Д. Т. Кен же таев Ә.Ә. Сай лы баев Ө. О. Тұяқ баев зайырлылық ЖӘне дінтану негіздері негізгі орта білім беру деңгейінің 9-сыныбына арналған оқулық
жүктеу/скачать 3,82 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Құ ран ның жи нақ та луы мен кө бейтілуі.
| 97
Құран кітабы қалай жинақталды? Құ ран аят та ры ның хат қа тү суі. Мұ хам мед пай ғам бар оқу-жа зу біл- мейт ін кі сі бол ған еді. Ол Ал ла дан аян кел ген де хат шы ла ры на сү ре аят- та рын «түс кен» жер де жаз ды рып отыр ған. Пай ғам бар дың са ха ба ла ры Құ ран аяты «түс кен» ме зет те то лық жат тап алып, оны оқу дың тәр ті бін де же те мең ге ріп отыр ған. Ос ман ибн Аф фан, Әли ибн Әбу Тә ліп, Үбәй ибн Кағб, ибн Мас ғуд, Заид ибн Сә бит, Әбу Дар да, Му ғаз ибн Жә бәл, Әбу Зайд жә не т.б. са ха ба лар Құ ран ды жат қа бі луімен та ны мал бол ды. Құ ран ның бө лек-бө лек «тү суі» оның оңай жат та лу ына мүм кін дік жа са ды. Құ ран ның жи нақ та луы мен кө бейтілуі. Мұ хам мед пай ғам бар дың өмі рі нің со ңы на дейін аян ке луі ық ти мал бол ған дық тан, оның кө зі ті рі сін де Құ ран ды бір кі тап етіп жи нақ тау мүм кін бол ма ды. Ол өмір ден өт кен нен кейін ға на аян тоқ тал ға ны ай қын да лып, ал ғаш қы ха ли фа Әбу Бә кір ке зін де Құ ран бір кі тап етіп жи нақ тал ды. Аң те рі сі не, құр ма аға- шы на, сүйек ке, те гіс тас тар ға жа зыл ған Құ ран аят та рын жи нақ тап, бір кі тап ету Заид ибн Сә бит ке тап сы рыл ды. Оған ха зі ре ті Омар, Әли, Ос ман, Үбәй ибн Кағб кө мек тес ті. «Мұс хаф әл-Имам» деп атал ған осы кі тап ал- ды мен Әбу Бә кір де, ол қайт ыс бол ған нан кейін Омар да, кейін Омар дың қы зы – Хаф са ның қо лын да сақ тал ды. Ис лам ді ні нің Ара бия тү бе гі нен шығып, алыс шал ғай лар ға та рап, әр түр лі ха лық тар дың дін ді қа был дауы Құ ран ның нұс қа ла рын кө бейт у қа жет ті лі гін ту дыр ды. Ос ман ха ли фа Құ ран Кә рім нің нұс қа ла рын жа- за тын ке ңес құр ды. Оның құ ра мы на Заид ибн Сә бит, Абдул ла ибн Зу байр, Сағд ибн Әби Уақ қас, Абдуррах ман ибн әл-Ха рис ибн Һи шам сияқ ты Құ ран ды пай ғам бар дың өз аузы нан жат та ған са ха ба лар ен ді. Құ ран ның нұс қа сы Мұ хам мед пай ғам бар дың кө зі ті рі сін де «ха физ» атан ған са ха ба- лар ға оқы ту ар қы лы тек се рі ліп, кі тап тың ал ғаш қы нұс қа сы мен са лыс- ты ры лып кө бейт іл ді. Ос ман ха ли фа Омар дың қы зы Хаф са Ум мул-Мү- ми нин де сақ тал ған қол жаз ба ның не гі зін де жа сал ған Құ ран нұс қа ла ры ис лам ор та лық та ры бол ған Бас ра, Ку фа, Да мас кі ге бір-бір нұс қа дан жі бе ріл ді. Бір-бір нұс қа Мек ке мен Ме ди не де қал ды рыл ды. Бү гін гі Құ ран кі тап та ры сол нұс қа лар мен са лыс ты ры лып жа зы ла ды (23су рет) . жүктеу/скачать 3,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|