Біріншіұрпақтыңбелгісізгенотипінанықтауүшінталдаушышағылыстыру жүргізілді. Ол үшін бірінші ұрпақтағы еркек гибридті – қараденелі қысқа қанатты ұрғашымен шағылыстырғанда бастапқыата-аналарынаұқсайтын2түрлісанжағынантеңдей
даралар пайда болды.Шағылыстырлулардан алынғанмәліметтердітәуелсізтұқымқуалаументүсіндіругеболмайды.Екішағылыстырудан алынған нәтижелерлібірге қарастырғанда,талданғанбелгілердіңдамуытүрлігендерменбақыланатынынжәнебелгілердіңтұқымуалауыгендердіңбірхромосомада орналасатынындәлелдейді.Бұлжағдайдатіркесутолықболады (Сызба– 2,Сурет–2).
Гендердің ара қашықтығы
кроссоверлікгаметаларпроцентіненемесерекомбинанттарпроцентінесәйкес келетін шартты бірліктермен — морганидтермен өлшенеді. Мысалы,дененің сұр түсі мен қанаттың ұзындығын ( сондай ақ, дененің қара түсі меншалақанатты)анықтайтындрозофиланыңгендерініңқашықтығы17%,немесе17морганидаларға тең (Сызба–3,Сурет– 3а).
Сызба–3.Талдаушышағылыстыру№2
F1: ♀АаВв х♂аавв Сурет-3а.Талдаушышағылыстыру№2.
Г: АВавАваВ авF2:АаВвааввАаввааВв
Сұр денелі және қалыпты қанатты дрозофила шыбынынқара денелішалақанаттыменшағылыстырғандаТ.Морганбіріншіұрпақтасұрденеліқалыпты қанатты гибридтералды(құрсағыныңсұр түсінанықтайтынгенқара түстен, ал қанаттың қалыпты дамуын бақылайтын ген — шала қанаттыңгенінен доминантты).F1 алынған ұрғашыны рецессивті белгілері бар еркекшыбынмен талдаушы шағылыстыру жүргізгенде теориялық болжау бойыншабелгілер ажырауы 1:1:1:1 ұрпақ күтілген болатын. Бірақ ұрпақта ата-аналықформалардыңбелгілерікөбірек(41,5%—сұрденеліұзынқанаттыжәне41,5%—қарашалақанатты)болды,текшыбындардыңазырақбөлігініңбелгілер жиынтығы ата-аналарындағыдай (8,5% — қара ұзын қанатты және8,5% — сұр шала қанатты) болмады. Мұндай нәтижелердің алынуы денесіменқанаттыңформасынажауапберетінгендербірхромосомадаорналасқандағана алынады Сызба–3,Сурет–3а) .
Егерденетүсінніңжәнеқанатформасыныңгендерібірхромосомадаорналасса осы щағылыстыруда ата-аналар белгілерін қайталайтын екі топқаажыраған даралар пайда болуыкерек еді, себебіаналық организм тек екітипті гаметалар— АВ және аb, ал әкелік дара — бір типті — аb түзулеріқажет болатын. Сонымен, ұрпақта екі топқаажырайтынААВВ және ааbbдаралар, ал генотиптері ААВВ жәнеааbb болуы керек еді. Бірақ ұрпақтарекомбинацияланған белгілері, генотиптері ааbb және ааВb бар даралар (азмөлшерде болса да) пайда болды. Бұл жағдайды түсіндіру үшін мейоздағы —жыныс жасушаларының пайда болу механизмін еске түсіру керек. Біріншімейоздық бөлінудің профазасында гомологхромосомаларконъюгацияланады, және осы кезде олардың арасында учаскелерімен алмасужүреді.В результате Кроссинговердің нәтижесінде кейбір жасушаларддыңхромосомалары учаскелеріндегіА жәнеВ гендері арасында алмасу жүреді,Аb және аВ гаметалары пайда болады, соның арқасында, гендердің тәуелсізтұқымқуалауындағыдай(гендердіңеркінкомбинациялануындай)төртфенотиптертоптарыбарұрпаққалыптасады(сызба3,сурет3а).Бірақ,кроссинговергаметалардыңазғантайбөлігініңпісіпжетілуіндежүретінболғандықтан фенотиптердің сандық қатынасы (тәуелсіз тұқым қуалаудағы)1:1:1:1 арақанынасынаүйлесімдіболмайды(Сызба–4).