Д. Б. Тойматаев Ғылым тарихы мен философиясы



Pdf көрінісі
бет77/122
Дата06.01.2022
өлшемі1,06 Mb.
#11561
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   122
ГЛОССАРИЙ
Таным - бағдарламаларды сақтау, құрастыру, жинау, сараптау жəне қайта
өндеу бойынша сезім мен ойлау іс-əрекеті.
Методология - білімді  практикалық  тұрғыдан  қолдану, құрастыру,
жаңғыртудың эффективтік тəсілдерін орнату принциптерінің жүйесі.
Эпистемология - (грекше таным, оқу, сөз) таным теориясы, гносеология.
Бұл термин  американ, француз  жəне  неміс  философиясында  кең  қолданылған.
Терминнің  шығуы  философияны  онтология  жəне  эпистемологияға  бөлген
шотланд  философы  Дж. Ф. Ферьеден  туындайды («Метафизика  негіздері»,
1854 ж.).
Рационализм - таным  теориясын  ақыл-ойдың  көмегімен  қолдану.
Рационализімге  сүйене  отырып, жалпылық  жəне  қажеттілік  жетілген  білімнің
логикалық  белгісі, оның  тəжірибесінен  жəне  жалпылығынан  бөліп
қарастырмайды. Олар ақыл ойдан жəне түсініктен, яғни ақыл-ойдың туғанынан
бастап  беріледі (Декарттың  теориялық  идеялары) немесе  ойдың  болжамы
ретінде түсініктен алынған.
Эмпиризм - таным теориясы туралы ілім, ол бойынша ақиқатты тəжірибе
арқылы  тануға  болады. Бұл  ілім  сезімдік  тəжірибені  білімнің  жалғыз  қайнар
көзі деп есептейді, барлық білім тек тəжірибе арқылы келеді дейді.
Сенсуализм - сезім  түйсіктері  арқылы  дүниені  танып  білу. Бұл  білім
саласы танымды сезіну арқылы танудың бір бөлімі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   122




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет