  Газсыздандырғышта  шықтан 

ауа (оттегі) бөлінген соң шық қорек су болып аталады. 

Қорек  су  сорғымен  жоғары  қысымды  су  қыздырғыштардан  өтіп  бу 

қазанға  жіберіледі.  Қазанның  тоқталмайтын  үрлеу  суы  екі  сатылы 

сепараторға  жіберіледі.  Бу  шығырында  реттелмейтін  бу  алымдары  және 


реттелетін  өндіріске  бу  және  жылуландыруға  бу  алымдары  бар.          

Жылулық  желідегі  су  шығынын  өтеу  үшін  толықтыратын  су  вакуумды 

газсыздандырғышта дайындық өтеді.  

 

 



 

3-сурет. ПТ-80/100-130/13 бу шығырлы қондырғының есептік сұлбасы 

 

1.3.3. 


Жоғарғы  және  төменгі  жылуландыруға  арналған  бу 

алымдарындағы бу қысымын анықтау 

 

ЖЭО-ның жылулық жүктемелері: 



Қысымы Р

п

  =  1,275  МПа    өндіріске  бу  алымынан  бу  шығысы  D



п

  =450 


т/сағ; өндірістен қайтарылатын температурасы t

вк

 = 80 



о

С шық мөлшері D

п

возв


 

= 70%·D


п

ЖЭО-дан берілетін жылу мөлшерлері: 



жылытуға Q

от

 = 1575 ГДж/сағ; 



ыстық сумен қамдауға Q

гвс


 = 135 ГДж/сағ; 

толық жылулық жүктеме Q

тэц

 = 1710 ГДж/сағ. 



Жылуландыру қондырғысының сұлбасы 4-суретте келтірілген. 

 


 

 

4-сурет. ЖЭО-ның жылуландыру қондырғысының сұлбасы 



 

ЖЭО-дағы желі судың толық шығысы 

 

D

св



тэц

 = Q


тэц

·10


3

/С·(t


пм

 – t


ом

) = 1710·10

3

/4,19·(150 – 70) = 5100 т/сағ; 



 

мұнда  судың  жылусыйымдылығы  С  =  4,19  кДж/(кг·

о

С),  тік  және  кері 



магистралды құбырлардағы су температурасы t

пм

 / t



ом 

 = 150 / 70 

о

С. 


Бір  ПТ-80/100-130/13  бу  шығырлы  қондырғының  желі  су 

қыздырғыштарынан өтетін су шығысы: 

 

D

св



т

 = D


св

тэц


 /n =  5100/3 = 1700 т/сағ. 

   


мұнда 

ЖЭО-да 


орнатылған 

ПТ-80/100-130/13 

бу 

шығырлы 


қондырғылардың саны n = 3. 

ПТ-80/100-130/13 

бу 

шығырлы 


қондырғының 

жылулық 


бу 

алымдарының толық номиналды жүктемесі ΣQ

т

отб


 = 285 ГДж/кг. 

 

 



 

Желі су мен будың жылулық балансы арқылы: 

 

ΣQ

т



отб

 = D


св

т

·С·(t



2

 – t


ом

 



желі су қыздырғышынан шыққан судың температурасын табамыз: 

 

t



2

 = ΣQ


т

отб


/ D

св

т



·С + t

ом  


= 285·10

3

/1700·4,19 + 70 = 110 



о

С;   


 

Жоғары және төмен желі су қыздырғыштарындағы қызуының мөлшері 

тең  алынады,  сондықтан  төменгі  желі  су  қыздырғыштан  шыққан  су 

температурасының мөлшері келесідей:  

 

t

1



 = t

ом  


+ (t

2

 – t



ом

)/2= 70 + (110 – 70)/2 = 90 

о

С; 


 

Қыздыратын  будың  шығының  температурасына  дейін  желі  судың 

қызбауын δt = 5 

о

С тең аламыз. 



 

Жоғарғы және төменгі бу алымдарындағы қанығу температураларының 

және қысымының мөлшерлері: 

 

t



н

во 


= 110 + 5 = 115 

о

С,     Р



во

 = 0,169 МПа 

t

н

но 



= 90 + 5 = 95 

о

С,         Р



но

 = 0,0845 МПа.  

 

Регенеративті  бу  алымдарындағы  қысымдар  мөлшерін  зауыттық 



мәліметтер арқылы аламыз, 2-кесте. 

 

2-кесте 



№ 



Д 





Р

i

, МПа 



4,4 

2,5 


1,27  1,27/0,59  0,39  0,169  0,0845 

0,012 


 

1.3.4. Тоқталмайтын үрлеу судың сепараторының есебі 

 

Үрлеу су сепараторы екі сатылы алынады, 5-сурет. 



1) Үрлеу су сепаратордың 1 сатысының есебі 

 

Жылулық баланс теңдеуі: 



 

               D

пр

·h

пр



·η

с1

 = D



с1

·h

с1



 + D'

пр

·h'



пр1 

 



Материалды баланс теңдеуі: 

 

              D'



пр 

= D


пр 

– D


с1

 



мұнда D

пр 


– үрлеу су мөлшері,  D

пр 


= р·D

ка

 = 0,01·500 = 5 т/сағ;  



D

ка

 = 500 т/сағ – қазанның бу өнімділігі; 



р = 0,01 – үрлеудің бөлшегі; 

 


 

 

5-сурет. Үрлеу су сепараторларының (РНП) қосылу сұлбасы 



 

h

пр 



– үрлеу судың энтальпиясы, дағырадағы (барабандағы) қысым Р

б

 = 



15,5 МПа арқылы, су мен будың кестелерінен табылады h

пр 


= 1630 кДж/кг;  

h

с1 



–  сепаратордың  1  сатысында  қысым  мөлшері  Р  =  0,6  МПа  тең 

кезіндегі қаныққан құрғақ будың энтальпиясының мөлшері h

с1 

= 2757 кДж/кг; 



h'

пр1 


= 670,5 кДж/кг – сепаратордың 1 сатысынан шыққан үрлеу судың 

энтальпиясы. 

Жылулық  және  материалды  баланстар  теңдеулерін  бірге  есептеп 

сепаратордың 1 сатысынан шыққан бу мен су мөлшерлерін табамыз: 

 

D

пр



·h

пр

·η



с1

 = D


с1

·h

с1



 + D

пр

·h'



пр1 

– D


с1

·h'


пр1

 



D

с1 


= D

пр

·(h



пр

·η

с1 



– h'

пр1


)/( h

с1 


– h'

пр1


) = 5·(1630·0,98 – 670,5)/(2757 – 670,5)      

= 2,2 т/сағ; 

D'

пр 


= D

пр 


– D

с1

 = 5 – 2,2 = 2,8 т/сағ; 



  

2) Үрлеу су сепаратордың 2 сатысының есебі 

 

Екінші  сатының  есебі  бірінші  сатының  есебіне  ұқсас  келеді.  Екінші 



сатыда  пайда  болған  бу  үшінші  төмен  қысымды  су  қыздырғышқа  (ПНД-3) 

жіберіледі. 

D'

пр

·h'



пр1

·η

с1



 = D

с2

·h



с2

 + D"


пр

·h'


пр2 

 



D"

пр 


= D'

пр 


– D

с2



 

Жылулық  және  материалды  баланстар  теңдеулерін  бірге  есептеп 

сепаратордың 2 сатысынан шыққан бу мен су мөлшерлерін табамыз: 

 

D'

пр



·h'

пр1


·η

с1

 = D



с2

·h

с2



 + D'

пр

·h'



пр2 

– D


с2

·h'


пр2

 



D

с2 


= D'

пр

·(h'



пр1

·η

с1



 – h'

пр2


)/(h

с2 


– h'

пр2


)  = 2,8·(670,5·0,98 – 483,2)/(2699 – 

483,2) = 0,22 т/сағ; 

 

D"

пр 



= D'

пр 


– D

с2 


= 2,8 – 0,22 = 2,58 т/сағ; 

 

мұнда  екінші  сатылы  сепаратордағы  қысым  бойынша  су  мен  будың 



энтальпияларының мөлшері: 

 

Р



с2 

=  0,17  МПа,    h

с2 

=  2699  кДж/кг;    h'



пр2

  =  483,2  кДж/кг;  h'

пр1 

=  670,5 



кДж/кг. 

 

1.3.5. Қосылатын су шығысының мөлшері 



 

Химиялық  су  тазартуға  (ХСТ)  қажетті  алғашқы  су  шығысы  келесі 

кейіптемемен табылады: 

 

D



св

тэц


 = 1,25·D

хов


тэц

 + 1,4·D


пк

тэц


 ; 

 

мұндағы  химиялық  су  тазартудың  өзіндік  мұқтаждарына  керекті  су 



мөлшерлері 25% судың кермектігін азайту сұлбасына, 40% химиялық тазарту 

цехындағы су қорына. 

1) Жылулық желідегі су шығындарын өтеуге керекті су мөлшері D

хов


тэц

 

жобалау  нормалары  арқылы  жылулық  желідегі  су  көлемінің  0,25% 



шамасында  алынады.  Норма  бойынша  [1],  жылулық  желідегі  су  көлемі          

1 Гкал/сағ жылулық жүктемеге 65 м

3

 мөлшерінде алынады, сондықтан: 



V

тс

 = 65·Q



тэц

/C = 65·1710/4,19 = 26527 м



 



D

хов


тэц  

= V


тс 

·(0,25/100) = 26527·(0,25/100) = 66,3 т/сағ. 

 

2) Бу қазандарының шығындарын өтеуге қажетті су мөлшері D



пк

тэц


 ,  

 

D



пк

тэц  


= 0,016·D

к

·n + 0,3·D



п

 + n·D"


пр

 = 0,016·500·3 + 0,3·450 + 3·2,58 = 166,7 

т/сағ; 

 

Химиялық су тазартуға қажетті су мөлшері: 



 

D

св



тэц

 = 1,25·D

хов

тэц


 + 1,4·D

пк

тэц



 = 1,25·66,3 + 1,4·166,7 = 316,3 т/сағ ; 

  

1.3.6. Алғашқы су қыздырғышының (ПСВ) есебі 



 

Температурасы  5

о

С,  шығысы    т/сағ  алғашқы  су  ПСВ-дан  өтіп 



қыздырылады. ПСВ сұлбасы 6-суретте келтірілген. 

 

 



 

6-сурет. ПСВ сұлбасы 

 

ПСВ-да  қыздырғыш  жылуалмастырғыш  жұмысын  өндірістен  келген 



шық  орындайды,  шық  мөлшері    т/сағ,  температурасы  80 

о

С.  ХСТ-ға 



жіберілетін алғашқы су температурасы 30 

о

С болу қажет. 



ПСВ-ның  жылулық  есебінің  мақсаты  жылуын  беріп  салқындаған 

шықтың температурасын табу: 

 

t'

вк



 = t

вк

 – D



св

тэц


 ·(t'

св

 – t



св

)/D


вк

 = 80 – 316,3·(30 – 5)/315 = 55 

о

С.  


 

1.3.7. Қазандарға қосымша су дайындайтын газсыздандырғыштың есебі 

 

Есептің  мақсаты  –  газсыздандырғыштағы  қысым  мөлшерін  табу. 



Газсыздандырғыштағы  қысым  қанығу  температурасы  арқылы  табылады,  ал 

қанығу  температурасы  газсыздандырылған  судың  энтальпиясы  арқылы 

табылады. 

 

  



7-сурет. Қазандарға қосымша су дайындайтын газсыздандырғыштың 

сұлбасы 


 

ХСТ-дан  химиялық  тұзсыздандырылып  шыққан  судың  температурасы              

t

пк

 = 40 



о

С. 


Газсыздандырғыштың  материалдық  және  жылулық  баланстарының 

теңдеулері арқылы есептеу өткізіледі: 

 

D

д



 = D

вк

 + D



пк

тэц


 ;   D

д

·h



д

 = D


вк

·С·t'


вк

 + D


пк

тэц


·С·t

пк



 

(D

вк



 + D

пк

тэц



)·h

д

 = D



вк

·С·t'


вк

 + D


пк

·С·t


пк

 



h

д

 = [D



вк

·С·t'


вк

 + D


пк

тэц


·С·t

пк

]/ (D



вк

 + D


пк

тэц


) = 

 

= [315·4,19·55 + 166,7·4,19·40]/ (315 + 166,7) = 208,7 кДж/кг ; 



 

Су мен будың кестелері арқылы, судың энтальпиясы h'

д

 = 208,7 кДж/кг 



тең кезде, температура мен қысымды табамыз t

д

 = 49,7 



о

С, Р


д

 = 0,012 МПа. 

Бу шығырлы қондырғылардың түрлері бірдей болғандықтан, жылулық 

есеп жалғасы бір қондырғыға өткізіледі. 

   

1.3.8.  Бу  шығырындағы  негізгі  кеңею  құбылысты  hs-диаграммасында 



салу 

 

Будың  алғашқы  сипаттамалары  (t



о

  =  540 

о

С  және  Р



о

  =  12,75  МПа) 

арқылы О нүктесін табамыз, 8-сурет. Осы нүктедегі будың энтальпиясы h

о

 = 



3444  кДж/кг.  Жапқыш  және  реттегіш  клапандарындағы  қысылу  (кедергіден 

өту) құбылысы ескеріліп, қысымы Р

о

' = Р


о

·η

др 



= 12,75·0,95 = 12,1 МПа тең, О' 

нүктесін табамыз. 

Будың  шығырдың  жоғары  қысымды  бөлшегіндегі  (ЧВД)  кеңею 

құбылысын  саламыз.  ЧВД-дан  шыққан  будың  қысымы  өндіріске  бу 

алымындағы қысымға тең Р

п

 = 1,275 МПа. Адиабаталық кеңею құбылыстағы 



ЧВД-дан соң будың энтальпиясы h'

п

 = 2836 кДж/кг. 



 

ЧВД-дағы толық жылу құлама: 

 

Н

о



чвд

 = h


о

 – h'


п

 = 3444 – 2836 = 608 кДж/кг 

 

ЧВД-дағы пайдалы іске асқан жылу құлама: 



 

Н

i



чвд

 = Н


о

чвд


·η

оi

чвд



 = 608·0,83 = 504 кДж/кг 

 

ЧВД-дан шыққан будың негізгі энтальпиясы: 



 

h

п



 = h

о

 – Н



i

чвд


 = 3444 – 504 = 2940 кДж/кг. 

 


 

 

8-сурет. Будың hs-диаграммасында кеңею құбылысы 



 

Энтальпия  h

п

  және  Р



п

  қысымының  қиылысу  нүктесімен  ЧВД-дағы 

кеңею  құбылысы  бітеді.  Осыған  ұқсас  етіп  орташа  және  төмен  қысымды 

бөлшектердегі  (ЧСД  және  ЧНД)  будың  кеңею  құбылысы  (ПӘК  мөлшерлері 

есеріліп) салынады:   η

оi

чсд



 = 0,83;    η

др

чсд



 = 0,85; η

оi

чнд



 = 0,65;    η

др

чнд



 = 0,6. 

Будың hs-диаграммасынан келесі мәліметтер табылады:  

h"

т

  =  2552  кДж/кг,  (Р



т

  =  0,0845  МПа),  h

к

  =  2280  кДж/кг,  (Р



к

  =  0,0035 

МПа). 

 Бу мен судың барлық көрсеткіштері 3-кестеде келтірілген. 



 

1.3.9.  Реттелмейтін  регенеративті  бу  алымдарының  көрсеткіштерін 

анықтау 


 

Әрбір  қыздырғыштарда  судың  қызуы  бірдей  деп  санап  жоғары  және 

төмен қысымды қыздырғыштар тобындағы судың температурасы табылады: 

 

Δh



пвд

 = (h


пв

 – h


пн

)/n


пвд 

, кДж/кг;      Δh

пнд

 = (h


в4

 – h


вк

)/n


пнд 

, кДж/кг; 

  

мұндағы  h



пв 

–  қазанға  жіберілетін  (ПВД-1-ден  соң)  қорек  судың 

энтальпиясы, қорек су температурасы t

пв

 мен қысымы Р



пн

 арқылы табылады, 

зауыт мәліметтерімен t

пв

 = 230 



о

С, сондықтан h

пв

 = h


в1 

= 994,1 кДж/кг.  

Қоректендіру сорғысынан (ПН) шыққан судың энтальпиясы: 

 

h



пн 

= h


вд 

+ Δh


пн

 = 667,6 + 22,5 = 690,1 кДж/кг; 

 

мұндағы  газсыздандырғыштан  шыққан  қысымы  Р



д

  =  0,59  МПа  қорек 

судың  энтальпиясы  қанығу  температурасы  арқылы  табылады,  h

вд   


=  667,6 

кДж/кг,  ал  қорек  сорғыда  судың  энтальпиясының  жоғарылау  мөлшері  Δh

пн

 

сорғының  ПӘК-і  η



нi 

=  0,85  мен  меншікті  көлемін  υ

ср 

=  0,0011  м



3

/кг  ескеріп, 

судың  орташа  қысымы  Р

пн

ср



  =  (Р

пн

  +  Р



д

)/2  =  (18  +  0,59)/2  =  8,7  МПа-ға  тең 

кезінде: 

 

Δh



пн 

= υ


ср

·(Р


пн

 – Р


д

)·/η


нi 

= 0,0011·(18 – 0,59)·/0,85 = 22,5 кДж/кг; 

 

ПВД-да судың қызуы: 



 

Δh

пвд



 = (h

пв

 – h



пн

)/n


пвд 

 = (994,1 – 690,1)/3 =  101,3 кДж/кг; 

 

Қорек судың энтальпиясы: 



 

ПВД-3-тен соң  h

в3

 = h


пн 

+ Δh


пвд

 = 690,1 + 101,3 = 791,4 кДж/кг; 

 

ПВД-2-ден соң h



в2

 = h


в3 

+ Δh


пвд

 = 791,4 + 101,3 = 892,7 кДж/кг;  

 

ПНД-дан  соң  негізгі  шық  температурасы  газсыздандырғыштың    



тұрақты  жұмыс  атқаруы  үшін  қысым  Р

д 

=  0,59  МПа  кезіндегі  қанығу 



температурасынан  t

д

н



  мөлшері  Δt  =  10  ÷  40 

о

С  төмен  болуын  ескеріп  



табамыз. Егер t

д

н



 = 158,2 

о

С, ал Δt = 19,2 



о

С болса, газсыздандырғыш кірісінде 

негізгі  шықтың  температурасы  t

в4

  =  158,2  –  19,2  =  139 



о

С.  ПНД-4 

қыздырғыштан соң шық энтальпиясы h

в4

 = С· t



в4

 = 4,19·139 = 582,4 кДж/кг. 

Су  мен  бу  кестелері  арқылы  бу  алымындағы  қысым  Р

4

  =  0,39  МПа, 



будың шығының энтальпиясы h'

4

 = 601 кДж/кг. 



 

ПНД-1  қыздырғыш  алдындағы  шық  температурасы  шықтағыштан 

шыққан қысымы Р

к

 = 0,0035 МПа шықтың қанығу температурасына t



к

н

 = 26,7 



о

С  және  сальник  қыздырғышы  мен  эжектордың  салқындатқышындағы 



шықтың қызуы ескеріліп Δt

сп+оэ


 = 3,3 

о

С келесіге тең болады t



вк

 = t


к

н

 + Δt



сп+оэ

 = 


26,7  +  3,3  =  30 

о

С.  Осы  температура  арқылы  шық  энтальпиясы  h



вк

  =  125,7 

кДж/кг тең. 

5 және 6 бу алымдарындағы қысым мөлшері:  

Р

5

 = Р



во

 = 0,170 МПа; Р

6

 = Р


но

 = 0,0845 МПа кезінде, бу шығы (дренаж) 

мен негізгі шықтың энтальпиялары: 

h'

5



  =  483  кДж/кг,  h

в5

  =  430,2  кДж/кг;  h'



6

  =  398  кДж/кг,  h

в5

  =  277,9 



кДж/кг. 

7  бу  алымындағы  қысым  мөлшері  Р

7

  =  0,0136  МПа  арқылы  бу  шығы 



(дренаж) мен негізгі шықтың энтальпиялары табылады: h'

7

 = 218 кДж/кг және 



h

в7

 = 201 кДж/кг. 



Табылған мәліметтерді 3-кестеге толтырамыз. 

 

3-кесте. Бу мен судың көрсеткіштері 



 

 

1.3.10 Желі су қыздырғыштарының есебі 



 

Желі су қыздырғыштарының сүлбесі 9-суретте келтірілген. 

1) Төменгі желі су қыздырғышына бу шығысын анықтау 

Жылулық баланс теңдеуі 

D

св

т



·С·(t

1

 – t



ом

) = D


т

но

·(h



6

 – h'


6

)·η


псв 

 



№  Мәліметтер аты 

 

Белгі 



 

                       Нүктелер                                                    

 

 

  0 



0' 



Д 





К 

1  Бу алымдағы 

қысым, МПа 

P



12,75  12,1  4,4  2,5  1,27  0,59  0,39  0,169 0,0845 0,0136 0,0035 

2  Бу энтальпиясы, 

кДж/кг 

H



3444  3444 3200 3076 2940  2940  2762  2644  2552  2378  2280 

3  Дренаж 

энтальпиясы, 

кДж/кг 


H

дрi 


 

 

1115  962  810  667,6  601  483 



398 

218 


112 

4  Қыздырғыштан 

шыққан су 

температурасы, 

град 

T

вi 



 

 

230 



 

 

158,2  139  110 



90 

48 


30 

5  Қыздырғыштан 

шыққан су 

энтальпиясы, 

кДж/кг 

H

вi 



 

 

994  893  791  690,1  582,4  430,2  277,9 



201 

125,7 


 

 

9-сурет. Желі су қыздырғыштарының сұлбасы 



 

Жылулық баланс теңдеуінен төменгі желі су қыздырғышына қажетті бу 

шығысы анықталады: 

 

D



т

но

 = D



св

т

·С·(t



1

 – t


ом

)/(h


6

 – h'


6

)·η


псв

 = 1700·4,19·(90 – 70)/(2552 – 398)·0,98 = 

=67,5 т/сағ = 18,75 кг/с; 

 

2) Жоғарғы желі су қыздырғышына бу шығысын анықтау 



 

Жылулық баланс теңдеуі 

 

D

св



т

·С·(t


2

 – t


1

) = D


т

во

·(h



5

 – h'


5

)·η


псв 

 



Жылулық  баланс  теңдеуінен  жоғарғы  желі  су  қыздырғышына  қажетті 

бу шығысы анықталады 

 

D

т



во

 = D


св

т

·С·(t



2

 – t


1

)/(h


5

 – h'


5

)·η


псв

 = 


 

 = 1700·4,19·(110 – 90)/(2644 – 483)·0,98 = 67,3 т/сағ = 18,68 кг/с; 

 

1.4. Түрі Т бу шығырлы ЖЭО жылулық сұлбасының есебінің мысалы 



 

1.4.1.  Т-110/120-130  бу  шығырының  жылулық  сұлбасының  есебін 

өткізу шарттары 

 

Жылулық жүктемелер: 



 

жылумен қамтамасыздандыруға Q

от

 = 690 ГДж/сағ; 



 

ыстық сумен қамдауға Q

гвс

 = 40 ГДж/сағ; 



 

толық жүктеме суммарная нагрузка Q

Т-100

 = 730 ГДж/сағ. 



 

Жылумен қамтамасыз ететін жүйе түрі ашық. 



 

Температуралық график 150/70 

о

С. 


 

Химиялық  су  тазарту  (ХСТ)  жүйесіне  жіберілетін  су  шықтағыштағы 

арнайы құбырларда t = 30 

о

С температураға дейін қыздырылады. Алғашқы су 



температурасы 5 

о

С. 



 

1.4.2 Т-110/120-130 бу турбинасының техникалық сипаттамалары 

 

Турбинаның номиналды қуаты:  110 МВт. 



Жылулық бу алымдарының номиналды жүктемесі: 733 ГДж/сағ. 

Жылулық бу алымдарының максималды жүктемесі: 770 ГДж/сағ. 

Турбина кірісіндегі бу сипаттамалары 

қысым Р


о

 = 12,75 МПа; 

температура t

о

 = 555 



о

С. 


 

4-кесте. Шығырдың регенеративті бу алымдарының көрсеткіштері 

№ 

Қыздырғыш 



Қысым, Мпа 

Температура, 

о

С 



 





ПВД-7 


ПВД-6 

ПВД-5 


Газсыздандырғыш 

ПНД-4 


ПНД-3 

ПНД-2 


ПНД-1 

3,32 


2,28 

1,22 


0,6 

0,5 


0,3 

0,1 


0,038 

379 


337 

266 


266 

190 


145 



 

 

Шығырдың  төмен  қысымды  цилиндрындағы  (ЦНД)  ішкі  келтірілген 



ПӘК η

цнд


оі

 = 0,70. 

Шығырдың шықтағышындағы қысым мөлшері Р

к

 = 5,0 кПа. 



 

1.4.3 Жылулық сұлбасындағы сыртқы элементтерінің есебі 

 

1) Тұзсыздалған судың бір блокқа қажетті мөлшері: 



  

D

бл



хов

 = 0,02·D

ка

 + 25 = 0,02·500 + 25 = 35 т/сағ; 



 

мұнда бу қазанның өнімділігі D

ка

 = 500 т/сағ. 



 

2) Жылулық жүйеге қажетті химиялық тазартылған су шығысы 

 

D

тс



хов

 = 0,0075·V

тс

 + 1,2·D


гв

 = 0,0075·10725 + 1,2·174 = 290 т/сағ; 

 


мұнда жылулық желінің көлемі V

тс

 = q·Q



от

 = 65·165 = 10725 м

3



 



жылуландыруға арналған бу алымдарының жүктемесі  

 

Q



от

 = 690 ГДж/сағ = 165 Гкал/сағ; 

 

жылулық желінің меншікті көлемі q = 65 м



3

/Гкал/сағ. 

 

Ыстық сумен қамтамасыздандыруға ыстық су шығысы: 



 

D

гвс



 = Q

гв

·10



3

/(t


гв

 – t


хв

)·C = 40·10

3

/(60 – 5)·4,19 = 174 т/сағ 



 

3) ХСТ-ға алғашқы су шығысы 

 

D

в



 = 1,25· D

тс

хов 



+ 1,4·D

бл

хов



 = 1,25·290 + 1,4·35 = 411 т/сағ. 

 

4) ХСТ-ға алғашқы суды қыздыруға жылу мөлшері 



 

Q

в



 = D

в

·С·(t



вых

 – t


вх

) = 411·4,19·(30 – 5) = 41 ГДж/сағ; 

 

5) Шығырдың шықтағышындағы жылу мөлшері 



 

Диафрагма толық жабық кезінде: 

 

Q

к



вент

 = 184 – 175 = 9 Гкал/сағ = 9·4,19 = 38 ГДж/сағ; 

 

Желдету бу ағынымен жылудан бөлек қосымша жылу мөлшері: 



 

Q′

к 



= Q

в

 – Q



к

вент


 = 41 – 38 = 3 ГДж/сағ; 

 

Жылумен  және  ыстық  сумен  қамтамасыздандыруға  жылуландыру  бу 



алымынан берілетін жылу мөлшері: 

 

Q′



от 

= Q


от

 – Q′


к

 = 733 – 3 = 730 ГДж/сағ; 

Желі су шығысы: 

   


D

св 


= Q′

от

·10



3

/С·(t


пм

 – t


ом

) + D


тс

хов


  = 730·10

3

/4,19·(150 – 70) + 290=                 



= 2468 т/сағ; 

 

6) Үрлеу судың кеңейткішінің (РНП) есебі 



 

Бу қазан дағырасындағы (барабандағы) қысым Р

б

 = 15,5 МПа. 



 

Үрлеу судың мөлшері:   

 

D

пр 



= р·D

ка

 = 0,01·500 = 5 т/сағ; 



 

мұнда р = 0,01 – үрлеудің бөлігі; 

D

ка

 = 500 т/сағ – бу қазанның өнімділігі. 



РНП қосылу сүлбесі 4 - суретте келтірілген. 

 

РНП-1 бөлініп шыққан бу мөлшері: 



 

D

с1



 = К

с1

·D



пр

  = 0,44·5 = 2,2 т/сағ; 

 

мұнда бөлініп шығу еселеушісі: 



 

К

с1



 = (h

пр

·η



с1 

– h'


пр1

)/( h


с1 

– h'


пр1

) = (1630·0,98 – 670,5)/(2757 – 670,5) = 

0,44; 

 

мұнда үрлеу судың энтальпиясы h



пр

 дағырадағы  қысым  Р

б

 =  15,5  МПа 



мөлшерімен су мен бу кестелері арқылы табылады, h

пр 


= 1630 кДж/кг. 

РНП-1  қысымы  Р

с1

  =  0,6  МПа  кезінде,  қаныққан  құрғақ  будың 



энтальпиясы h

с1 


= 2757 кДж/кг; 

h'

пр1 



= 670,5 кДж/кг – үрлеу судың энтальпиясы; 

 

РНП-1 ПӘК мөлшері η



с1  

= 0,98. 


 

РНП-1 ден РНП-2 берілетін су мөлшері 

 

D'

пр 



= D

пр 


– D

с1

 = 5 – 2,2 = 2,8 т/сағ; 



 

РНП-2 ден бөлініп шыққан бу мөлшері: 

 

D

с2



 = К

с1

·D'



пр

  = 0,616·2,8 = 2,2 т/сағ; 

 

мұнда бөлініп шығу еселеушісі: 



 

К

с2 



= (h'

пр1


·η

с1

 – h'



пр2

)/(h


с2 

– h'


пр2

) =(670,5·0,98 – 483,2)/(2699 – 483,2)= 

0,616; 

 

РНП-2 дегі қысым бойынша су мен будың энтальпиялары: 



 

Р

с2 



= 0,17 МПа,  h

с2 


= 2699 кДж/кг;  h'

пр2


 = 483,2 кДж/кг; h'

пр1 


= 670,5 кДж/кг. 

 

РНП-2 ден шығатын су мөлшері: 



 

D"

пр 



= D'

пр 


– D

с2 


= 2,8 – 0,22 = 2,58 т/сағ. 

 

1.4.4 Шығырдағы кеңею құбылысын hs-диаграммада салу 



 

Шығыр  кірісіндегі  бу  сипаттамалары  (Р

о

  =  12,75  МПа,  t



о

  =  555 

о

С) 


ескеріліп оның энтальпиясы h

о

 = 3488 кДж/кг табылады. 



Шығырдың регенеративті бу алымдарының сипаттамалары арқылы: 

 

Р



= 3,32 МПа, t

1

 = 379 


о

С;  Р


= 2,28 МПа, t

2

 = 337 


о

С;  


Р

= 1,22 МПа, t



3

 = 266 


о

С;  Р


д 

= 0,6 МПа, t

д

 = 200 


о

С;   


Р

= 0,52 МПа, t



4

 = 160 


о

С;  Р


= 0,32 МПа, t

5

 = 130 


о

С; 


 

hs-диаграммада  кеңею  құбылыста  нүктелер  табылып,  энтальпиялары           

5-кестеге толтырылады. 

5  нүктеден  адиабата  Ка  нүктеге  (қысымы  Р

к

  =  5  кПа)  түсіріледі  де 



энтальпия мөлшері h

ка

 = 2140 кДж/кг табылады. 



Төмен  қысымды  цилиндрдың  ПӘК-ін  η

цнд


оі

  =  0,70    ескеріп, 

шықтағышқа берілген бу энтальпиясының мөлшері табылады: 

 

h



к

 = h


5

 – (h


– h


ка

)·η


цнд

оі

 = 2730 – (2730 – 2140)·0,7 = 2320 кДж/кг. 



 

5 және К нүктелерін қосатын сызықта қиылысатын қысымдар Р

6

 = 0,10 


МПа  мен Р

7

 = 0,038 МПа арқылы 6 және 7 нүктелерде энтальпия мөлшерлері 



табылады h

6

 = 2600 кДж/кг және h



7

 = 2520 кДж/кг. 

 


 

10 сурет. hs-диаграммада шығырдағы кеңею құбылысы 

 

1.4.5 Су мен шықтың сипаттамаларын анықтау 



 

Бу алымдардағы қысым мөлшерлері арқылы қанығу температуралар t

н

 

мен шық (дренаж) энтальпиялары h



др 

табылады. 

Қыздырғыштардан  шыққан  су  температуралары  t

ві

  судың  қызбау 



мөлшері Δt

н

 арқылы табылады. Судың қызбау мөлшері ПВД да  Δt



н

 = 1-3 


о

С, 


ПНД да Δt

н

 = 4-5 



о

С, сонымен:  



                               t

ві

 = t



ні

 – Δt


н

 , 


о

С. 


 

Судың  (шықтың)  энтальпиясы  қысым  мен  температураға  байланысты 

табылады,  ал  қоректендіру  судың  қысымы  Р

пв

  =  18,5  МПа  тең,  ал  нагізгі 



шықтың  қысымы  Р

кн

  =  2,5  МПа  тең.  Табылған  мәліметтер  5  кестеге 



жазылады. 

Шығырдың бу алымдарының жылулық құламасы: 

 

                              Н



і

 =  h


і  

– h


к

 , кДж/кг 

 

Шығыр бу алымдарының электр энергияны өндірмеу коэффициенттері 



табылады. Электр энергияны өндірмеу коэффициенттер мөлшері: 

 

                              у



і

 = (h


і  

– h


к

)/(h


о 

– h


к

); 


 

мұнда  h


і 

–  бу  алымындағы  энтальпия,  h

к 

–  турбина  кірісіндегі  бу 



энтальпиясы, h

к 

– турбинада жұмыс атқарып шыққан будың энтальпиясы. 



Т-110/120-130 бу шығырдың жылулық сұлбасы 11-суретте келтірілген. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



                       

 

 



 

 


 

 

11-сурет. Т-110/120-130 бу шығырының жылулық сұлбасы 



 

1.4.6 Жылулық сұлбаның есебі 

 

Шығырға берілетін болжамды будың шығысы: 



  

D

o



 = β∙[N/((h

о 

– h



к

)∙η


м

∙η

г



) + у

6

∙D



спв

 + у


7

∙D

спн



] = 

= 1,2∙[110∙10

3

/((3488 – 2400)∙0,98∙0,98) +0,211∙28,3 + 0,143∙40] = 140 



кг/с. 

 

мұнда β – регенерация коэффициенті, регенеративті бу алымдарына бу 



шығысының  мөлшерін  ескереді,  шығыр  түріне  байланысты  β  мөлшері  1,05-

1,2 аралығында алынады

N = 110∙10

3

  кВт - шығырдың номиналды қуаты; 



h

о 

= 3488 кДж/кг - шығыр кірісіндегі бу энтальпиясы;  



h

к

 = 2400 кДж/кг - жұмыс атқарған будың энтальпиясы. 



 

 

 



 

Жылуландыруға бу шығысы: 



 

Жоғарғы желі су қыздырғышқа (СПВ): 

 

D

спв



 =[G

св

∙(t



спв

 – t


спн

)∙С


р

/(h


6

 - h'


6

)∙η


п

] = 


= [608∙(118 – 94)∙4,19/(2630 – 429)∙0,98] = 28,3 кг/с; 

 

мұнда желі су шығысы: 



 

G

св



 = Q

т 



в

(t

пм



 – t

ом

) = 204∙10



3

/4,19∙(150 – 70) = 608 кг/с = 2189 т/сағ; 

 

t

спв



  =  118 

о

С  –  СПВ-дан  шыққан  ыстық  судың  температурасы  арқылы 



қысым мөлшері табылады Р

спв


 = 0,185 МПа, (негізінде Р

спв


 = 0,18÷0,25 МПа,                       

Р

ср



н

  =  0,215  МПа,  t

ср

н

  =  123 



о

С,  судың  қызбау  мөлшері  5 

о

С  ескерілсе,                                    



t

спв


 = 123 – 5 = 118 

о

С); 



 

Төменгі желі су қыздырғышқа (СПН): 

 

Р

спн



 = 0,1 МПа   (негізінде Р

спн


 = 0,08÷0,12 МПа, Р

ср

н



 = 0,1 МПа, t

ср

н



 = 99 

о

С, судың қызбау мөлшері 5 



о

С, t


спн

 = 99 – 5 = 94 

о

С). 


 

СПН-ға бу шығысы: 

 

D

спн



 = [G

св

∙(t



спн

 – t


вп

)∙С


р

 – D


спв

∙(h'


6

 - h'


7

)∙η


п

]/(h


7

 - h'


7

)∙η


п

 = 


= [608∙(94 – 57)∙4,19 – 28,3∙(429 – 265)∙0,98]/(2556 – 265)∙0,98 =  40 кг/с; 

 

Қазанның бу өнімділігі: 



 

D

ка



 = (1 + α)∙D

о

 = (1 + 0,05)∙140 = 147 кг/с; 



 

мұнда  α  =  0,05  -  бу  шығынының  бөлігі  0,02  мен  өзіндік  мұқтаждарға 

0,03 бу бөлігі. 

 

Қоректендіру су шығысы: 



 

D

пв



 = (1 + α

пр

)∙D



ка

 = (1 + 0,01)∙147 = 149 кг/с; 

 

мұнда үрлеу судың бөлігінің мөлшері α



пр

 = 0,010. 

 

Жылулық  сұлбаның  есебі  регенеративті  су  қыздырғыштарының  ПВД, 



газсыздандырғыш және ПНД жылулық баланстары арқылы өткізіледі. 

ПВД тобының сұлбасы 12-суретте келтірілген. 

 


 

 

12-сурет. ПВД тобының сұлбасы 



 

 

1.5. ЖЭО-ның бу қазандарының отын шығысының есебі 



 

1.5.1. Қарағанды тас көмірінің  сипаттамасы, 6- кесте.  

 

6-кесте. Қарағанды тас көмірінің  сипаттамасы 



 

 

1.5.2. Бу қазан ПӘК-і 



 

Бу қазан ПӘК-і кері жылу баланс арқылы табылады, [4]: 

 

η

ка



 = 100 – q

2

 – q



3

 – q


4

 – q


5

 – q


6

 =  100 – 5,13 – 0 – 1,5 – 0,4 – 0,07 = 92,9 % 

 

мұнда түтін газбен жылу шығыны: 



 

q

2



 = (J

ух

 – α



ух

·J

о



хв

)(100 – q

4

)/Q


р

р

 = (1061 – 1,28·172)·(100 – 1)/16260 = 5,13 % 



 

бу қазан сипаттамасынан түтін газ температурасы υ

ух

 = 130 


о

С, көмір 

жағылған кездегі газ энтальпиясы: 

 

J



ух

 = J


о

г

 + (α



ух

 – 1)·J


о

в

) = 850 + (1,28 – 1)·752 = 1061 кДж/кг 



 

Бу генератор ошағында түтін сорғыш қысымы болғанынан:    

 

α

ух



 = α

т

 + ∆α



шпп

 + ∆α


пп

 + ∆α


вэ

 + ∆α


твп 

= 1,2 + 0 + 0,03 + 0,02 + 0,03 = 1,28 

 

Ауа мен газ энтальпиялары: 



 

J

o



хв 

= 172 кДж/кг   егер   t

хв 

= 30 


о

С 

                             J



o

в 

= 752 кДж/кг   егер   t



в 

= t


ух  

= 130 


о

С 

                             J



o

г 

= 850 кДж/кг   егер   t



ух 

= 130 


о

С ; 


 

W

p



A



p

,  


S

p



,  

C



p

,  


H

p



,  

N



p

,  


O

p



,  

V



г



К

ло 


Q

р

н



 , 

кДж/кг 


10,0 

38,7 


0,8 

42,1 


2,7 

0,7 


4,9 

30 


1,3 

16260 


           Жылу шығындары: 

      - механикалық толық жанбауымен       q

4

 = 1,5 % , 



      - химиялық толық жанбауымен             q

3

 =  0 % , 



      - бу қазанның қабырғасынан                  q

5

 = 0,4 % . 



 

БКЗ-420-140 бу қазанына, сырттан жылу келмегендіктен   Q

р

р

 = Q



р

н

 . 



 

Шлакпен жылу шығыны:   

 

q

6



 = а

шл

·(сυ



шл

)·А


р

/Q

р



р 

= 0,05·560,6·38,7/16260 = 0,07 % 

 

шлак қатты түрде шығарылады:  а



шл 

= 0,05; t

шл

 = 600 


о

С; (сυ


шл

)= 560,6 кДж/кг. 

 

1.5.3. Бу қазанның отын  шығысы 



 

 В = (Q


ка

/Q

р



р

·η

ка



)·100 = (416820/16260·92,9)·100 = 27,6 кг/с = 99,4 т/сағ 

 

мұнда бу қазандағы пайдалы жылу мөлшері:  



 

Q

ка



 = D

пе

·(h



пе

 – h


пв

) + D


пр

·(h


кв

 – h


пв

) = 


 

= 166,67·(3460 – 966) + 1,75·(1620 – 966) = 416820 кВт 

   

мұнда су мен бу көрсеткіштері [6] : 



 

h

пе



 = 3470 кДж/кг егер Р

пе

 = 14 МПа, t



пе

 = 555 


о

С; 


h

пв

 = 966 кДж/кг при t



пв 

= 230 


о

С; 


h

кв

 = 1620 кДж/кг при Р



кв

 = 15,4 МПа,  

 

Бу  шығысы:  қыздырылған бу         D



пе

 = 420 т/ч = 166,67 кг/с, 

                        барабаннан шығын    D

пр

 = р· D



пе

 = 0,015·166,67 = 1,75 кг/с, 

 

Бу қазандағы отын шығысының есепке алынатын мөлшері 



 

В

р



 = В·(100 – q

4

)/100 =  99,4·(100 – 1,5)/100 = 97,9 т/сағ . 



 

 

1.5.4.  Отын  тағайындау  мен  тасымалдау  және  жабдықтар.  Отын 



ұнтақтау жүйелері. 

 

Көмірмен  жұмыс  жасайтын  стансаларда,  стансаға  келетін  темір 



жолдары,  вагондарды  саптайтын  тораптары,  отын  қабылдайтын  бөлімі, 

көмірді қабылдаған жерден қоймаларға тасмалдайтын механизмдері болады.  



Сонымен  қатар  бу  қазаншасына  жеткізу  жабдықтары  дробилкалар, 

транспартерлер,  металл  үстайтын  механизм,  көмірді  көректі  бункерге 

түсіретін механизм т.б. 

Көмір  тасымалдайтын  вагондардың  60,  90,  және  125  тонналы  түрлері 

болады. Қоймадан    немесе    көмір    түсірілетін    жерден    тасымалдайтын 

транспортердің  үнемділігі  стансаның  барлық  бу  қазаншаларының  керекті 

көлемін бір транспорт системасымен қамтамасыз ету керек. 

 

 Қойманың көлемі: 



 

V = 24·В·n·t = 24·99,4·5·30 = 357840 т 

 

мұнда В = 99,4 т/сағ; Бу қазанының саны п = 5;    



 

 t = 30 күн - қоймадағы көмірдің қоры. 

 

1.6.2. Көмір қоймасының ауданы: 



 

F = V/k·γ

у

 = 357840/0,9·20·1 = 19880 м



 

мүнда һ = 20 м - штабельдің биіктігі  



 

k = 0,9 т/м - штабель формасының коэффициенті  

 

γ = 1 - көмірдің үзіндік салмағы. 



 

1.5.5. Вагон аударғыш түрін таңдау 

 

Вагон  аударғыштар  негізінде  роторлы  түріңдегілер  қолданады, 



өнімділігі 400 ден 600 т/сағ отын түтынатын станцияларда бір вагон аударғыш 

орнатылады.  

Вагон аударғыштың астындағы бункерге кем дегенде 1,5-2 вагон көмір 

сыйымды болуы тиісті.  

ЖЭО-да отын шығысы сағатына 497 т/сағ.  

Сондықтан, ВРС-125 вагон аударғышын таңдаймыз. 

 

ВРС-125 вагон аударғыштың мінездемесі. 



 

Бір сағаттағы циклдың саны:                              25 

 

Үнімділігі т/сағ: 



 

жартылай ашық вагонның жүк көтеру мүмкіндігіне қарай: 

 

                 125 т                                                3625  т/сағ 



                   93 т                                                 2325  т/сағ 

                   60 т                                                 1500  т/сағ 

 

Бұрылу бүрышының, градусы 



                            170 

 

Ротордың айналу жиілігі 



                           1,38 

 

Негізгі  механизмдер  ретінде  тоқтаусыз  жүмыс  істейтін  көпірлі  тиегіш 



және  скреперлы  көліктер,  бульдозерлер  пайдаланады,  өнімділік  көрсеткіші 

600  т/сағ  болып  саналады.  Бұл  машиналар  ЖЭС  қоймасында  комплексті 

механикаландырылған,  яғни  көмірді  штабельдеу  және  штабельде  қойманың 

басқа  жеріне  тасымалдау.  Отын  шаруашылықтарында  өнімділігі  сағатына 

400 тонналық угіту машиналары пайдалынады. 

 

1.5.6. Ленталық транспортерды есептеу  



 

Негізі транспортердың лентасының енін анықтау: 

 

b

p



 = 

1

355



1

2

548











k

k

w

Q

c

 = 0,9 м; 

 

Отын беретін транспортердың 1 сағаттық өнімділігі:  



 

В

ст



 = Q

с

 = 1,1·В·n = 1,1·99,4·5 = 548,0 т/сағ. 



 

Жылдамдығы w = 2 м/с 

Отынның салу салмағы         γ = 1,0 т/м

3

 



конвейрдың бүйір дөңгелектерінің қайырылу бүрышын есептейтін 

коэффицент k

φ

 = 355 , егер φ = 30°; k



β

 = 1. 


 

Нақтылы лентаның ені: 

 

b = b


р

 + 0,3 = 0,9 + 0,3 =  1,2 м; 

 

Лентаның нақтылы жылдамдығы    w = 2,0 м/с 



Ленталы конвейрдың  КЛС-1200  екі  ниткасын  аламыз,  лентаның 

кеңдігі 1200 мм, приводтық барабанның диаметрі  985 мм. 

 

1.5.7.  Ұнтақтау құрылымының өнімі 



 

В

др



 = [В

ст

  –  (η



гр

·В

мел



/100)]/Z

др

 = [548 – (80·274/100)1/2 = 165 т/сағ; 



 

мұнда грохоттың түріне қарап ПӘК-ті  η

гр

 = 80% 


Отынның ұсақ мөлшері:     В

мел


 = 0,5·548 = 274 т/сағ; 

Бір мезгілде жүмыс істейтін диірмен саны  Z

др

  = 2  



Диірменнің мінездемесі     М-13х168 

өнімділігі т/сағ 

                                              200 

Ротордың өлшемі, мм 

диаметрі 

                                                        1300 

ұзындығы 

                                                    1400 

Ротордың айналу жиілігі, айн/мин                                      750 

Электродвиготелъдің қуаты,  кВт                                        1300 

Салмағы, т                                                                               12,8 

 

1.5.8. Қарағанды көмірінің шаң дайындау жүйесінің сұлбасын таңдау 



Қарағанды көмірінің мінездемесіне қарап: 

 

V



г

 = 30 %  және  К

ло

 =1,3; 


 

Тура үрлегіш шандайындағыш жүйесін таңдаймыз, 5-ші сурет. 

Тура  үрлегіш  шандайындағыш  жүйесінде  дайын  шаң  бункері 

болмайды.  Дайындалған  шаң  тіке  бу  қазанның  оттықтарына  жіберіледі. 

Көмір  ең  бірінші  қазан  бөліміндегі  көмір  қабылдайтын  бункерге  тиеледі  – 

БСУ.  


13-суреттегі  сұлба бойынша  БСУ-дан  көмір  қамтамасызеткіш  арқылы 

диірменге  келіп  түсетіні  және  үсатылғаннан  кейін  сепаратор  арқылы  бу 

қазанының  жану  бөлігіндегі  оттықтарына  түсетіндігі  көрінеді.  Көмір 

шаңының  кептірілуі  және  тасмалдануы  ыстық  ауа  арқылы  жүзеге 

асырылады.  Ыстық  ауа,  бу  қазанның  ауа  жылытқышынан  үрлегіш 

желдеткіш арқылы келеді.  

 

 

 



 

 

13-сурет. Көмірді ұнтақтап шаң дайындағыш жүйесінің сұлбасы. 



 

1-өңделмеген  көмірдің  бункері,  (БСУ);  2 -шибер;  3-көмір  қамтамасыз 

еткіш;  4-өңделмеген  көмірдің  ағысы;  5-жапқыш;  6-көмір  құрғатқыш;        

7-  диірмен;  8-шаң  сепараторы;  9-тығыздағыш  салқын  ауа;  10-жылдам 

жабылатын  шибер;  11-қосылмалы  салқын  ауаның  ашқышы;  12-  ыстық 

ауа құбыры; 13- ыстық ауа қорабы; 14- оттық; 15-салқын ауа құбыры; 16-

бу қазан қондырғысы; 17- ауа жылытқыш; 18-үрлейтін желдеткіш. 

 

1.6. Шаң жүйесінің жабдықтарын таңдау және есептеу  



1.6.1. Үңделмеген көмірдің бункері 

Бұл бункерлердің көлемі тас көмірін тұтынғанда аумағы 8 сағаттық 

тоқтаусыз жүмыс істеуге жететін болуы тиіс. Бункердің көлемі: 

V

б



 = В

р

·m /ψ



б

·γ·Z


б

 = 99,4·5/0,8·1·2 = 310 м

3;

 

Мүнда ψ



б

 = 0,8 - бункердің толу еселеуіші. 

γ  = 1 кг/м

 - көмірдің өзіндік салмағы.  



Z

б

 = 2 - бір бу қазанына орнатылатын бункерлер саны. 



Тиімді сыйымдылығы  350 м

3

 болатын 2 - бункер аламыз. 



1.6.2.  Диірменнің өнімділігін санап түрін таңдау 

Тура үрлеуші шаң дайындағыштың кестесі үшін, [1] бойынша:  

             В

м

 = В


р

/(Z


м

 – 1) = 97,9/(6 – 1) = 19,6 т/сағ. 

 

В

р



 = 97,9 т/сағ отынның есептелген шығыны;  

 

Z



м

 = 6 диірменнің орнатылған саны. 

 

Орнатуға 6 - түрі МВС-180 білікті диірмен таңдап аламыз. 



Өнімділігі 25 т/сағ, кептіру агентінің шығыны 20000 м

3

/сағ,  



электр қуаты Р

ном


 = 320 кВт.    

   


Диірменмен бірге инерциалық сепараторды таңдаймыз. 

   


Сепаратордың диаметрі диірмен роторының диаметріне тең. 

 

D



с

 = D


р

  = 180 см. 

 

Сепаратордың биіктігі:  



 

Н = 90·D


р

 = 90·180 = 16200 мм. 

 

1.6.3. Өңделмеген көмірді қоректендіру 



 

Көмірді  қоректендірушінің  өнімділігі  диірмен  өнімділігінің  110% 

қорымен алынады: 

 

В



пит

 =  1,1·В

м

 =1,1·25 = 27,5 т/сағ. 



 

СПУ-1100 типті көмір қоректеңдіруші таңдап орнатамыз.  

Өнімділігі 30-40 т/сағ. 

 

1.6.4. ЖЭС -ның оталдыратын мазуттық шаруашылығы 



 

ЖЭС  жобалау  нормасы  бойынша  пунктіне  сәйкес  қатты  отынмен 

жұмыс  істейтін  станциялар  үшін  оталдыратын  мазуттық  шаруашылық 

салынады, 14-сурет. 

Оталдыратын  мазуттық  шаруашылықтың  қабылдағыш  резервуардың 

сыйымдылығы 120 м

3



Қоймадағы резервуарлардың сыйымдылығы: 



V = 1000 м

3

  



Қоймадағы резервуардың саны     n = 3. 

 


 

14 -сурет. Оталдыру мазут шаруашылығының сұлбасы 

 

1 – темiр жол цистернасы; 2–мазут құятын лоток;  



3–мазут қабылдау резервуары; 4–негiзгi резервуар;  

5– мазут насосы 1-шi саты; 6 – мазут насосы 2-шi саты;  

7– рециркуляция насосы; 8 – мазут жылытқышы;  

9 – батырмалы насос; 10 –мазут тазалағыш фильтры. 

 

 

1.7. Жылу сұлбасының қосалқы жабдықтарын таңдау 



 

1.7.1.  Бу  қазанның  продувкамен  су  шығынын  қабырдағыш  кеңіткішін 

РНП таңдау 

 

Норма бойынша үрлеу мөлшері 1,0 % бу қазанының өнімділігінен  



Үрлеу суының шығыны:  

 

D

пр



 = (р

пр

/100)∙D



ка

 = (1,0/100)∙2100 = 21  т/сағ, 

 

мұнда бу қазандардың өнімділігі D



ка

 = 2100 т/сағ;  

продувка мөлшері  р

пр

 = 1,0 %. 



 

Үрлегішпен  су  шығынын  қабылдағышының  кеңейткіш  РНП-ның 

сепарация еселеуіші:  

 

  α



рнп

 = (h


кв

∙η

рнп



 – h'

р1

)/(h"



р1

 – h'


р1

) = (1620∙0,98 – 467,2)/(2693 – 467,2) = 

0,5; 

   


мұнда РНП қысымы Р

рнп


 = 0,15 МПа; бу мен су көрсеткіштері  

h"

р1 



= 2693 кДж/кг; h'

р1

 = 467,2 кДж/кг;  



Барабандағы қазандық суының энтальпиясы h

кв

 = 1620 кДж/кг; 



 

РНП-дан шыққан бу мөлшері: 

 

D

р



 = α

рнп


∙D

пр

 = 0,5∙21∙10



3

 = 10500 кг/сағ, 

 

РНП-дан шыққан бу көлемі: 



 

V

1



 = D

р

∙υ" = 10500∙1,16 = 12180 м



/сағ; 


 

РНП-ның керекті көлемі: 

 

V

рнп



 = V

1

/Н = 12180/1000 = 12,2 м



3

 



ЖЭО-да екі РНП түрі СП-7,5 орнатамыз. 

Толық көлемдерімен: 

 

V

рнп



 = 2х7,5 = 15 м

3



 

бұл жылу сұлбасы дұрыс жұмыс атқаруына жеткілікті болады. 

 

1.7.2.  Жылу  сұлбасының  бу  шығырымен  бірге  қамтамасыз  етілетін 



жабдықтар  

 

Бу  шығырының  регенеративті  су  жылытқыштар,  шығырдың  бу 



алымдарының 

санына 


байланысты. 

Сондықтан 

регенеративті 

су 


жылытқыштар шығырмен бірге зауыттан келеді.  

 

ПТ-80/100-130/13 бу турбинаның регенеративті су жылытқыштары: 



 

 ПВД-7                                                ПВ-425-230-25 

 ПВД-6                                                ПВ-425-230-37 

 ПВД-5                                                ПВ-425-230-50 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет