Созылмалыгастрит- Бүл дерт негізінен регенерациялардың созылмалы бұзылысгарымен сипатталады және эпителияның морфофункциялык қайта құрылуы бездер атрофиясының дамуы және сөл бөліну жетіспеушілігі пайда болады, солардың нәтижесінде асқорыту бүлінеді. Бұлардан басқа қабынулық, атрофиялық және склероздық нроцесіе қарын қабырғаларында дамуы орын алады. Дегенмен созылмалы гастриттің басты белгісі дисрегенерация — эпителия жасушаларының жаңарып, жасалуынын бұзылуы болып табылады. созылмалы гастрит асқазанның барлык дертінің 80—85% кұрайды.
Этиологиясы. Созылмалы гастриттің этиологиясы асқазан қабырғаларына ұзақ эсер ететін экзо- және эндогендік патогендік факторлар: инфекциялар, соның ішінде бірінші кезекте Helikobacter руloчі (70-90% барлық созылмалы гастриттер ішінде); химиялык агенттер (алкоголь, аутоинтоксикация және т.б.); созылмалы гастриттер себептері нейроэндокриндік бұзылыстар және т.б.
Созылмалы гастриттің бірнеше түрлері бар: 1.қабырғалар бетінде — беткейлік; 2. атрофиялық; 3. аутоиммундық (Атипті гастрит); 4. хилкобактериялық (В типті гастрит); 5. рефлюкс-гастрит (С типті гастрит).
Созылмалы беткейлік гастрит сілемей қабықтың жабынды эпителиясының дистрофиясы көрінеді, диффузды лимфоплазмоцитарлық және эозинофильдік инфильтрациямен сипатталады, болар болмас көрінетін арқауда фиброз. Бездер
Созылмалы гастрит: а — созылмалы беткейлік гастрит; б — созылмалы атрофиялық гастрит эпителияны ішектік түрде қайта құру. Гематоксиленмен және эозинмен боялған (х 200)
өзгермеген. Дерт көп жылдарға созылады, сауыгып кетуі де мүмкін.
Созылмалы атрофиялық гастрит — қарынның сілемейлік қабатында атрофия мен сипатталады, бедерлігі тегістелген, бездер саны азайған және көлемі кішірейген, дистрофия пайда болады, кейбір жерлерде бездік эпителияларда метаплазия, диффузды, лимфоэозинофильді инфильтрация және арқауында фиброз (2-сурет).
Бұл гастриттің басты ерекшелігі гранулоциттердің санының төмендеуі болып табылады, олар асқазаннын сөл белу кызметін қамтамасыз етеді, дертте олар қарапайым және арнайы қызмет әрекеті жойылған мукоциттермен алмастырылады. Мукоциттер перистальдық және басты жасушаларды түгелдей ығыстырып шығарады.