18.Химиялық реакциялар нәтижесінде зольдердің түзілуін мысалмен түсіндіріңіз. Золь (латынша solutіo – ажырату, ерітінді) – ұсатылған қатты дене бөлшектері, сұйық тамшылары не газ көпіршіктері қандай ортада болмасын біркелкі таралған коллоидтық жүйе. Зольдің көбісі бөлшектері таралған орта атымен аталады. Мысалы, су болса –гидрозоль, спирт болса – алкозоль, органикалық сұйық болса – органозоль, т.б. Коллоидтық жүйенің агрегаттық қалпына байланысты лиозоль (сұйық), креозоль (қатты) және аэрозоль (газ) болып ажыратылады.Золь гельге айналу шартында зат табиғатының маңызы жоғары. Желатин ерітіндісі 16-18ºС-те құрғақ заттың ең аз мөлшері 0,5% студень (ұйымаға) айналады, осы жағдайда агар-агар 0,2%-те, ал ванадий бес оксиді 0,02% айналады. Ұйыма түзілу тұтқырлықтың артуымен және броундық қозғалыстың азаюымен түсіндіріледі.
19.Дисперстік жүйелердің седиментациялық тұрақтылығын айтып түсіндіріңіз. Сүйытылған суспензиялардың седиментациялық тұрақтылығы
Суспензияның седиментциялық тұрақтылығы – бұл жүйе көлемі бойынша бөлшектердің ыдырау кезіндегі өзгеріссіз сақтау қабілеті жүйенің ауырлық күші әсеріне қарсы келу қабілеті, көпшілік суспензиялар полидисперсті жүйелер болғандықтан, олардың құрамында броун әрекетінде қатысуы мүмкін емес, ірі бөлшектер болады, суспензиялар симентациялы (кинетикалық) тұрақсыз жүйелер болып саналады. Егер бөлшек тығыздығы дисперсі орта мтығыздығынан аз болса, онда олар балқиды, ол көп болса – тұнбаға түседі. Суспензия тұрақтылығы дисперсия фазасында пайда болады және қалыптасады. Бір жағдайда (магний, қабырға және т.б.) Магнитті емдеу тұрақтылықты төмендетеді, екінші жағында (смс суспензиясы және басқалары) - суспензия тұрақтылығы агломерацияланған
Суспензия – қатты дисперстік фазаның сұйық дисперстік ортада таралған микрогетерогенді система. Ондағы қатты бөлшектердің өлшемі 0,1 мкм < r < 10 шкм. Егер бөлшектердің дисперстік дәрежесі төмен болса, онда оның радиусы үлкейіп, тұрақтылығы төмендейді де тез тұнбаға шөгеді.
Суспензиялар – бұл 10-5 см өлшемді қатты заттың бөлшектері дисперсті фаза болатын дисперсті орта – сұйықтық болады. Шартты түрде суспензияны бөлшек түрінде белгілейді. Қ/с мұнда фазаның агрегатты күйі және ортаның агрегатты күйі көрсетіледі. Суспензияға мынадай анықтама беруге де болады: Суспензия – бұл ұнтақтардың сұйықтағы өлшемі.
«Суспензия» (suspensio) термині көне латын тілінен аударғанда «іліну», «өлшеу» мағыналарын береді.