Д. Б. Тойматаев Ғылым тарихы мен философиясы



Pdf көрінісі
бет106/122
Дата06.01.2022
өлшемі1,06 Mb.
#11561
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   122
Диссипативтік 
жүйе 
немесе 
диссипативтік 
құрылым 
-
термодинамикалық  теңдік  өлшемнен  алшақ  тұратын  ашық  жүйе. Басқаша,
тұрақты  жағдай, теңсіздік  ортада  сырттай  энергияның  диссипация (жайылу)
кезінде пайда болады. Диссипативтік жүйені кейбір кезде ашық стационарлық
жүйе немесе  теңсіздік ашық жүйе деп атайды. Диссипативтік жүйеге аяқ асты
қиын, тəртіпсіз  құрылымдар  тəрізді. Оларға  фазалық  кеңістікте  мөлшерді
сақтау  мүмкін  емес, яғни  Лиувилл  теоремасын  сақтауға  қарсы  себептердің
үстемділігі  айқын. Ең  қарапайым  мысалы - Бенар  ұйымы. Ал, қиын
мысалдарына лазерлер, Белоусов-Жибутискийдің реакциясы жəне биологиялық
өмірдің өзі жатады.
«Диссипативтік жүйе» атты терминді Илья Пригожин ұсынған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   102   103   104   105   106   107   108   109   ...   122




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет