Дәріс Пәннің мақсаттары мен міндеттері. Материалтанудың даму бағыттары
Ыстыққа беріктікке құрылысы мен құрамының әсері
жүктеу/скачать 1,5 Mb.
|
ЛЕКЦИИ по ФИЗ МАТ 1-15 лекции
| Ыстыққа беріктікке құрылысы мен құрамының әсері. Атомаралық байланыс күші жоғары болған сайын ыстыққа беріктік және қаттылық (қысқы уақыттылық берілген температурада) сонша үлкен болады. Осыған сәйкес анықталған қорытпаның балқу температурасы жоғары болған сайын (атомаралық байланыс күшін анықтайтын ), қорытпаның ыстыққы беріктігі жоғары болуы керек.
Берілген диаграммада (3.5-суретте көрсетілген ), былай қорытындылауға болады, балқу температурасы жоғары болған сайын, металдың ыстыққы беріктігі жоғары, ал қайтакристалдану процесі, бұл жағдайда болатын беріксіздендіру жылжып-сырғымалық жылдамдығын және ыстыққа беріктігін анықтайды. Балқу температурасы және қайтакристалдану функционалды теңдеумен байланысты. Тқ.к = a Тж , мұндағы а – қорытпа құрылысымен құрамының тәуелділік коэфиценті. Өте таза металдар үшін а ≈ 0.4, ал сұйытылған қатты ерітінді үшін а = 0,7-0,8. Осыдан шығатыны, ыстыққа берік қорытпа қасиетіне қатты ерітінді қолданған дұрыс, элементтермен қайтакристалдану температурасын көтеретін. Бірақ бұнымен легірлеудің рөлі ескерусіз қалмайды. Жоғары сұйытылған қатты ерітіндіні алу, элементтер Тқк көтеретін, сонымен қатар аса қаныққан ерітіндіні де алу қосымша беріктенуге икемділігі дисперсті қатаюмен жүреді. Қорытпаның беріктенуі дисперстің нәтижесінде, қатаю беріктікті жоғарлатады; қорытпаның сонымен қатар, «аса ескіруі», оның аса беріктенуіне артық фазалық коагуляция ыстыққа беріктікті төмендетеді. Осыдан қорытынды шығаруға болады: 1) егер қорытпа салыстырмалы аз мерзімге арналса, оның жоғары дисперсті екінші фазаның таралуы болғаны жөн; көп жағдайда термиялық өңдеу арқылы алынады: шынықтыру және босату, ескіру температураларда, t жұмыс жақын. Бұл мақсатта лайық қорытпа С1 А – В жүйесінде. Бұл жағдайда екінші фазаның коагуляциясының жылдамдығының маңыздылығы туады, беріксіздікке: бұл процесс тез жүрген сайын, қорытпаның жұмыс істеу уақыты қысқарақ және оның жұмыс температурасы төмен болады. Қорытпаның қиын құрама және ерекше бөлінетін фазалар ыстыққа төзімділіктің маңызын үлкейтеді; 2) егер қорытпа ұзақ уақытқа арналса, онда құрылысының тұрақтылығының маңызы үлкен. Белгілі, фазалық процесте және құрылысының өзгерісі қорытпаның беріктігін төмендетеді, сондықтан ағатын коагуляциялық процес қорытпаның ыстыққа берік қасиетіне кері әсер етеді. Сонымен, ыстыққа беріктік түйіршік өлшеміне байланысты. Үлкен түйіршік ыстық беріктікті жоғарлатады (А.М. Борздык), бұл жағдайда пластикалығы төмендейді. жүктеу/скачать 1,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|