Часть VIII



Pdf көрінісі
бет141/144
Дата06.01.2022
өлшемі3,62 Mb.
#15477
1   ...   136   137   138   139   140   141   142   143   144
Ж

К мол

 (универсал газ доимийси).

Шу пайтда доимий кучланиш U

0

 да бажарилган иш 

ҳам ўлчанади. Унда заряд миқдори қуйидагича аниқланади.

 

0



.

W

q

U

=

 (4)



Фарадей доимийсини эса (2) ва (3) тенгламаларга кўра 

қуйидагича топилади:

 

0

W R T



F

z U p V

⋅ ⋅


= ⋅

⋅ ⋅


. (5)


638

«Молодой учёный»  .  № 23 (261)   .  Июнь 2019 г.



Молодой ученый O’zbekiston

Молодой ученый O’zbekiston

Сульфат кислотанинг сувдаги эритмаси орқали электр 

токи ўтганда рўй берадиган жараёнларни қараб чиқамиз. 

Сульфат кислота молекуласи мусбат зарядланган иккита 

водород ионига ва кислота қолдиғининг манфий зарядлан-

ган ионига диссоцияланади:

2

4

4



2

.

H SO



H

SO

+

−−



+

Электродларда эса қуйидаги жараёнлар юз беради:



2

4

4



2

2

2



.

H

e

H

SO

e

SO

+

−−



+ →

− →


Катодда водород пуфакчалар кўринишда ажралади. SO

4

 



атомларининг нейтрал гуруҳлари химиявий жиҳатдан жуда 

ҳам фаол бўлади ва иккиламчи реакцияга (нейтраллашган 

ионлар реакцияга киришадиган кимёвий реакциялар икки-

ламчи реакциялар дейилади) киришади. Агар электродлар 

платина ёки никелдан тайёрланган бўлса, унда SO

4

 сув би-



лан реакцияга киришади:

4

2



2

4

2



2

2

2



.

SO

H O

H SO

O

+



+

Сульфат кислота молекуласи эритмага қўшилади, кис-

лород анодда пуфакчалар кўринишида ажралади. Натижада 

сувнинг таркибий қисмларга ажралиши рўй беради. Бунда 

иккиламчи реакция эритгич билан юз беради [4].

Фарадей қонунлари электрон назариянинг яратилишида 

муҳим роль ўйнайди. Фарадейнинг бирлашган қоунини 

қуйидагича ифодаланади:

 

A



m

q

F z

= ⋅ ⋅


. (6)

Формуладан кўринадики, агар q = F бўлса, 



A

m

z

=

 



бўлади. Демак, электролиз вақтида электродда ҳар қандай 

модданинг бир грамм — эквиваленти ажралиши учун элек-

тролит орқали муайян электр миқдори сон жиҳатдан, F Фа-

радей сонига тенг бўлган электр миқдори ўтиши керак. 

Бизга маълумки, исталган модданинг грамм — эквивален-

тидаги атомлар сони

 

A

N

N

z

=

,  



(7)

га тенг, бу ерда N



A

 — Авогадро сони, z — элементнинг 

валентлиги. Электродда ажралган ҳар бир ион электро-

лит орқали

 

A

F

F

q

z

N

N

=

=



, (8)

q — заряд миқдорини олиб ўтади. Электролитларда ўтка-

зувчанлиги ион ўтказувчанлигига боғлиқ эканлигини би-

ламиз. Демак, (8) дан кўринадики, электролит орқали ҳар 

бир кимёвий элемент иони унинг z валентлигига пропор-

ционал бўлган q заряд олиб ўтади. Ионнинг энг кичик за-

ряди бир валентли ионнинг (z = 1) зарядига мос келади

яъни

 

A



F

e

N

=

. (9)



Кимёвий элемент валентлиги z бутун сон билан ифода-

ланади, шу сабабли электролит орқали ҳар бир ион олиб 

ўтадиган q заряд q = z 

. e, яъни энг кичик e зарядга бу-

тун каррали бўлади. Фарадей қонунлари модданинг атом 

назарияси билан биргаликда электрнинг атом тузилиши 

ҳақидаги тасаввурга олиб келди.

 

19



23

1

96500



1,6 10

.

6,02 10



A

F

e

N



=

=

=







Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   136   137   138   139   140   141   142   143   144




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет