Ньютонның үшінші заңы. Инерциялық санақ жүйесінде екі дене біріне-бірі түзу бойымен, модулы бойынша тең және бағыты жөнінен қарама-қарсы бағытталған, табиғаттары бірдей күштермен ісер етеді (5-сурет
Ньютонның үшінші заңы. Инерциялық санақ жүйесінде екі дене біріне-бірі түзу бойымен, модулы бойынша тең және бағыты жөнінен қарама-қарсы бағытталған, табиғаттары бірдей күштермен ісер етеді (5-сурет:
Ньютонның үшінші заңы. Инерциялық санақ жүйесінде екі дене біріне-бірі түзу бойымен, модулы бойынша тең және бағыты жөнінен қарама-қарсы бағытталған, табиғаттары бірдей күштермен ісер етеді (5-сурет:
массасы дененің массасы денеге және массасы дененің массасы денеге әсер ететін күштер. Бұл күштер әр түрлі денелерге түсірілген, сондықтан тең әсерлі күш бола алмайды.
Өзара әсерлесудің гравитациялық, электромагниттік, күшті және әлсіз өзара әсерлесу деп аталатын түрлері бар.
Ньютонның ІІІ заңы: Дене бір-бірімен бағыты шағынан қарама қарсы, ал шамасы жағынан тең күштермен әсерлеcеді:
Ньютонның ІІІ заңы тек инерциялық санақ жүйесінде орындалады
Кез-келген материалдық нүктелердің әсері өз-ара әсер күштеріне тең .
Материалдық нүктелердің бір-біріне әсер ететін күші модульдері бойынша тең, ал бағыттары бойынша қарама-қарсы болады. Сонда,
Векторлық түрде:
Серпімді деформация
Күштердің әсерінен дене деформацияланады, яғни оның өлшемі мен формасы өзгереді. Егер күштердің әсері тоқталғаннан кейін дене алғашқы өлшемі мен формасына қайтып келетін болса, онда деформация серпімді деформация деп аталады.
Дененің серпімді деформациялануынан пайда болатын күшті серпімділік күші деп атайды. Ол дене бөлшектерінің ығысуына пропорционал және оған қарама-қарсы бағытталған күш = - k, мұндағы - материалдық нүктенің радиус-векторы, ол нүктенің тепе-теңдік күйден ауытқуын сипаттайды; k - серпімділік коэффициенті оң шама.
Серпімділік күші денені құрайтын бөлшектердің өзара электромагниттік әсерлесуінен пайда болады. Гук заңы бойынша денені сыққанда, созғанда және т.б пайда болатын серпімділік күші мынаған тең:
