Динамикалық (уақыттық) Қатарлар
жүктеу/скачать 13,22 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Өсім қарқыны
| Абсолютті өсім – белгілі бір уақыт аралығында қатар деңгейінің қанша бірлікке өскенін немесе кемігенін көрсетеді.
Өсу қарқыны – қатар деңгейлерінің өзгеру қарқындылығын сипаттайды. Өсім қарқыны – абсолютті өнімнің базалық деңгейге немесе алдыңғы мерзім деңгейіне қатынасын айтады. Өсім қарқынының 1% -ның абсолютті мәні – тізбекті тәсілмен есептелген абсолютті өсімнің өсім қарқынына қатынасын көрсетеді. Тұрақты тәсілмен есептелген нақты өсім: ∆н= Yi-Yo ∆н – нақты өсім; Yo – тұрақты базалық уақыттың дәрежесі; Yi – ағымдағы уақыттың дәріжесі; i – қатардың рет нөмірі. Тізбектелген тәсілмен есептелген нақты өсімге келесі формуланы қолданамыз: ∆н= Yi-Yi-1 Yi-1 – ағымдағы уақыттың алдында тұрған дәрежесі. Егер өсіңкілік қатардағы әрбір уақыт дәрежесін тұрақты бір базалық уақыт дәрежесіне бөлсек, онда оны тұрақты өсу қарқынының коэффициенті деп атайды және ол мына формуламен есептеледі: Кө= Yi/Yo Кө - өсу қарқының коэффициенті Егер өсіңкілік қатардың әрбір уақыттағыдәрежесін өзінің алдында тұрған уақыт дәрежесіне бөлетін болсақ, онда өсу қарқыны коэффициенті тізбектелген тәсілмен есептелген болып саналады және мына формуламен есептелінеді: Кө= Yi/Yi-1 Өсу қарқынының коэффициентін 100-ге көбейтіп, оның %-ін есептеуге (Өқ) болады: Өқ=Кө*100=(Yi/Yo)/100 – тұрақты тәсіл Өқ= (Yi/Yi-1)/100 – тізбектелегн тәсіл Егер өсім қарқыны тұрақты базалық уақыт дәрежесі арқылы есептелсе, ол тұрақты өсім қарқыны, ал егер базалық уақыт дәрежесі өзгермелі болса, оны тізбектелген өсім қарқыны деп атайды және келесі формулалармен есептейміз: ∆ө = (∆н/ Yo)*100 – тұрақты тәсіл; ∆ө = (∆н/ Yi-1)*100 – тізбектелген тәсіл Мұндағы : ∆ө - өсім қарқыны. Егер өсу қарқынынң көрсеткіштері есептелініпл берілген болса, өсім қарқынын анықтау үшін өсу қарқынан 1-ді немесе 100-ді шегеру арұылы табуға болады. ∆ө = Кө-1 немесе ∆ө = Өқ-100 Бір % өсімнің нақты мәнін есептеу үшін әр уақыттағы өсімнің шамасы, сол кездегі өсім қарқынына бөледі және оның мәні тізбектелген тәсілмен келесі формула бойынша есептеледі; жүктеу/скачать 13,22 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|