Цитоплазма мен сыртқы ортада К+, Na+ иондарын белгілі бір арақатынаста ұстау



бет185/351
Дата21.02.2023
өлшемі9,47 Mb.
#69842
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   351
Байланысты:
Цито Сарыағаш-2

Гаметалардыңтазалығызаңы

  • Бірінші ұрпақ гибридтерін өзара шағылыстырғанда белгілердің ажырауы2- сызбада келтірілген қатынастарда ажырайды.Бұл құбылысты түсіндіруүшінМендель«гаметалартазалығыгипотезасын»,«гаметалартазалығызаңын»ұсынды. Мендельболжамыбойынша:

    1. Белгілердіңқалыптасуынадискреттітұқымқуалайтынфакторларжауапбереді;

    2. организмдебелгініңдамуынанықтайтынекіфакторболады;

    3. жұп факторлар гаметалардың түзілуі кезінде оларға тек бір біреуденғанаберіледі;

    4. аталықжәнеаналықгаметаларқосылғандабұлтұқымқуалайтынфакторлар араласпайды(тазақалады).

    1. БұлтұқымқуалайтынфакторлардыВ.Иогансен1909жылыгендепатады.

    2. Рецессивті белгісі бар организмніңгенотипін, оның фенотипі бойыншаанықтауға болады.Егер рецессивті белгі көрінсе, организм рецессивті генбойыншагомозиготалы болғаны.

    3. Доминантты белгісі бар даралар гомозиготалы да, гетерозиготалы даболуымүмкін,олардыңгенотипінфенотипібойыншаажыратумүмкінемес Сондықтан,генотиптерінанықтауүшінталдаушы,анализдеушішағылыстыружүргізукерек,дараныңгенотипінұрпақтарынақарапанықтайды.Ата-аналықдаралардыңбіреуініңбелгісізгенотипінанықтауүшінталдаушышағылыстыружүргізеді.Олүшінбелгісізгенотипібардаранырецессивтігомозиготаменшағылыстырады,егерұрпақтарындаажыраубайқалса,белгісізгенотип–гетерозиготалы6олғаны,егерұрпақбіркелкіболса–гомозиготалы6олғаны.Талдаушышағылыстыружүргізгенде гетерозиготалы дараның ұрпағына сызбада көрсетілгендей 1:1қатысындайажыраутән(сызба3).

      1. Р.

      2. Гаметы


      1. Г.

      1. ♀ ? хА а

      1. ♂аа

      2. а

      1. F1


      1. Аа

      1. аа


    4. 3-сызба.Талдаушышағылыстыру.

    5. Табиғаттатолықдоминанттылықпенқатартолымсыздоминанттылықта(толықемесдоминанттылықта)жиікездеседі.Бұлжағдайдагетерозиготалардыңөзаралықфенотипіболады.Сонымен,қошиісті бұршақтың қызыл және ақгүлді екінәсілі белгілі. Осы нәсілдердішағылыстырудан алынған гибридтер қызғылт, аралық түсті болды. Екіншіұрпақтағы фенотипі бойынша ажыраугенотипіне үйлесімді,1 қызыл: 2қызғылт:1ақ.Адамныңтұқымқуалайтынаномалияларыменауруларынтудыратынбірқатаргендеріндедетолықемесдомининанттылыққасиетікездеседі.Мысалы,орақтәріздіжасушалықанемия(олтуралытолықмәліметтөмендекелтіріледі),еркінқозғалудыреттейтеудіңпрогрессивтібұзылуыменсипатталатын,Фридрейхатаксиясы.

    6. Полигибридті шағылыстыруда ата-аналық организм бірнеше белгілерібойынша талданады. Полигибридті шағылыстырудың мысалына дигибридті,екіжұпбелгілерменажыратылатыната-аналықорганизмдердіңшағылыстыруыналуға болады.

    7. Тәжірибеге бастапқы форма ретінде сары тегіс(ААВВ) және жасыл кедір-бұдыр(аавв)дәндерібарөсімдіктералынғанболатын,екіншіұрпақтабастапқы формаларға ұқсайтын белгілер жиынтығы бар даралармен қатар,сары кедір–бұдыр (Аавв) және жасыл тегіс (аавв) жаңа комбинациялар пайдаболды.Мендель дәндердің формасы түстеріне тәуелсіз тұқым қуалайтынытуралытұжырымжасады.БұлзаңдылықМендельдіңүшіншіережесі,немесебелгілердіңтәуелсізтұқымқуалау(комбинациялану)ережесідепаталды.Оныңайтылуытөмендегідей:екі(немесеодандакөп)жұпальтернативтібелгілеріменажыратылатынгомозиготалыдараларшағылыстырылатын болса F1– барлығы фенотипі және генотипі біркелкіболады.F1дараларынөзарашағылыстырғанда(инбридгінде),екіншіұрпақта (F2)белгілердің тәуелсізкомбинациялануы байқалады,сол себептенәкелік-аналықжәнеаталық–әжелікдараларғаұқсамайтынбклгілержиынтығыбаргибридтікформаларпайда болады.




    8. 4-сызба.Белгілердіңтәуелсізтұқымқуалауережесі.


    9. В.МакКьюсик1946жылыадамныңқалыптыбелгілеріменпатологиялықжағдайларының(моногендікауруларының)тұқымқуалаутиптері туралы мәліметтері бар «Адамның Менделдік тұқым қуалаушылығы»аттыдәстүрліеңбегішықты.



    10. Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   351




    ©emirsaba.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет