Дәріс №1 Ғылым және оның қазіргі қоғамдағы рөлі
Қоғамдық сана құрылымындағы ғылым. Ғылымның қоғамдық сананың басқа түрлерінен айырмашылығы. Ғылым және философия
жүктеу/скачать 181,89 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Нақты тарихи
- Әлеуметтанулық
| Қоғамдық сана құрылымындағы ғылым. Ғылымның қоғамдық сананың басқа түрлерінен айырмашылығы. Ғылым және философия.
Қоғамдық сана-бұл адамдардың болмысын, олардың өмір сүру жағдайларын көрсететін қоғамда бар идеялардың, теориялардың, көзқарастардың, көзқарастардың, сезімдердің, көңіл-күйлердің жиынтығы. Қоғамдық сана нақты адамдардың санасынан тыс жұмыс істемейді, бірақ бұл жеке және қоғамдық сананың жеке басының дәлелі емес. Жеке сана-бұл адамның ішкі (рухани) әлемі, оның өмірлік тәжірибесі, дүниетанымы және дүниетанымы. Жеке санадан айырмашылығы, қоғамдық сана қоғамның ұжымдық, жан-жақты жады, жан-жақты рухани тәжірибесі болып табылады. Адамзат өмір сүргенге дейін қоғамдық сана да жұмыс істейтін болады. Қоғамдық сана өзінің шығу тегі бойынша (генетикалық) жеке сананың маңызды жетістіктерінен қалыптасады. Осы немесе басқа идеялар, тұжырымдамалар, болжамдар қоғамдық пікірдің "елегінен" өтеді. Содан кейін, қолда бар "қатты" қалдық уақыт сынағынан өте мұқият өтеді, олардың үнемі өзгеріп тұратын құндылықтары, көзқарастары, адам ойының жетістіктерін түсінуге тәсілдері бар дәуірлер. Өз кезегінде, жеке сана-бұл қоғамдық сана, өйткені әр адам әлеуметтену процесінде ғана жеке тұлғаға айналады, алдыңғы кезеңде адамзат қоғамдық санада не жинағанын игереді. Қоғамдық сананың құрылымы үш негізгі аспектіде қарастырылады: Нақты тарихи, сана түрлерін бөліп көрсету: алғашқы қоғамдық сана; алдыңғы дәуірлердің санасы: ежелгі, орта ғасырлар, жаңа уақыт; қазіргі қоғамның санасы. Гносеологиялық (эпистемологиялық), түрлерін ажыратады: эмпирикалық, теориялық, көркем-бейнелі, бұқаралық, кәсіби; және сана деңгейлері: күнделікті (құбылыстарды тану) және ғылыми (болмысты тану). Әлеуметтанулық, салаларды бөліп көрсету: идеология және әлеуметтік психология-және сана формалары: саяси, құқықтық, моральдық (адамгершілік), эстетикалық, діни. Сананы әлеуметтанулық тұрғыдан қарастырған кезде оның әлеуметтік компоненті ең көлемді түрде ерекшеленеді. Қоғамдық сананың маңызды белгілері идеология мен әлеуметтік психологияда айқын көрінеді. Идеология-бұл адамдардың өмір сүру жағдайларын, олардың белгілі бір әлеуметтік күштер тұрғысынан әлеуметтік болмысын, сондай-ақ қоғамдағы қатынастарды нығайтуға немесе дамытуға (өзгертуге) бағытталған мақсаттарды (бағдарламаларды) көрсететін идеялар мен көзқарастардың тұтас жүйесі. Идеология теоретиктердің: ғалымдардың, жазушылардың, діни, қоғамдық және саяси қайраткерлердің қызметінен туындайды. Формада бүкіл қоғамның немесе белгілі бір әлеуметтік топтардың қажеттіліктерінің көрінісі ретінде әрекет ете отырып, идеология әлемді түсінуді, ұрандарды, қызмет директиваларын және белгілі бір практикалық нәтижелерге ұмтылысты қамтиды. Идеологияның басты ерекшелігі-әлеуметтік-экономикалық шындыққа бағдарлану, сенім факторы білім факторынан күшті болатын жаппай санаға назар аудару. Сонымен қатар, идеология белгілі бір өмір салтын ұсынуы керек, онсыз оны адамдар қабылдай алмайды, оларды қызықтыра алмайды. Идеология Мемлекет Конституциясында, саяси партиялардың бағдарламалық мәлімдемелерінде, діни жазбаларда, басқа құжаттар мен материалдарда көрініс табады. жүктеу/скачать 181,89 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|