Болат мырзалиев

166
ҚАЗА
ҚСТАННЫ
Ң
 ҒЫЛЫМЫ
 МЕН
 Ө
М
ІР
І •
 НАУКА
 И
 ЖИЗНЬ
 КАЗАХСТАНА
 • 
SCIENCE
 AND
 LIFE
 OF
 KA
ZAKHST
AN
сы  сақталған.  Осылардың  қатарына  лақтырып 
кету,  лапша  ілу,  құлақтан  тебу  -  алдап  кету, 
сындырып  кету,  бөшке  домалату  –  жала  жабу, 
фарын сындыру - дать в глаз т.б. жатқызуға бола-
ды. Бұл орыс тілінің әсерінен сөйлеу тіліне әбден 
еніп,  дендеп  кеткен.  Қазіргі  жастардың  сөйлеу 
мәдениетінде екінің бірінде осы тіркестер кезде-
седі. Кейбір тіркестердің пайда болу, жасалу мо-
тивациясы бірден түсінікті. Жастар тілінде «алдап 
кету»  мағынасындағы  жиі  қолданылатын  Қоян-
ның суретін салып кету – бүгінгі ұрпақтың бала 
кезінде  көріп  өскен  «Қап,  бәлем,  қоян!»  мулть-
фильміндегі қоянның қасқырды үнемі алдап кетуі, 
күліп тұруы осы фразеологизмдердің жасалуына, 
қалыптасуына  уәж  болған  деуге  болады  [Ислам 
А., 2004, 122-123].
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазақ  тілі  -  қазақ  ұлтының  мәдени  мұрасын, 
бастан кешкен тарихын ұмыттырмай еске алады, 
ұрпақтан-ұрпаққа табыстайды, сондай-ақ, дәстүр 
сабақтастығын жалғастырады, санада қайта жаң-
ғыртады, қазақтардың рухани экологиялық орта-
сын сақтайды. Лингвоэкология тұрғысынан қара-
ғанда тілді тұтынушы адам – тілдік тұлға ретінде 
ұлттық  әдеби  тілде  сөйлеуге  міндетті.  Алайда 
тілдік тұлғалардың әдеби тілді әр түрлі деңгейде 
меңгеруіне қарай, тілдік-мәдени сипаты әр түрлі. 
Гуманитарлық  білімді  бағаламау,  технократтар-
дың  гуманитарлық  білімді  жоққа  шығарушылық 
көзқарасымен  күресу,  қазіргі  қоғамның  бар-
ша  салаларын  гуманизациялауға  негіз  болатын, 
ағарту  істеріне  ұйытқы  болатын  филологиялық 
білім беру аса қажет болып табылуда.

жүктеу/скачать 14,41 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: