Цитоплазма мен сыртқы ортада К+, Na+ иондарын белгілі бір арақатынаста ұстау



бет176/351
Дата21.02.2023
өлшемі9,47 Mb.
#69842
1   ...   172   173   174   175   176   177   178   179   ...   351
Байланысты:
Цито Сарыағаш-2

Эмбриональдықкезең


  • Бөлшектену.Зиготаныңбөлшектенуімитозжолыменжүреді.Бөлшектенусатысыныңмәнікөпжасушалыұрық-бластоцистаныңпайдаболуы.Бластоцистасатысында жасушалар әлі маманданбаған немесе жүйке, бұлшық ет, эпителий және тағыбасқадажекежасушалартүрінежіктелінбеген.Сондықтанолардыбағаналықжасушалардеп атайды. Бағаналық жасушалар әртүрлі жасушалар мен ағза ұлпаларыныңбарлығына бастама болады,сондықтанолардыплюрипотенттідепатайды.

  • Ұрықтыңертесатысындабластомерлертотипотентті,олардыңмүмкіндіктерітеңжәне олардыңәрқайсысы бүтін бір ағзаға бастама береді. Монозиготалы егіздердің жәнеақаулықтардыңұқсасболыпжарыққашығуытотипотенттікпентүсіндіріледі(омниопотенттік). Ұрықтың қалыпты даму барысындағыпотенциясына қарағандажекебластомердіңморфогенезгепотенциясыжоғарыболады.Потенциялар–бұлұрық элементтерінің максимальды мүмкіндіктері, яғниолардыңдамубағыттарының іске асаалатынмүмкіндіктері. Қалыптыжағдайдаолардыңтекбіреуіғанаісжүзінеасырылады.

  • Бірте-біртежасушаларжіктеледі,олардыңдамуыбағдарланғанжәнебелгіліжасушалартүріне,мысалы,эпителиальды,жүйкежәнет.ббастамабереді.Бластомерлердіңбөлшектенуісомажасушаларыныңмитоздықбөлінуіненайырмашылығы бар, бөлшектенуде бластомерлердің өсуі байқалмайды. Ұрықтың көлемібөлшектенукезіндеөспейді,сондықтанбөлшектенудіңсоңындапайдаболғанбластуланың көлемі зиготаның көлемімен бірдей болады. Бұл ұрықтың жатыр түтігіменеркінқозғалуыжәне оданәріоныңимплантациясыүшінмаңызды.

  • Гаструляция-2 немесе 3 ұрық жапырақшаларынантұратынкөпқабаттыұрықтыңтүзiлуi.Гаструляцияныңнегiзгiмеханизмдерiтаңдамалыжасушалықорынауыстыру,агрегацияжәнетаңдамалысорттауболыптабылады.

  • Детерминация - (анықтау, шектеу) морфогенездiң алғашқы кезеңдерінде дамып кележатқанағзабөлiмдерiарасындағысапалықайырмашылықтардыңпайдаболуы.Детерминацияның негізінде кейбір гендердің активтенуі немесе м-РНҚ және ақуыздардыңсинтезіжатыр.

  • Детерминация – дамудың нақты бағытын айқындайтын функционалдық жүйе.Детерминациянәтижесіндеэмбрионжасушалары бастапқыжасушаларғаұқсамайтын,қайтымсызерекшеліктергеиеболады. Бұлжасушалардыңдифференцациялануыныңөзіндікжасырынтүрідеп теқарастырылады:жасушаөзіжайлыбіледі,бірақоныжариаламайды.[Генетикаподред.Иванова В.И.с.294].

  • Бірдейгендержиынтығыбаржасушалардетерминацияланғаннанкейінсыртқыбелгілерімен, яғни фенотипі бойынша ерекшеленеді. Детерминацияланғанжасушалардыңпотенциалышектеуліболады.

  • Қалыпты даму кезiнде жауапты материалда индуктордың әсерiнен алғашқыда тұрақсыз(лабильды)детерминация,кейiннен-қайтымсыз,стабильдыдетерминацияжүредi.Соданкейiнморфологиялықжіктелубайқалабастайды,яғнимүшенемесеұлпаныңбастамасыпайда боладыжәнеоныңарықарайбөлінуібасталады.



  • Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   172   173   174   175   176   177   178   179   ...   351




    ©emirsaba.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет