Динамикалық (уақыттық) Қатарлар


А%=∆н/∆ө немесе А%= Yi-1/100



бет3/4
Дата28.04.2023
өлшемі13,22 Kb.
#88009
1   2   3   4
А%=∆н/∆ө немесе А%= Yi-1/100
мұндағы А% - 1 процент өсімнің нақты мәні.
Қоғамдық құбылыстар мен процестердің сандық көрсеткіштерінің өзгеруін зерттеуде және өндеуде, талдауда келесідей есептеу тәсілдері қолданылады:

  • біртектес өсіңкілік қатарларды салыстырмалы тәсілмен талдауды қолдану кезіндебіртектес қоғамдық құбылыстар мен процестердің белгілі-бір уақыт кезеңіндегі көрсеткіштердің өзгергендігін көрсетеді.

  • өсіңкілік қатарларды бір негізге келтіру тәсілі негізінде бір-бірімен әртүрлі өлшем бірліктері, әртектес құбылыстар мен процестерден тұратын көрсеткіштерді салыстыруға келмейтіндерді салыстырмалы түрге келтіреді.

  • уақыт аралығын үлкейту өсіңкілік қатарлар дәрежесі уақытына қарай бір-бірімен жақын болса, олардың даму, кему бағытын анықтау үшін, уақыт аралығының шамасы үлкейтіледі және жаңа қатарлар құрылады.

  • жылжымалы орташа тегістеу тәсілін қолданғанда есептеуге алынған өсіңкілік қатарлардың сандық мәндері уақыт аралықтарына қарай бірдей мөлшерде болады және көп жағдайда тақ сандық мүшелері бойынша есептеледі.

  • Өсіңкілік қатардың уақыт көрсеткіштері (t) әрқашан белгілі болғанда, тегістелген қатардың дәрежесін (y) табу үшін, а0 және а1 түзу сызықты параметрлерін анықтаймыз.

  • Ол үшін ең кіші шаршы негізін қанағаттандыру үшін келесі қарапайым теңдеуді шешу керек:
    a0n + a1∑t=∑Y
    a0∑t + a1∑t2=∑Yt
    мұндағы n- қатардың саны;
    y- өсіңкілік қатардың нақты дәрежесі;

    Динамикалық қатарлардың мынадай орташа көрсеткіштері болады:



    • Қатардың орташа деңгейі – есептеу қатардың түріне байланысты болады;

    • Орташа абсолютті өнімді есептеу – тізбекті әдіспен есептелген абсолютті өсімдердің қосындысын өсім санына бөлеміз.;

    • Орташа өсу қарқынын анықтағанда геометриялық орташа формуласы қолданылады.;

    • Орташа өсім қарқынын есептеу үшін алдымен орташа өсу қарқынын анықтап алады, содан кейін одан 100 пайызды шегереді.




    Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет