Байланысты: Методы и организация научного исследования (3)
Ғылым және философия. Философия мен ғылым – бұл тәуелсіз, бірақ әлем туралы адам танымының өте тығыз байланысты формалары.
Философиялық білімнің басты ерекшелігі оның қосарланғандығында, өйткені ол:
* ғылыми біліммен көп ұқсастығы бар — пән, әдістер, логикалық-ұғымдық аппарат;
* алайда, бұл таза түрдегі ғылыми білім емес.
Философияның барлық басқа ғылымдардан басты айырмашылығы-философия-бұл теориялық дүниетаным, адамзат бұрын жинаған білімді түпкілікті жалпылау.
Философия пәні кез-келген жеке ғылымды зерттеу пәнінен гөрі кең, философия басқа ғылымдарды жалпылайды, біріктіреді, бірақ оларды сіңірмейді, барлық ғылыми білімді қамтымайды, оған тұрарлық емес.
Философиялық білімнің келесі ерекшеліктерін ажыратуға болады:
* күрделі құрылымға ие (онтология, эпистемология, логика және т. б.);
* өте жалпы, теориялық сипатқа ие;
* басқа ғылымдардың негізінде жатқан негізгі, негізгі идеялар мен түсініктерді қамтиды;
* көп жағдайда субъективті-жеке философтардың жеке басы мен дүниетанымының ізін қалдырады;
* өз заманының объективті білімі мен құндылықтарының, адамгершілік мұраттарының жиынтығы болып табылады, дәуірдің әсерін сезінеді;
* таным пәнін ғана емес, таным механизмін де зерттейді;
* рефлексия сапасы бар-ойдың өзіне айналуы — яғни білім объектілер әлеміне де, өзіне де бағытталған);
* бұрынғы философтар жасаған ілімдер қатты әсер етеді;
* сонымен қатар динамикалық-үнемі дамып, жаңартылып отырады;
* категорияларға сүйенеді-өте жалпы ұғымдар;
* мәні бойынша таусылмайтын;
* адамның танымдық қабілеттерімен шектелген (танымдық тақырып), шешілмейтін," Мәңгілік " проблемалары бар (болмыстың пайда болуы, материяның немесе сананың басымдылығы, өмірдің пайда болуы, жанның өлместігі, Құдайдың болуы немесе болмауы, оның әлемге әсері), олар бүгінгі күнге дейін сенімді түрде шешілмейді.логикалық жолмен.
Философияның міндеті-адамның әлем туралы білімін біртұтас жүйеге жалпылау. Сонымен қатар, әлем туралы тұтас идея оған қоршаған әлемге белсенді және саналы әсер ету қабілеті бар адамды қосуды қамтиды.
Философия табиғат, қоғам және адам туралы жалпы білім жүйесіне айналады. Сонымен бірге философияның өзінде оның дербес бөлімдері қалыптасады: онтология, эпистемология, логика, этика, эстетика, философия тарихы және т.б. яғни философиялық білімнің өзіндік құрылымы құрылады.
Ғылым жақсылық пен жамандық туралы мәселелермен айналыспайды, ол біз алға қойған мақсаттарды түсіндіре алмайды немесе біз ұстанатын этикалық қағидаларды негіздей алмайды. Философия мұны жасай алады, жасай алады және жасай алады. Философия шындықтың рухани рационалды-теориялық дамуы ретінде әрекет етеді. Философия мен ғылымның ұқсастығы: ұтымдылық, жүйелілік, заңдарды ашуға ұмтылу, практикалық маңыздылығы, негізділігі.
Философия мен ғылымның айырмашылықтары:
* Ғылым үнемі алға жылжуды сезінеді. Философия сол проблемаларға қайта оралады, оның проблемалары Мәңгілік.
* Әр түрлі тұжырымдамалық аппарат. Ғылым тілі-ұғымдардың көлемі мен мазмұнын нақты бекіту, философия өзінің ұғымдар тілін жасайды.
* Жеке ғылымдар басқа ғылымдардың тәжірибесін ескеруі мүмкін.
* Философия бар тәжірибені ескеруге тырысады.