8. Қосарлыжазудың бақылаудағы маңызы Есептің барлық объектілері екі көзқарастан: бір жағы шаруа-
шылық құралдар, екінші жағы олардың қалыптасу көздері ретінде
қаралады. Бұл қатынас баланста өз көрінісін табады. Қосарлы жазу есепті
жүргізу дұрыстығының үстінен бақылаудың жетік жүйесін құруға
мүмкіндік береді. Сол бақылау жүргізуді төмендегі мысалдан көрейік.
20__ жылдың қаңтар айындағы шаруашылық операцияларының журналы № Операциялардың мазмұны Сома- сы Байланысатын шоттар Дебет Кредит 1.
Шаруашылық мұқ-
таждықтарға есеп
айырысу шотынан
кассаға ақша алынды
1000
1010 «Кассадағы
теңгемен ақша
қаражаттары»
1040 «Ағымдағы
банктік шоттардағы
ақша қаражаттары»
2.
Еңбекақыдан жеке
табыс салығы
ұсталды (есептелді)
3000
3350 «Еңбекақы
төлеу бойынша
қысқа мерзімді
берешек»
3120 «Жеке табыс
салығы»
3.
Жеткізушілерден
материалдар келіп
түсті, бірақ төлемдер
жасалған жоқ
30000
1310 Шикізат пен
материалдар»
3310 Жеткізушілер-
ге қысқа мерзімді
кредиторлық
берешек»
4.
Бюджетке есеп
айырысу шотынан
жеке табыс салығы
төленді
4000
3120 «Жеке
табыс салығы»
1040 «Ағымдағы
банктік шоттардағы
ақша қаражаттары»
ЖИЫНТЫҒЫ: 38000 Кіріспе бухгалтерлік баланстың мәліметтерін пайдаланып, шот-
тарда сол операцияларды жазамыз.
29
1310 «Шикізат пен
1040 «Ағымдағы банктік 1010 «Кассадағы
материалдар» шоттардағы ақша теңгемен ақша
