№11-12 дәріс
|
Тақырыптары: Қарым-қатынастың интерактивті жағы. Қарым-қатынастың перцевтивті жағы
Қарастырылатын сұрақтар (дәріс жоспары):
Қарым-қатынастыңөзара іс-әрекеті мен комуникативтілігі, оныңперцевтивті аспектісі – қатысушылардыңөзара қарым –қатынасыныңқабылдауын көрсетеді. Толғымен қарым-қатынас тек қатынасқа түскен адамдардың арасындағы өзара түсіністік және оған дұрысжауап берген кезде, оныңәріптесі не айтқысы келгенін түсінгенде ғана дұрыс қатынас болады. Осы қатынасқа қатысушылар бір- бірін түсінуге және ойларын дұрыс орналастыруға тырысады. “Қарым –қатынас кезінде сіздер ең алдымен адамдардың жан дүниесін, оның ішкі жағдайларын білгілеріңіз келеді ”,- деп К.С.Станиславский жазған екен.
Дегенмен басқа адамның ішкі жан дүниесін дұрыс қайтіп өзгертіп қалыптастыру қиын міндет болып саналады. Субъектіге тікелей өзгелердің тек жан дүниесі берілген, олардыңқұлқы, қылықтары олардың қолданатын коммуникативті тәсілдері белгілі, осындай мәліметтерге сүйене отырып, нақты жұмысты істеу керектігін ,яғни ол өзімен қарым-қатынасқа түскендердің қабілеті, ойын намерения және т.б.туралы қорытынды жасауға
тура келеді.Танымал психолог С. Л. Рубинштейн жазғандай: «Күнделікті өмірде біз адамдармен қатынасқа түсу арқылы,біздер олардың мінез-құлқына бағдарлай аламыз,яғни оларды оқу арқылы, олардың сыртқы мәліметтерінің мәнін, мәтінде алынған контекстерінің мағыналарын ашамыз, оның жан дүниесін ішкі психологиялық жоспарын білеміз. Бұл “оқу” ортамен қарым-қатынас кезіндегі олардың психологиялық мінезге, құлыққа деген психологиялық түсінігін береді».¤зіндік жекелеген бұл іс-әрекет бір сөзбен айтқанда, ішкі психологиялық жоспармен байланысты емес, бұл жағдайлар психологиялықміндеттерді шешудің тұлғааралыққабылдауына алып келеді. Қарым-қатынастың перцевтивті аспектісі -бұл адамдардың бір-бірін, түсінуі қабылдауы, және бағалауы.Басқа адаммен таныса отырып, онымен бірлескен іс-әрекеттінің перспективаларын бұрынғыдан гөрі сенімді екендігін анықтап,индивид жақсы мүмкіндіктер ала алады. Олардың нақты «оқуы» ішкі жандүниесімен іс әрекетінің сәйкестенуіне алып келеді.
Адамдардың
бір-бірінқабылдауының
механизмі
|
Қарым-қатынас процесінде кем дегенде екі адам қатысады. Оның әрқайсысы бірінің сыртқы қылықтарындағы пайда болатын сипаттарына сүйеніп, оның ішкі әлемі туралы,ол туралы көзқарастары қандай бейнеде қалыптасады? Өзара таным актісінде тұлғааралыққабылдау механизміндерінің үш
|
маңызды әрекеті болып бөлініуі керек: идентификация, рефлексия және стереотипизация.
|
