- киназдық домен-жасушадағы арнайы заттарды фосфорилдейді;
- реттеуші суббөлік- жасушалық циклды жылдамдатады немесе баяулатады.
Циклиннің синтезделуі G1 басталады, профазаның басында максимумге жетеді, анафазада мүлдем азаяды.
MPF әсері
MPF концентрациясының жоғарылауынан басталады:
- хромосомалардың конденсациялануы;
- ядро қабығы жойылады;
- бөліну ұршығы пайда болады.
MPF концентрациясының төмендеуінен басталады:
- хромосомалардың сегрегациялануы;
- хромосомалардың деконденсациялануы;
- ядро қабығы пайда болады;
- центросома еселенеді
MPF (В циклин) мөлшерінің жасушалық циклдегі өзгеруі
Циклиннің түрлері және оларға тәуелді киназалар
Циклин-В
Циклин-Д
Циклин-Е
Циклин-А және т.б.
СDК-1, СDК-2, СDК-3, СDК-4, СDК-5.
ЦИКЛИН митоздық циклдың қозғаушысы
Сүтқоректілердің митоздық циклі және Cdk-циклиннің комплексі.
Cdk-циклиндер комплексін реттеуші гендер екі категорияға жіктеледі:
- жылдам жауап беру;
- баяу жауап беру.
Жасушалық циклдың кезеңдерін реттеуші нүктелер
Циклиннің жұмысының аяқталуы
Митоздық циклдың реттелуі
Антимитогендер
Жетіге жуық антимитогендер белгілі. Олар Сdк әсерін тоқтатындар, екі топқа ажыратылады: р-21 және р-15, р-16.
р-21 Сdк-мен байланысатын ақуыз, қартайған жасушаларда белсенді болады және р-53 және Rв ақуыздары ісік жасушалары пайда болуының супрессорлары.
р-15 және р-16 Сdк-4 және Сdк-5 циклинмен байланысуына кедергі жасайды.
Бұл ақуыздардың синтезін бақылайтын гендер адам хромосомаларының картасында 9р21- де орналасады. Оның мутациясы тұқым қуалайтын меланомаға және басқа да қатерлі ісіктерге әкеледі.
