Бөж тақырып: Мектепке дейінгілердің сөйлеуі мен таным процестерінің дамуы


Қабылдауды дамыту бойынша мұғалімдер мен ата-аналарға ұсыныстар



бет2/2
Дата22.12.2022
өлшемі34 Kb.
#59138
1   2
Байланысты:
Айтбай Назым психология

Қабылдауды дамыту бойынша мұғалімдер мен ата-аналарға ұсыныстар
Балаларды түрту арқылы заттарды анықтауға үйрету.
Тақырыптағы ерекшеліктерді: пішіні, түсі, дәмін ажырата білуді қалыптастыру.
Заттарды көлеміне қарай салыстыруға үйрету.
Бақылауды дамыту; объектіні немесе құбылысты мұқият және дәйекті түрде қарастыруды үйрену.
Объектілер арасындағы қатынасты түсінуге және бейнені тұтастай қабылдауға көмектесу.
Бөлшектерден бүтін құрау дағдысын қалыптастыру.
Ауызша сипаттау бойынша заттардың көлемін таңдауға және салыстыруға үйрету, ауызша нұсқауға сәйкес әрекет ету.
Әр түрлі жыл мезгілдерінің негізгі белгілерін ажырату.
Жоспар – сызба арқылы кеңістікте бағдарлауға үйрету.
Суреттегі кеңістік бейнелерін түзетіңіз: сол, оң, жоғары, төменгі, алдында, артында, арасында, жанында. Объектіні талдау, ондағы ұсақ бөлшектерді бөліп көрсету қабілетін дамытуға ықпал ету.
Қабылдаудың дамуына ықпал ететін ойындар мен жаттығулар
«Өзгертулер» (шеңберді, үшбұрышты, шаршыны кез келген үлгіге айналдыру).
«Қоянға қалай жетуге болады», «Бөлме бойынша саяхат», «Қайда барасың, не табасың» (жоспар бойынша кеңістікте бағдарлау – схема).
«Пішінді тану» (айналадағы заттардағы геометриялық фигураның пішінін тану).
«Айырмашылықтарды тап» (ұқсас заттардың айырмашылығын табуға үйрету).
«Биіктігі бойынша салу» (заттарды биіктігіне қарай құрастыру).
Объектіні талдау, ондағы ұсақ бөлшектерді ажырата білу қабілетін дамытуға ықпал ету.
Қабылдаудың дамуына ықпал ететін ойындар мен жаттығулар
«Трансформатор» (шеңберді, үшбұрышты, шаршыны кез келген суретке айналдыру).
«Қоянға қалай жетуге болады», «Бөлме бойынша саяхат», «Қайда барасың, не табасың» (орналастыру схемасы бойынша кеңістікте бағдарлау).


2.Көңіл бөлу
Көңіл бөлу– баланың дүниені тану кезінде міндетті түрде болатын және психиканың белгілі бір заттарға бағытталуы мен шоғырлануында көрінетін психикалық процесс. Сыртқы әлемнен үздіксіз келіп жатқан орасан зор ақпарат ағынынан зейін жұмысының арқасында бала өзі үшін ең қызықты, маңызды және маңыздысын таңдайды.
Ерте балалық шақтан бастап балалардың зейіні еріксіздігімен сипатталады.
Олар жаңалығымен және қарқындылығымен тартыңыз: жарқын ойыншық, қатты дыбыс немесе әртүрлі ерекше ынталандырулар. Мектеп жасына дейінгі баланың назарына
эмоциялар тудыратын тәжірибелермен, сондай-ақ баланың қажеттіліктеріне тікелей байланысты ынталандырулармен байланысты заттар мен заттар тартыла бастайды.
Ерікті зейіннің дамуымен балалар өздерінің санасын бағыттай алады және қызығушылық болған кезде оны белгілі бір құбылыстарға, заттарға айтарлықтай ұзақ уақыт сақтай алады. Балалар өздерінің зейіндерін басқаруды үйренеді, бірақ олардың жасына байланысты, ересектердің өтініші бойынша, қызықты объектіден берілгенге ауысу әлі де қиын. Мектепке дейінгі кезеңнің соңында балалар жарты сағаттық сабақтарға қабілетті. Зейін еріктіге өтеді, ал одан кейін еріктіліктің бастапқы кезеңіне, мектеп жасына дейінгі баланың өзі ерікті шоғырлану объектісі болған бұрын қызығушылық танытқан әрекетке қайта оралғанда өтеді.

Қорытынды: Сөйлеу коммуникациялары ойлау процесін құруға көмектеседі. Ойлаудың көрнекі түрде тиімді түрінен бейнелі түрге ауыса отырып, мектеп жасына дейінгі бала алдымен өз іс-әрекетінің әдістерін дауыстап айтуға үйренеді, содан кейін мұндай тізбек ой деңгейіне ауысады. Ішкі сөйлеу қалыптасады - іс-әрекеттің ішкі жоспары, практикалық және логикалық ойлаудың негізі.


Осылайша, сөйлеу танымдық әрекетке кіреді, соның арқасында психикалық процестердің интеллектуалдылығы орын алады.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет