Дәрістік сабақтардың конспектілері Дәріс. №1. Кіріспе


Экрандалмаған бұралған жұп



Pdf көрінісі
бет10/12
Дата15.03.2017
өлшемі1,58 Mb.
#9557
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12

 

Экрандалмаған бұралған жұп 

Экрандалмаған  бұралған  жұп  ()  ЛВС  кезінде  кең  қолданылады,  максималды  ұзындығы  100  м  (328 

фут) құрайды. 

Экрандалмаған  бұралған  жұп  екі  оқшауланған  мысөткізгіштерден  тұрады  (9  сурет).  Кабельдің 

тағайындалуына байланысты бұралу бірлігінің санын дұрыстайтын бірнеше өзгешелігі бар.  UTP Солтүстік 

Америкада телефондық желіде де қолданылады. 

 

Сурет. 9. Неэкранированная витая пара. 

 

Экрандалмаған  бұралған  жұп  ерекше  стандартта  -  Electronic  Industries  Association  and  the 



Telecommunications Industries Association (EIA/TIA) 568 Commercial Building Wiring Standart. EIA/TIA 568 – 

UTP  негізінде  -  өнімнің  біркелкілігін  кепілдендіре  отрып,  әртүрлі  жағдайларға  арналған  стандарттарды 

орнатады. Бұл стандарттар UTP бес категориясын енгізген. 

-

 



Категория 1. Тек сөйлесуді ғана, мәліметті емес бере алуға болатын дәстүрлі телефонның кабелі. 

-

 



Категория 2. Мәліметтерді жылдамдығы 4 Мбит/с. дейін бере алатын кабель. Төрт бұралған жұптан 

тұрады. 


-

 

Категория  3.  Мәліметтерді  жылдамдығы  10  Мбит/с.  дейін  бере  алатын  кабель.  Метрге  тоғыз 



бұралғышы бар төрт бұралған жұптан тұрады. 

-

 



Категория  4.  Мәліметтерді  жылдамдығы  16  Мбит/с.  дейін  бере  алатын  кабель.  Төрт  бұралған 

жұптан тұрады. 

-

 

Категория 5. Мәліметтерді жылдамдығы 100 Мбит/с. дейін бере алатын кабель. Мыс өткізгішті төрт 



бұралған жұптан тұрады. 

Көпшілік телефонды жүйелер экрандалмаған бұралған жұпты қолданады. Құрылыс кезінде көптеген 

ғимараттарда,  UTP  бүгінгі  күннің  телефондандыру  қажеттілігі  үшін  орнатпайды,  сонымен  қатар, 

болашақтағы қажеттілігін ескере отырып, артық кабельді де алдын ала  қарастырады.Егер құрылыс кезінде 

орнатылған  өткізгішер  мәліметтерді  беруге  арналса,  оларды  компьютерлік  желіде  де  пайдалануға  болады. 

Бірақ  мұқият  болу  керек,  өйткені  қарапайым  телефонды  өткізгіштердің  бұралғыштары  жоқ,  және  оның 

электрлік  мінездемелері  мәліметтерді  компьютерлер  арасында  сенімді  және  қатерсіз  беру  үшін  талап 

етілетін мінездемелерге сай болмауы мүмкін. 

Кабельдің барлық типтерінің потенциалды проблемаларының бірі қиылысқан бөгеуілдер болып отыр. 

(10 сурет). Қиылысқан бөгеуілдер – бұл аралас өткізгіштерде сигналдардан туындаған электрлік туралаулар. 

Әсіресе, экрандалмаған бұралғыш жұптар қиылысқан бөгеуілдерге ұшырайды. Олардың әсерін азайту үшін 

экран қолданылады. 

 

Сурет 10.Қиылысқан бөгеуілдер – бұл көрші сызықтар жағындағы электрлік туралаулар. 

 

Экрандалған бұралғыш жұптар 



Бұралғыш  жұптармен  экрандалған  кабельдің  (STP)  мыс  орауы  бар,сонымен  қатар  STPөткізгіштер 

жұбы  фольгамен  оралған  (11  сурет)  Нәтижесінде  экрандалған  бұралған  жұптар  берілетін  мәліметтерді 

сыртқы бөгеуілдерден қорғайтын тамаша оқшаулауыштарға иеленеді. 

Бұның бәрі STP UTP салыстырғанда электрлік бөгеуілдерге аз ұшырайды және сигналдарды жоғары 

жылдамдықпен және алыс қашықтарға бере алады. 

 

Сурет 11. Экрандалған бұралған жұп. 



 

Кабель жүйесінің компоненттері 

-  Қосқыштар  (connectors).  Бұралғыш  жұптарды  компьютерге  қосу  үшін  телефонды  RJ-45 

коннекторлары пайдаланылады. (сегіз қатынасы бар) (сурет 12) 

 

 



Сурет 12. Вилка және ұя RJ-45 

 

Дамыған  кабельді  жүйені  құрап  және  онымен  жұмысты  жеңілдетуді  төменде  аталған 



компоненттердің көмегімен жүзеге асыруға болады(сурет 13) 

-

 



Бөлетін  қабырғалар  мен  сөрелер  (distribution  racks,  shelves).  Бөлетін  қабырғалар  мен  сөрелер 

кабельді  монтаждауға  арналған.  Олар  көптеген  қосылғаштарды  бір  ортадан  ұйымдастыруға  және  осымен 

бірге аз орын алуына мүмкіндік береді. 

-

 



Коммутационды  панельдер  (distribution  racks,  shelves).Кеңейту  панельдерінің  әртүрлі  типтері  бар. 

Олар 96 порттарға және беру жылдамдығын 100 Мбит/с дейін ұстап тұрады. 

-

 

Қосқыштар.  RJ-45  жалаң  және  қос  вилкалар  кеңейту  панельдері  мен  қабырғалы  розеткаларға 



қосылады. Олар беру жылдамдығын 100 Мбит/с. дейін қамтамасыз етеді. 

-

 



Қабырғалы розеткалар. Қабырғалы розеткаларға екі немесе (және одан да көп) қосқыштарды қосуға 

болады. 


 

Тапсырма: 

1.

 



Зертханалық жұмыста берілген теориялық материалдарды мұқият оқып шығыңдар. 

2.

 



Жоғарыда суреттелген кабельдер типінің салыстырмалы мінездемесін құрыңдар. 

3.

 



Қорытынды шығарыңдар: қай кабель жақсы, қай кабель жақсы және неліктен. 

4.

 



Бақылау сұрақтарына жауап беірңдер. 

 

Бақылау сұрақтары 

 

1.

 



Қолданылатын кабельдердің негізгі топтары. Олардың негізгі мінездемелері. 

2.

 



Бұралған  жұптар  және  олардың  типтері.  Бұралған  жұптарды  қай  кезде  пайдаланып,  қай  кезде 

пайдаланбаған жөн? 

3.

 

Экрандалмаған бұралған жұптардың құрылымы. Категориялары. Қиылысқан бөгеуілдер. 



4.

 

Бұралған жұптар және олардың типтері. Экрандалған бұралған жұптардың құрылымы. 



5.

 

Кабельді желінің компоненттері. 



6.

 

кабельдердің салыстырмалы анализі. 



 

№ 4 зертханалық жұмыс 

Оптикалық талшықты кабель. Оптикалық қосылғыш 

 

Сабақтың  мақсаттары:  негізгі  желілік  кабельдер  мен  кабельдерді  суреттеу  кезінде  қолданылатын 

терминдер  туралы  түсінік  алу;  кең  жолақты  және  тар  жолақты  хабар  туралы  түсінік  алу;нақты  желілік 

ортаға арналған оптималды кабель типін анықтай алуды үйрену. 

 

Теориялық бөлім 

Оптикалық талшықты кабель. 

Оптикалық  өткізгіштер  қымбатырақ,  олар  шыныталшықты  кабель  деп  те  аталады.  Олар  арқылы 

мәліметтердің  таратылу  жылдамдығы  секундына  бірнеше  гигабитке  жетеді.Жою  мүмкіндігі  50  км.  астам. 

Бөгеуілдердің сыртқы  әсері жоқ  деуге болады.  Қазіргі  уақытта  бұл  ЛВС үшін ең  қымбат  тұратын  қосылу. 

Электромагнитті  бөгеуілдер  полелері  болатын  және  қайталауларды  пайдаланбай  ақпаратты  өте  үлкен  ара 

қашықтыққа  беруді  талап  етілген  кезде  қолданылады.  Олар  төмендетуге  қарсы  қасиеттері  бар,  өйткені 

оптикалық талшықты кабельдердегі бөлшектеу техникасы өте қиын. 

Оптикалық  талшықты  кабельде  сандық  мәліметтер  модульденген  жарық  импульстері  түрінде 

оптикалық  талшықтар  бойыншатаратылады.  Бұл  берудің  сенімді  (қорғалған)  әдісі,  өйткені  бұл  кезде 

электрлік  сигналдар  берілмейді.  Осыдан  шығатын  қорытынды,  оптикалық  кабельді  ашып  мәліметтерді 

тартып ала алмайды, бұдан электрлі сигнал өткізетін кез келген кабель сақтандырылмаған. 


Оптикалық  талшықты  сызықтар  үлкен  көлемді  мәліметтердің  өте  жоғары  жылдамдықта  жылжуына 

арналған, өйткені олардағы сигналдар өшпейді және бүлінбейді. 

 

 

Сурет 13. Компоненты кабельді жүйенің компоненттері 



 

Оптикалық талшық -  жіп (жила) (core) деп аталатын өте жіңішке шыны цилиндр, қабық деп аталатын 

жіптен өзгеше сыну коэффициенті бар шыны қабатымен жабылған (сурет 14) Кейде оптикалық талшықты 

пластикадан  жасайды.  Пластикті  пайдалану  оңай,  бірақ  ол  шыны  оптикалық  талшықпен  салыстырғанда 

жарық импульстарын аз қашықтыққа береді.  

Әрбір  шыны  оптикалық  талшық  сигналдарды  тек  бір  бағытта  береді,  сондықтан  кабель  жеке 

коннекторлары бар екі талшықтан тұрады. Олардың біреуі беру үшін, ал басқасы  – қабылдау үшін қызмет 

етеді.  Талшықтардың  қаттылығы  пластикамен  жабылуымен,  ал  беріктілігі  кевлардан  жасалған  талшықпен 

ұлғайтылған. 14 суретте кевларлы жабудың үлгісі ұсынылған. Кевларлы талшықтар пластикке бекітілген екі 

кабель арасына орналасады.  

Оптикалық  талшықты  кабельмен  беру  электрлік  бөгеуілдерге  ұшырамайды  және  өте  жоғары 

жылдамдықта жүргізіледі (осы уақытта 100 Мбит/с дейін, теориалылық мүмкін жылдамдық  – 200 Мбит/с). 

Онымен жарық импульстерін көптеген километрлерге беруге болады. 

Егер  мәліметтерді  өте  жоғары  жылдамдықпен  үлкен  ара  қашықтарға  және  сенімді  орта  бойынша 

жөнелту жоспарланып отырса, оптикалық талшықты кабельді пайдалану керек. 

Оптикалық талшықты кабельді, егер: 

-

 

минимальды тұратын желі қажет болса; 



-

 

оптикалық  талшықты  желілік  құрылғыларды  дұрыс  орнату  мен  түзу  қосу  үшін  қажетті  дағды 



болмаса пайдаланбаған жөн. 

 

Сурет 14. Оптикалық талшықты кабель 

   


Сигналдарды беру 

Кабель  бойынша  кодталған  сикналдарды  беру  үшін  екі  технологияны  қолданылады  –  тар  жолақты 

беру және кең жолақты беру. 

 

Тар жолақты беру 

Тар жолақты (baseband) жүйелер мәліметтерді бір жиіліктегі сандық сигнал түрінде береді. Дискретті 

электрлік  және  жарықтық  импульстар сигналдары  болады.  Осындай  коммуникациондық  каналдың барлық 

сыйымдылығы  бір  импульсты  беру  үшін  пайдаланылады,  немесе  ,  басқа  сөзбен  айтқанда,  сандық  сингал 

кабельдің өткізуінің барлық жолағын пайдаланады. Кабельдің өткізу жолағы  – бұл кабель бойынша беріле 

алатын максимальды және минимальы жиілік арасындағы айырмашылық.  

Желідегі тар жолақты  хабары бар әрбір құрылғы мәліметтерді екі бағытта жібереді, ал кейбіреулері 

бір мезгілде оларды жібере де алады, және қабылдай да алады (сурет 15) 

 

 



Сурет 15.Тар жолақты жөнелту. Екі бағытты сандық толқын. 

 

Кабель  бойынша  жылжи  отырып  сигнал  біртіндеп  өшеді,  және  нәтижесінде  бүлінуі  мүмкін.  Егер 



кабель  тым  ұзын  болса,  оның  алыс  шетінде  берілетін  сигнал  тани  алмайтындай  болып  өзгеруі  немесе 

жоғалып кетуі мүмкін. 

Бұны  болдырмау  үшін  тар  жолақты  жүйелерде  сигналдарды  күшейтіп  және  қосымша  сегменттерге 

ретрансляциалайтын  репитерлерді  пайдаланады,  бұл  кабельдің  жалпы  ұзындығын  үлкейтуге  мүмкіндік 

береді. 

 

Кең жолақты беру 

Кең жолақты берулер (broadband) жүйесі мәліметтерді жиіліктің кейбір интервалдарын пайдаланатын 

аналогты  сигналдар  түрінде  береді.  Сигналдар  үздіксіз  (дикретті  емес)  электромагнитті  немесе  оптикалық 

толқындар түрінде болады. Мұндай тәсіл арқылы сигналдар физикалық орта бойынша бір бағытта беріледі. 

(сурет 16) 

 

 

Сурет 16.Кең жолақты беру.Бір бағытты аналогты толқын. 



 

 

Егер өткізуге қажетті жолақты қамтамасыз етсе, онда бір кабельде бір мезгілде, кабельді телевидение 



және мәліметтерді беру сияқты, бірнеше жүйелердің хабары беріле алады. 

Әрбір беретін  жүйеге өткізу  жолағының бөлігі  бөлінеді. Бір жүйемен  байланысты  барлық құрылғы, 

(мысалы, компьютер), өткізу жолағының  бөлінген бөлігімен жұмыс істеу үшін бапталған болу керек.  

Егер  тар  жолақты  жүйелерде  сигналды  орнына  келтіру  үшін  репитерлерді  пайдаланса,  кең 

жолақтыларда – күшейткіштерді (amplifiers)  

Пайдаланады 

   Кең  жолақты  жүйелерде  сигналдар  тек  бір  бағытта  беріледі,  сондықтан,  барлық  құрылғылар 

мәліметтерді қабылдап және бере алуы үшін сигналдың өтуін екі жолмен қамтамасыз ету қажет.Екі негізгі 

шешім жасалған: 

-

 

әртүрлі жиіліктерде жұмыс істейтін өткізу жолағын екі каналға бөлу; бір канал сигналдарды беруге, 



екіншісі – қабылдауға арналған; 

-

 



екі кабельді пайдалану; бір кабель сигналдарды беруге, екіншісі – қабылдауға арналған. 

 

Кабельдердің салыстырмалы анализі 

Мінездемесі 

Жіңішке  коаксиальды 

кабель (10Base2) 

Жуан 


коаксиальды 

кабель (10Base5) 

Бұралған  жұп 

(10BaseТ) 

Оптикальдық 

талшықты кабель 

Құны 

Бұралған 



жұптан 

қымбатырақ 

Жіңішке  коаксиальды 

кабельден қымбатырақ 

Ең арзан 

Ең қымбат 

Кабельдің 

тиімді 


ұзындығы 

185 м 


500 м 

100 м 


2 км 

Беру 


жылдамдығы 

10 Мбит/с 

10 Мбит/с 

4-100 Мбит/с 

100 Мбит/с и выше 

Иілгіштігі 

Жеткілікті иілгіш 

Жіңішке  коаксиальный 

кабельден иілгіш 

Өте иілгіш 

Иілгіш емес 

Орнату 


қарапайымдыл

ығы 


Орнату оңай 

Орнату оңай 

Орнату 

өте 


оңай 

Орнату қиын 

Бөгеуілдерге 

ұшырағыштығ

ы 

Бөгеуілдерден  жақсы 



қорғалған 

Бөгеуілдерден 

жақсы 

қорғалған 



Бөгеуілдеге 

ұшырайды 

Бөгеуілдерге 

ұшырамайды 

Ұсыналлатын 

қолдану 


Мәліметтерді 

қорғауға 

жоғары 

талапты 


орташа  

немесе үлкен желілер 

Мәліметтерді  қорғауға 

жоғары 


талапты 

орташа    немесе  үлкен 

желілер 

UTP  –  ең  арзан 

нұсқа 

Берудің 


жылдамдығына, 

мәліметтерді  қорғау 

мен 

тұтастығының 



жоғары 

деңгейлі 

талап  қоятын  кез 

келген 


өлшемді 

желілер 


 

№1 тапсырма 

1.

 

Зертханалық жұмыста берілген теориялық материалдарды мұқият оқып шығыңдар. 



2.

 

Жоғарыда суреттелген кабель типтерінің салыстырмалы анализін құру. 



3.

 

Қорытынды жасаңдар: қай кабель жақсы, қайсы нашар, неліктен. 



4.

 

Бақылау сұрақтарына жауап беріңдер. 

 

№2 тапсырма 

 



Ұйымда метрі ТХ және ТҮ аумақты есептеу орталығын орналастыруға арналған ғимарат бар. Осы 

ғимаратқа  арналған  топологиялық  желісі  бар  масштабталатын  модель  берілген.  Берілген  модельді  желінің 

ТХ және ТҮ кез келген мәні мен Cnc, Cct, Cc, Ccim, Cset құнынын есептеуді автоматтандыру қажет. 

Бағдарлама болу керек: 

-

 

графикалық түрде экранда желілік модельді көрсетеді; 



-

 

ТХ және ТҮ ғимаратының өлшемдері мен Cnc, Cct, Cc, Ccim, Cset құнынын сұрайды; 



-

 

жасалынатын желіге арналған жан жақты және қосынды есептеулер шығару керек; 



-

 

желіні жасаудың жалпы құны және оның шығындардың статьялары бойынша жан жақты ашылуын 



экранға шығарып отыру; 

Шығындар статьялары келесі құндардан тұрады: 

 

- барлық желілік карттардың құны(Cnc); 



 

коннекторлар мен терминаторлардың құны (Cct); 



 

кабельдің құны (Cc); 



 

бір метрге кабельді салудың құны(Ccim); 



 

әрбір компьютерде желілерді баптаудың құны(Cset); 



Имитационды модель «Pascal 7.0» или «Delphi» жоғары деңгейлі бағдарламалау тілінде жасалады. 

 

Тапсырма нұсқалары 

 

 



 

 

 



 

Бақылау сұрақтары 

1.

 



Оптикалық  талшықты  кабель,  ақпаратты  берудің  тәсілі  мен  жылдамдығы.Оптикалық  талшық. 

Оптикалық талшықты қай кезде қолданып, қай кезде қолданбау керек? 

2.

 

Сигналдарды беру технологиялары. Тар жолақты беру. Өткізу жолағы. 



3.

 

Сигналды беру технологиялары. Кең жолақты беру. 



4.

 

Кабельдердің салыстырмалы анализі. 



 

№5 зертханалық жұмыс 

Физикалық интерфейс. Желілік адаптерлер. 

Сабақтың  мақсаты:  желілік  адаптердің  желі  платасының  рөлін  түсіну;  желілік  адаптердің  плата 

конфигурациясының өлшемдерін меңгеру, желілік плата драйверлерінің қызметі мен міндеті туралы түсінік 

алу; драйверлерді орнатып және жоюды меңгеру.  

 

Теориялық мәліметтер 



1. Желілік адаптер платасының тағайындалуы 

  Желілік  адаптер  платасы  компьютерлер  мен  желілік  кабельдер  арасындағы  қосылу  немесе 

физикалық интерфейс ретінде рөл атқарады.  

  Компьютерлер мен желі арасында тиісті айыру немесе портқа физикалық қосылуды қамтамасыз ету 

үшін платалар желілік кабельге қосылады.  

  Желілік адаптер платасының тағайындалуы:  

-

 

компьютерден түсетін мәліметтерді желілік кабель бойынша беруге дайындау; 



-

 

мәліметтерді басқа компьютерге беру; 



-

 

компьютермен кабелдік жүйе арасындағы мәліметтер ағымын басқару. 



Сонымен  қатар,  желілк  адаптер  платасы  кабельден  мәліметтерді  қабылдайды  және  оларды 

компьютердің орталық процессорына түсіінкті түріне ауыстырады. 

Желілік  адаптер  платасы  ПЗУ  жазылған,  кіріктірілген  бағдарламалар  мен  аппатарттық  бөліктен 

тұрады. 


1.1.

 

Мәліметтерді дайындау. 

Мәліметтерді  желіге  жіберудің  алдында  желілік  адаптердің  платасы  оларды  компьютерге  түсінікті 

түрден желілік кабель бойынша бере алатын түрге ауыстыруы қажет. 

Компьютер  ішінде  мәліметтер  шина  бойынша  –  параллельді  беріледі.  Желілік  кабельде  мәліметтер 

биттер ағымы түрінде жылжып отыруы тиіс. 

Желілік  адаптер  платасы  параллельді  мәліметтерді  қабылдайды  және  оларды  ары  қарай  жөнелтуді 

ұйымдастырады.  Бұл  үрдіс  компьютердің  сандық  мәліметтерін  желілік  кабельдер  бойынша  берілетін 

электрлік және оптикалық сигналдарға ауысуымен аяқталады. 

Бұған трансивердің өзгеруі жауап береді. 

1.2.

 

Желілік адрес. 

Мәліметтерді өзгертуден басқа, желілік адаптер платасы оны қалған платалардан айырып тани алуы 

үшін өзінің орналасу орнын немесе адресін көрсетуі тиіс.  

Желілік адрестер (network address) IEEE комитетімен анықталады. Бұл комитет әрбір желілік адаптер 

платаларын  өндірушілерге  кейбір  адрестер  интервалдарын  бекітеді.  Өндірушілер  осы  адрестерді 

микросұлбаларға «тігеді». Осының арқасында әрбір платада, яғни әрбір компьютердің желіде өзіндік адресі 

болады.  

Мәліметтерді  компьютерден  қабылдап  және  оларды  желілік  кабель  бойынша  беруге  дайындық 



кезінде желілік адаптер платасы басқа да операцияларға қатысады. 

1.  Компьютер  және  желілік  адаптер  платасы  мәліметтерді  беруді  іске  асыру  үшін  бір-бірімен 

байланысты болуы тиіс (компьютерден платаға). Егер плата жадыға тікелей қатынай алса, компьютер оған 

өзінің жадының кейбір аумағын бөліп береді. 

2. Желілік адаптер платасы компьютерден мәліметтерді сұрайды.  

3. Компьютердің шинасы мәліметтерді оның жадынан желілік адаптер платасына береді. 

Егер  мәліметтер  желілік  адаптер  платасының  беруінен  жылдамырақ  түссе,  мәліметтер  буферге 

орналастырылады. 



1.3.

 

Мәліметтерді беру мен басқару. 

Мәліметтерді  желі  бойынша  жібермес  бұрын  желілік  адаптер  платасы  қабылдайтын  платамен 

электронды диалог жүргізеді, осы кезде орнатылады: 

-

 



мәліметтерді беретін блоктың максимальды өлшемі; 

-

 



қабылдауы расталмай берілетін мәліметтер мөлшері; 

-

 



мәліметтердің беру блоктарының арасындағы интервалдар; 

-

 



бекітуді жөнелтуге бөлінген интервал; 

-

 



әрбір плата толмай қабылдай алатын мәліметтер көлемі; 

-

 



мәліметтерді беру жылдамдығы. 

Әрбір  плата  «бөгделердің»  параметрлерін  қабылдап,  оларға  икемделе  отырып,  басқаларды  өзнің 

параметрлеріні  туралы  хабардар  етеді.  Барлық  детальдар  анықталғаннан  кейін  платалар  мәліметтермен 

бөліссуді бастайды. 

 

2. Конфугиранцияның параметрлері 



Желілік адаптер параметрлері: 

-

 



үзілу; 

-

 



енгізу/ шығару портының базалық адресі; 

-

 



жадының базалық адресі; 

-

 



қолданылатын трансивер. 

 

2.3. Жадының базалық адресі 

Жадының  базалық  адресі  (base  address)  желілік  адаптердің  платасымен  енетін  және  шығатын 

мәліметтерге арналған буфер ретінде пайдаланылатын компьютердің (RAM) жадының аумағын көрсетеді. 

Желілік адаптер платасының жадының базалық адресі болып D8000 табылады. 

Кейбір  желілік  адаптер  платалары  мәліметтерді  сақтауға  арналған  жадының  белгілі  көлемін  бөлуге 

мүмкіндік беретін параметрлері болады (мысалы, 16 Кб немесе 32 Кб жадылы платалар болады). Жадының 

көлемін қанша көп бөлуге болса, сонша желі бойынша берудің жылдамдығы жоғары болады. 

 

2.4. Трансивер 

Трансивердің тағайындалуы 1.1. бөлімінде қарастырылды.Желілік адаптерлер сыртқы  және  қосалқы 

трансивермен  беріле  алатыны  қосу  керек.  Сондықтан  пайдаланылатын  трансивердің  типін  мойнақтың 

көмегімен таңдау қажет. 

 

3. Компьютер мен желінің үйлесімділігі. 

Компьютер  мен  желінің  үйлесімділігін  қамтамасыз  ету  үшін  желілік  адаптер  платасы  келесі 

талаптарға жауап беруі тиіс: 

-

 



компьютердің ішкі құрылысына сай болу керек (мәліметтер шинасының сәулетіне); 

-

 



желілік кабельді қосуға арналған қосқыш (ол кабель желісінің типіне сай болуы тиіс); 

Мысалы,  «шина»  топология  желісінде  Арр1е

  компьютерінде  жұмыс  істеуге  тиісті  плата  «сақина» 



топология  желісінде  IBM  компьютерінде  жұмыс  істемейді.  «Сақина»  топология  желісі  «шина» 

топологиясындағы  желіде  пайдаланылатыннан  физикалық  түрде  өзгешеленетін  платаны  талап  етеді,  оның 

үстіне Арр1е желі бойынша және ішкі жүйелік шинаның әрекеттестігінің басқа әдісін пайдаланады. 

Мәліметтер  шинасының  сәулетінің  кең  тараған  типтеріне  ISA,  EISA,  MicroChannel  и  PCI  жатады. 

Олардың  әрқайсысы  қалғандарынан  физикалық  өзгешеленеді.  Желілік  адаптер  платасы  шинаға  сай  болуы 

тиіс. 


Желілік  кабельмен  компьютердің  әрекеттестігін  координациялай  отырып,  желілік  адаптер  платасы 

үш маңызды қызметті орындайды: 

-

 

кабельмен физикалық қосылуды ұйымдастырады; 



-

 

кабельмен берілетін электрлік сигналдарды генераторлайды; 



-

 

желілік кабельге кіруге регламенттайтын белгілі ережелерді ұстанады. 



Желілік адаптер платасын таңдамас бұрын пайдаланылатын кабельмен қосқыштардың типін анықтау 

қажет.  


Әрбір  кабельдің  типі  плата  сай  болуға  тиісті  әртүрлі  физикалық  мінездемелері  болады.  Сондықтан 

желілік адаптер платасы белгілі кабель типімен жұмыс істеуге арналған (коаксиалды, бұралған жұп немесе 

оптикалық  талшықпен).  Бірнеше  желілік  адаптер  платаларының  бірнеше  қосқыштар  типтері  болады. 


Мысалы,  айырулары  жіңішке  және  жуан  коаксиалды  кабельдерге  немесе  бұралған  жұптарға  және  жуан 

коаксиалды кабельдерге де келе беретін платалар бар.  

Егер,  желілік  адаптер  платасында  интерфейсті  айыру  біреуден  асса,  олардың  әрқайсысын  таңдау 

платаның  өзінде  немесе  бағдарламалауда  орналасқан  мойнақтар  (перемычка)  немесе  DIP  ауыстырып 

қосқыштар көмегімен жүзеге асырылады. 1-3 суреттерде желілік адаптер платасында табуға болатын типтік 

қосқыштар үлгілері келтірілген. 

Жіңішке коаксиалды кабельді қосу үшін 2.29 суретінде келтірілген айыру пайдаланылады. 

 

Сурет 1. BNC-коннекторды қосуға араналған айыру. 

 

Жуан  коаксиалды  кабельді  қосу  үшін  желілік  адаптер  платасының  15  контактты  (DB-15)  айыруын 



сыртқы  трансивермен  қосатын  15  контактты  AUI-кабелі  (сур.  2)  қолданылады.  Сыртқы  трансиверді  жуан 

коаксиальды кабельге қосу үшін «зуб вампираны» пайдаланады (№1 зертх. 2.2. бөлім) 

 

 

 



Сурет 2. 15-контактты AUI қоу үшін айыру. 

 

Бұралған  жұпты  қосу  үшін    RJ-45  (сурет  3)  пайдаланылады.  RJ-45  сыртқы  түрі  бойынша  RJ-11 



телефонды айыруды еске түсіреді, бірақ ол көлемі бойынша үлкендеу, өйткені   8 контактысы бар, ал RJ-11 

айыруы тек 4. 

 

Сурет 3. RJ-45 айыру. 

 

Кейбір бұралған жұпты  желілік технологиялар RJ-11 айыруын пайдаланады. Мұндай технологиялар 



кейде pre-10BaseT деп аталады. 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет