Дифференциалды күшейткіш – парафазалық сигналының күшейткіш коэффициенті жоғары болуымен ерекшеленеді. Салыстырмалы түрде оның кіріс кедергісі жоғары болады. Сонымен қатар бұл күшейкіштің қорек көзінің кернеуін өзгертуде əлсіз сезімталдық, температура жəне басқа да дестабилизирленген факторлары бар.
Кернеу күшейткіші – аралық каскад. Ол кернеу жəне ток бойынша күшейту қабілетіне ие. Сонымен қатар, кернеу күшейткіші кіріс пен соңғы каскадтардың арасындағы келісілген құрылғы болып табылады жəне ОУ шығысындағы тыныштық кернеуін нольдік деңгейге дейін төмендетеді.
ОУ тікелей байланыс күшейткіші болғандықтан, тұрақты құраушы элементі кірістен шығысқа жоғары артықшылықпен беріліп отырады жəне аралық каскад оны нольге дейін төмендетіп отырады. Аралық каскадтарда кернеу бойынша күшейткіш коэффициентін жоғарылату үшін динамикалық жүктемелер жиі қолданылады. Бұл жағдайда каскадтар симметриялық жəне симметриялық емес сұлба бойынша құрылуы мүмкін. Көпшілік жағдайда оның ролін миллиампер жанында эмиттерлі токпен жұмыс істейтін екінші ДУ атқарады. Сондықтан оның күшейту коэффициеті 200-300 ретті деңгейге дейін жетеді. Шығыс кернеуі коллектордың біреуінен шығарылады да осылай симметриялық емес сұлбаға өтеді.
Қуат күшейткіші – 09-дің ақырғы (соңғы) каскады болып саналады. Салыстырмалы түрде бұл күшейткіш түрі аралық каскадқа артық күш түсірмеу үшін үлкен кіріс кедергісіне ие болуы қажет. Жалпы бұл рольді барлық ОУ сұлбаларын аяқтайтын эмиттерлер немесе бастау қайталағыштары орындайды. Біртактілі эмиттерлі жəне бастау
қайталағыштары төмен деңгейлі КПД-ға ие болады. Осыған байланысты ақырғы (оконечный) каскадтарда АВ немесе В режимдерінде жұмыс істейтін, комплементарлы транзисторларда өңделген екі тактылы эмиттерлі жəне бастау қайталағыштары қолданылады. Осылайша, транзистордағы қателіктерді төмендетуге жəне ақырғы каскадтың КПД-н жоғарлатуға болады.
Бұл негізгі каскадтармен қоса ОУ-ды тұрақты кернеу қозғалыс деңгей сұлбасы қолданылады, ол екіполярлы шығыс сигналын алу үшін қолданылады (шығысында сигнал болмаса нольге тең), бірақ, шама келгенше ол ОУ-ң күшейткіш құрамын төмендетпеуі керек.
Үшкаскадты сұлба бойынша практикада кең қолданылатын ОУ-ң төмендегідей түрлері құрылды: К 140 УД1, К 140УД 5, К 153 УД 1жəне т.б.
Ендігі ОУ К 140 УД1 типтің құрылымдық сұлбасын қарастырайық (7.5- суретте келтірілген). Бұл жалпы қолданыстағы ОУ-ң бір түрі. Олар А,Б жəне Виндекстерімен шығарылады. 7.5-суретте Rн=5кОМ болатын жүктеме кедергісі кезіндегі параметрлері келтірілген.
7.5-таблицадан көрініп тұрғандай, ол жоғары емес параметрлерге ие, алайда ол əр түрлі аппаратурада кең қолданылады. Сонымен қатар оны қарастырып өткен де өте ыңғайлы.
– сурет
Кірісінде R1, R2, жəне R3 жүктемесі VT1 жəне VT2 –де ДУ орналасқан. Мұнда екі кіріс бар-инвертелетін (9) жəне инвертелмейтін (10). Кірісіндегі дифференциалды күшейткіш каскады барлық ОУ үшін осы сұлбаға негізделген барлық жағдайларын қамтамасыз етеді.
VT1 жəне VT2 транзистор эмиттерлерінің тізбегіне ГТС қосылған. Режим стабилизациясы VT9 диод қосылысында VT10 көмегімен жүзеге асады.
Достарыңызбен бөлісу: |