Keywords: integration, competence, multilingual training, CLIL, STEM. 219

219
ҚАЗА
ҚСТАННЫ
Ң
 ҒЫЛЫМЫ
 МЕН
 Ө
М
ІР
І •
 НАУКА
 И
 ЖИЗНЬ
 КАЗАХСТАНА
 • 
SCIENCE
 AND
 LIFE
 OF
 KA
ZAKHST
AN
КІРІСПЕ
Жаһандану  жағдайындағы  қоғамдық  өмірде 
тіл  аясы  өзгерістерге  ұшырағыш  болып  келеді. 
Бұл саяси, экономикалық және мәдени жүйелер-
дің өзгеру сипаты мен қарқыны әрбір жеке елге 
тән  тіл,  этномәдениеттік,  әлуметтік  және  басқа 
нақты  тарихы  жағдайларға  бағынышты  бола-
тындығымен түсіндіріледі. 
Мемлекттік тілдің қызмет ету аясын кеңейту 
тұжырымдамасы, оның бәсекелесу қабілеттілігін 
көтеру мемлекттік тілді үйрену сапасын жақсар-
туға, барлық қоғамдық өмір айналасында мем-
лекттік  тілдің  жұмыс  істеуін  қамтамасыз  етуге, 
ұларалық келісімді және қазақы отаншылдықты 
нығайту факторларын жоғарлатуға бағытталған. 
[Кадирбаева Д.А. 2019. № 6 /1. – С. 123 б.].
Ы.  Алтынсарин  атындағы  Ұлттық  білім  ака-
демиясымен  үш  тілді  білім  беру  саласында-
ғы  ғылыми  зерттеулер  бағдарлама  жобасында 
тиімді  ықпалдастық  етуге  бағытталған  бірнеше 
мүмкіндіктер  қарастырылған.  Атап  айтқанда, 
2015  –  2020  жылдарға  арналған  үш  тілді  білім-
ді дамытудың жол картасын іске асыру оқу бағ-
дарламалары  мазмұнын  білім  берудің  барлық 
деңгейлерінде  жаңартылуын  қамтамасыз  етеді; 
үш тілді білімді тиімді еңгізу үшін педагогикалық 
кадрларды даярлау және қайта даярлау жүйесін 
жетілдіруге; Қазақстанда үш тілді білім саласын-
да тиімді ғылыми зерттеулерді жүргізуді қамта-
масыз  етуге,  «Тілдердің  үштұғырлығы»  мәдени 
жобасын жұртқа танытуға мүмкіндік береді де-
лінген  [Иманғалиев  Е.Т.,  Қонтаев  С.С.,  Ашимов 
Е.М. 2009, 15 – 16 б.].
Үш  тілді  білім  беруді  ғылыми  –  әдістемелік 
қамтамасыз ету аясында үш тілді білім беру сала-
сындағы ғылыми зерттеулерге бағытталуы керек:
–  көптілді  білім  берудің  позитивті  шетелдік 
тәжірибесін  зерттеу  және  қорытындылау  және 
оны отандық білім беру жүйесіне бейімдеу бо-
йынша  ғылыми  негізделген  ұсыныстарды  әзір-
леу;
–  үш  тілді  білім  беру  жағдайында  тіл  емес 
пәндердің  болашақ  мұғалімдерін  лингвистика-
лық даярлау әдістемесін жасап, оны ғылыми не-
гіздеу;
– екінші тілде оқыту әдістемесін әзірлеу (жа-
ратылыс  –  ғылыми  пәндерді/сабақтарды  ағыл-
шын тілінде, Қазақстан тарихын, қазақ әдебиетін 
– қазақ тілінде және т.б.);
–  оқу  материалдарын  (біріктірілген  оқу  – 
әдістемелік  кешендерді)  ағылшын  тілінде  және 
оларды қолдану бойынша әдістемелік ұсыным-
дарды әзірлеу;
– тілдерге (қазақ, орыс, ағылшын) кәсіби ба-
ғыттап оқыту мазмұнын жасау және ғылыми не-
гіздеу;
– үш тілді білім беру жағдайында жұмыс жа-
сау үшін педагогикалық мамандық студенттері-
нің тіл дайындығы технологияларын әзірлеу;
– үш тілді білім беру жағдайында студенттер-
дің  оқу  жетістіктері  нәтижелерін  бағалау  меха-
низмдерін дайындау;
–  тілдерге  оқытудың  инновациялық  техно-
логияларын қолдану бойынша әдістемелік ұсы-
нымдарды дайындау;
– үштілді білім беру жағдайында оқытуға қа-
білетті педагогтың үлгісін жасау;
– үш тілді білім беруді есепке алумен жоо пе-
дагогикалық маман дықтарының білім беру бағ-
дарламаларының мазмұнын жаңарту (білім беру 
бағдарламаларының  әдістемелік  модульдерін 
жасау  және  т.б.)  [Қазақстан  Республикасының 
мемлекеттік  жалпыға  міндетті  білім  беру  стан-
дарты., 2016 7 б.].
Тілдік білім беру процесін ақпараттық – тех-
никалық қамтамасыз ету айтарлықтай жақсарып 
келеді:  мектептер  мен  ЖОО  мультимедиялық 
лингофонды кабинеттермен, интербелсенді тақ-
талармен және өзге мультимедиялық аппарату-
рамен жабдықталған. Тілдік білім беруді ұйым-
дастыруда қол жеткізген жетістіктерге қарамас-
тан  республикада  шешімі  ғылыми  негізделген 
ұсынымдарды талап ететін белгілі проблемалар 
бар. Көптілді білім берудің мәні инновациялық – 
педагогикалық қызмет ретінде негізделген бол-
ғандықтан,  ұйымдастыру  –  басқару  аспектілері 
бүгінгі күні ғылыми – педагогикалық білім беру-
дің  жаңа  салаларын  көрсететін  педагогикалық 
менеджмент  және  педагогикалық  инноватика-
ның теориялық көз қарасынан әзірленуі керек.
Үш тілділікті енгізудің мақсаты – кәсіби бағыт-
талған бірнеше тілді меңгерген, әлеуметтік және 
мәдени  тұлғаны  дамыту  және  қалыптастыру. 
Алға  тартқан  мәселелерді  шешу  үшін,  үш  тілді 
білім беруді енгізу және теориялық – әдіснама-
лық,  әдістемелік  негіздерді  әзірлеу  қажеттілігі 
туындады.
Қазіргі  кезде  өзекті  мәселелерде  төмендегі-
дей қарама – қайшылықтар кездеседі:
– қоғамның көптілді тұлғаға қажеттілігі және 
көптілді білім беру жүйесінің оқыту жағдайында, 
оны  дайындау  процесі  арасындағы  байланыс-
тың болмауы; 
– көптілді білім беру жүйесін әзірлеу қажет-
тілігін  және  оны  нормативтік  –  құқықтық  және 
ғылыми  –  әдістемелік  қамтамасыз  етудің  фраг-
менттілігі; 
– көптілді білім берудің ғылыми – әдістемелік 
базасын жетілдіру қажеттілігі және оның теория-
лық – әдіснамалық негіздерін қалау қажеттілігі.
Ғылыми – әдістемелік қамтамасыз ету құры-
лымында дәстүрлі түрде мынадай компоненттер 
бөлінеді: 
– құзыреттілік жедел жағдайында оқытушы-
лардың  арнайы  теориялық,  әдіснамалық  және 
психологиялық дайындығы; 
– оқытудың мазмұнына студенттердің кәсіби 
құзыреттілігін, студенттер мен оқытушылардың 
жаңа жағдайларда өзара іс – қимыл тәжірибесін 
енгізу;

220
ҚАЗА
ҚСТАННЫ
Ң
 ҒЫЛЫМЫ
 МЕН
 Ө
М
ІР
І •
 НАУКА
 И
 ЖИЗНЬ
 КАЗАХСТАНА
 • 
SCIENCE
 AND
 LIFE
 OF
 KA
ZAKHST
AN
– жаңа әдістер мен әдістемелерді апробация-
лау, проблемалық жағдайларды білім беру үдері-
сіне енгізу; 
– студенттердің кәсіби құзыреттілігін қалыптас-
тыруға бағытталған педагогикалық үдерісті басқа-
ру жүйесіне өзгерістер енгізу; 
–  кәсіби  құзыреттіліктің  қалыптасуының  диаг-
ностикалық  көрсеткіштері  мен  мониторинг  про-
цедураларын әзірлеу.

жүктеу/скачать 14,41 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: