Дербес саласы


белгілі. Бұдан кейінгі зерттеулерде (Қ.Басымов, С.Кеңесбаев, И.Ұйықбаев, И.Маманов



Pdf көрінісі
бет3/6
Дата14.09.2023
өлшемі1,68 Mb.
#107420
1   2   3   4   5   6
белгілі. Бұдан кейінгі зерттеулерде (Қ.Басымов, С.Кеңесбаев, И.Ұйықбаев, И.Маманов,
А.Ысқақов т.б.) сөз таптарының сөзжасам мәселелері, аффикстердің қызметі,
мағыналары, қолданылу ерекшеліктері қарастырылып, сөзжасамның әр түрлі
аспектілері диссерттациялардың зерттеу нысанына айналды. Белгілі ғалым Ә.Төлеуов
есімдердің сөзжасам жүйесін, А.Қалыбаева (Хасенова) етістіктен сөз жасау жүйесін,
Д.Түнғатаров 
омонимдік 
аффикстерді, 
Ж.Манкеева 
етістіктердің 
жасалуын,
Н.Оралбаева сан есімнің сөзжасам жүйесін, Ө.Айтбаев терминдер сөзжасамын
(терминдердің жасалуындағы негізгі амал-тәсілдер мен қалыптарды) қарастырса, сөз
тудырушы қосымшаларды тарихи тұрғыдан зерттеуге Ғ.Айдаров, А.Есенқұлов,
Т.Томанов, Т.Қордабаев, Ғ.Қалиев, Р.Сыздықова, С.Исаев, Ә.Ибатов т.б. ғалымдар өз
үлестерін қосты.


Сөзжасам жаңа сөз жасаушы, туынды тұлға туғызушы
процесс болғандықтан, тілдің барлық деңгейлерімен
байланысқа түседі. Өйткені «Біріншіден, тілде бір-
бірімен байланыспайтын, байланысты керек етпейтін
ешбір тілдік құбылыс жоқ. Екіншіден, әр тілдің
сөзтудырым жүйесі соңғы кезге дейін морфологияның,
кейде лексикологияның құрамында қаралуы олардың
байланысына негізделгенін естен шығаруға болмайды»


Мәселен, сөзжасам мен морфологияның тығыз байланыста болатын себебі екеуі де сөздің
құрамын зерттейді. Морфология сөздің құрамын түбір және қосымша морфемаларға, яғни сөз
түрлендіруші тұлғаларға ажыратып, лексикалық және грамматикалық мағыналарын зерттесе,
сөзжасам туынды сөздің құрамын негіз сөз және сөз тудырушы тұлғаға ажыратып, сөзжасамдық


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет