Болмыс. Материя. Сана ұғымдары
Болмыстың негізгі түрлері
жүктеу/скачать 31,18 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әлеуметтік болмыс
- Бірінші табиғат
- «Екінші табиғатқа»
- Адам болмысы
| Болмыстың негізгі түрлері:
Заттар (денелер) процестер болмысы: а) бірінші табиғат; б) екінші табиғат; Адам болмысы: a) заттар дүниесіндегі адам болмысы; б) адамның өзіндік болмысы. Рухани болмыс: a) жеке адамның рухани болмысы; б) қоғамның рухани болмысы. Әлеуметтік болмыс: қоғамдағы және тарих процесіндегі жекелеген адам болмысы; б) қоғам болмысы. Тарихи тұрғыдан келгенде адам қызметінің, өмір тіршілігінің негізі - табиғат заттары мен табиғи процестер.Бірінші табиғат - ол адамзатқа дейін пайда болған, адамдардың санасынан тысқары және тәуелсіз өмір сүреді. Ол теңіздер, мұхит, ормандар, ауа, жер, т.б. Кейін адам Жер табиғатына қуатты да кең әрекет етуші болып алды. Бұрын табиғатта өмір сүрмеген, адамдар өндірген заттардың, процестердің, жай-күйлердің тұтас дүниесі пайда болды. К. Маркс оны «Екінші табиғат» деп атады. «Екінші табиғатқа» жататындар: үйлер, материалдық заттар, адам ойлап шығарған өсімдіктер және тірі организмдер (табиғатта кездеспейтін). Ол жасанды табиғат. Қазіргі заманда «екінші табиғат», өзі «бірінші табиғаттың» туындысы болса да, басымды болды. Адам болмысы екіге бөлінеді: Адам тікелей жанды, нақты кісі ретінде өмір сүреді. Оның үстіне адамның өмір сүруінің табиғи алғышарты оның денесінің өмір сүруі. Яғни адам, ең алдымен, «сүйек пен еттен жаралған пенде». Сонда адам денесі – табиғат бөлшегі. Денесінің болуы адамды шектеулі, өткінші жан етеді. Ерте заманнан адамдар өз өмірлерінің ұзақтығының ұлғаю мүмкіндіктерін іздестірген. Ағылшын биологтарының айтуынша, барлық жағдайлар жасалса, адам денесі бір мың жыл өмір сүре алады. Өмір ұлғаю үшін не керек? Біріншіден, адам денесінің тіршілігін қамтамасыз ету қажет. Екіншіден, адамның ең алғашқы құқығы өз өмірін сақтаумен, адамзаттың аман-есендігімен байланысты. Үшіншіден, жаңа организм ретінде адамдар тұқым қуалаушылық заңдарына бағынады, мұны жойып жіберуге немесе жоққа шығаруға олар дәрменсіз. Төртіншіден, философия адамның денесі және оның ынтызарлығы, қуаныш-реніші, психикалық жай-күйі, ойы, мінез-құлқы, ерік жігері, іс-әрекеті, бір сөзбен айтқанда, арасындағы байланысты үнемі іздестіреді. жүктеу/скачать 31,18 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|