Дәріс №2. Сыбайлас жемқорлықтың түрлері Дәріс мақсаты: сыбайлас жемқорлық түрлерімен танысу, талдау. Дәріс жоспары



бет2/4
Дата14.09.2022
өлшемі23,15 Kb.
#39126
1   2   3   4
Байланысты:
ЛЕКЦИЯ 2 каз

- мемлекетті басып алу - кәсіпкерлердің түрлі деңгейдегі және түрлі тармақтардағы билік органдарының шешімдеріне ықпал етуге талпыныстары (бизнес шенеуніктер мен депутаттарды сатып алады);
- бизнесті басып алу - әкімшілік рента алу мақсатында шенеуніктердің бизнеске заңсыз бақылау орнатуы (шенеуніктер компанияға қысым жасау үшін әкімшілік ресурсты пайдаланады), рента бұл жерде парамен емес, бизнеспен және одан түскен кірістермен қамтамасыз етіледі;
- әкімшілік ресурс - әкімшілік ресурс – лауазымды тұлғаның пайдакүнемдік мүддесінде (өздерінің немесе басқа біреудің) материалдық ресурстарды басқаруға ықпал ету мүмкіндігі;
- мүдделер қақтығысы – бұл қоғамдастықтың, бүкіл қоғамның, мемлекеттің (ұйымның, партияның) жеке, топтық (ведомстволық, корпоративтік) мүдделері мен мүдделерінің арасындағы қайшылықтар жағдайы;
- сыбайлас жемқорлықты қабылдау индексі. Индекс елдер мен аумақтарды 0-ден 100-ге дейін (сыбайлас жемқорлықтың ең төмен деңгейі) шкала бойынша саралайды.
Сыбайлас жемқорлықтың ең көп таралған түрі пара болып табылады, ол «пара берушінің мүддесіндегі іс-әрекеті немесе әрекетсіздігі үшін лауазымды тұлға қабылдаған материалдық құндылықтар (заттар, ақша, қызметтер, өзге де мүліктік пайда), бұл адам өзінің қызмет жағдайына байланысты жасауы мүмкін немесе жасауы тиіс» деп түсініледі.
Параның келесі түрлері бар:
- іскерлік паралар - лауазымды тұлғаға өзінің лауазымдық міндеттерін орындауды жылдамдату үшін беріледі (мысалы, неғұрлым тиімді жағдайларды ұсынатын басқа бәсекелестерге зиян келтіре отырып, тауарларды тиімді жеткізуге шарт жасасу);
- тежейтін паралар - іс-әрекетті жасырын тоқтата тұру үшін төлем (мысалы, ескіру мерзімі аяқталғанға дейін айыппұл төлеу туралы талапты тоқтата тұру, бұл пара берушіні сапасыз тауарды жеткізгені үшін жауапкершіліктен босатады);
- тікелей сатып алу - құқыққа қарсы әрекетті орындағаны үшін (мысалы, коммерциялық құпияны құрайтын ақпарат үшін) немесе әрекетсіздігі (мысалы, тауарларды жеткізуге бәсекелес фирманың құжаттарын ресімдеуді кешіктіру);


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет