Дипломдық жоба тақырыбы: «ХҚту түлектер қауымдастығы» ақпараттық жүйесін құру «6В06152-Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету»
жүктеу/скачать 1,32 Mb.
|
| 2.2 Деректер базасын жобалау
Мәліметтер базасының физикалық конфигурациясы: Біріншіден, бұл Жүйелік бағдарламалау жабдықтарын жобалайтын және жабдықтайтын техникалық сарапшыларды тартады. Түтін мұржасы келесі ақпаратты уақытында лайықты түрде ала алды делік? Сізге қажет ақпарат лайықты форматта ұсынылған және дерекқордың физикалық конфигурациясына онша тәуелді емес, бірақ сізге қажет уақытқа байланысты. Уақыт - бұл дерекқор операцияның бірінші нәтижесін алатын уақыт кезеңі. Көп жағдайда тұтынушылар мұндай мерзімге қанағаттанбайды. Егер Дерекқордың физикалық құрылымы жақсы болса, дерекқордан деректерді қысқа мерзімде тез алуға болады. Дерекқорға қол жеткізу. Келесі суретте мәліметтер базасына кіру жүйесі көрсетілген: Деректер сөздігі-тұтынушының деректер құрылымын анықтайтын және оны қолдану әлеуетін анықтайтын ДҚБЖ-ның физикалық бөлігі. Деректерді сақтауға арналған құрылғы. Жедел жад-Бұл деректерді сақтауға арналған жады бар құрылғы. Executive бағдарламасы бар. Бағдарлама жұмыс істеуі үшін деректерді қажет етеді, сондықтан ол деректерді құрылғыдан қосалқы жадымен алады. Дегенмен, жедел жадта бірнеше мегабайт деректер сақталуы мүмкін. Дегенмен, бүкіл дерекқорды толығымен сақтау екіталай. Сондықтан көмекші сақтау құрылғысы қажет. Жедел жад-Бұл деректерді сақтау үшін пайдаланатын орталық процессордағы жады бар құрылғы. ДҚБЖ-дағы қосалқы жады бар құрылғыларға әдетте DCIC немесе магниттік таспа кіреді. Көптеген жағдайларда бүкіл дерекқор дискіде сақталады. Дискіні сақтау-деректерді сақтаудың ең негізгі түрі. Себебі сіз дискідегі жеке жазбаларға тікелей немесе біртіндеп сілтемелер жасай аласыз. Бірақ магниттік таспада сақтау дискіге қарағанда арзанырақ. Бірақ ондағы жазбаларды тек біртіндеп өңдеуге болады.(Бұл дискіге қарағанда оңай). Деректер базасындағы магниттік таспаның рөлі көбінесе деректерді ретке келтіру үшін қолданылады. Диск - бұл деректерді дискіге жазатын құрылғы. Әрбір диск жетегі 1 пакеттен тұрады: диск немесе көлем. Мерзімді диск тізімделген жұмыс беттерінде орналасқан бірнеше роликтерден тұрады. Жұмыс кезінде диск білігі жоғары жылдамдықпен айналады. Деректер doroshki-де жазылады. 1. Бір дискіде жүздеген діріл болуы мүмкін. Цилиндр-бұл бөлік дискінің жұмыс бетіндегі бірдей жол. Тұжырымдамалық дизайн. Логикалық дизайн. Физикалық дизайн. Реляциялық мәліметтер базасының моделі объектінің барлық функционалдығын сипаттай алмайды. Енді тұжырымдамалық модель объектіні толығырақ сипаттайды. Тұжырымдамалық Деректер моделі 2 бөлікке бөлінген: Объектіге бағытталған модель (объектіге бағытталған модель) - бұл деректерді жазба ретінде емес, объект ретінде көрсететін модель. Семантикалық модель-бұл қатынастардың мәні мен категориясын сипаттайтын модель. Тұжырымдамалық деректер моделінің негізгі элементтері болып табылады объектілер және қатынастар. Нысан-бұл тұтынушы қолданатын имитацияланған зат. Объектілердің мысалдары-адамдар, үйлер, зауыттар, Автомобильдер және т.б. олардың барлығы белгілі бір объектімен байланысты. Тұжырымдамалық нысандарға кәсіпорындар, мекемелер, құрылыс жобалары және жұмыс операциялары кіреді. Мысал: біртекті нысанды сипаттау үшін "Нысандар жиынтығы" терминін қолданыңыз. Енді осы 1 элементті object элементі деп атайық. Нысандар жиынтығының атауы бас әріппен жазылады. (жекеше). Оның элементтері кіші әріптермен жазылған Нысандар жиынтығы-біртекті элементтер жиынтығы. Ал объект элементтері жиынтықтың ерекше элементтері болып табылады Объектілердің 2 жиынтығының элементтерінің байланысын қатынас деп атайық. Мәліметтер базасын жобалау нәтижесінде жүйені құру процесі, ақпарат жинау процесі, талдау және әрекет ету кезеңі жүйенің өмірлік циклі деп аталады. Бұл процесс талаптарды анықтау, жүйені жобалау және жүйені тексеру, бағалау және техникалық қызмет көрсету кезеңдерінен тұрады. Деректер базасының өмірлік циклі 6 кезеңнен тұрады: Алдын ала жоспар; Енгізудің орындылығын тексеру; Талаптарды анықтау; Тұжырымдамалық дизайн; Жүзеге асыру; Жұмысты бағалау және қолдау. Алдын ала жоспарлау-бұл мәліметтер базасының стратегиялық жоспарын құру процесі. Мұнда қызығушылық саласына, ол үшін қолданылатын қолданбалы бағдарламалар санына, қосымшалар мен файлдардың саны мен қосылыстарына, сондай-ақ қандай ДҚБЖ тиімділігіне, жобаланған мәліметтер базасы қандай мақсатта анықталатынына байланысты. Іске асырудың орындылығын растау кезеңінде қандай технологияны қолданған дұрыс, мәселені шешу мүмкіндігі қандай, осы технологиямен жұмыс істейтін мамандар бар ма, мәліметтер базасын құру қанша тұрады, кіріс сомасы енгізу шығындарын жаба ала ма деген сұрақтарға жауап іздеңіз. шығындар және т. б. Талаптарды анықтау кезеңі мәліметтер базасының мақсатын анықтау және оны пайдаланушылардың, технологиялардың және бағдарламалық жасақтаманың міндеттері мен талаптарын анықтау мәселесін шешеді. Енгізу кезеңінде таңдалған мәліметтер базасына жобаланған мәліметтер базасын енгізу, мәліметтер базасын құру, қолданбалы бағдарламаны дайындау және пайдаланушыларды мәліметтер базасымен жұмыс істеуге үйрету бойынша жұмыстар жүргізілуде. Бағалау-қателер мен кемшіліктерді анықтау және одан әрі жетілдіру процесінде осы қателіктердің алдын алу үшін пайдаланылатын пайдаланушылар арасындағы дерекқор шолуларын жинау. Жүйені қолдау-оларды жақсарту үшін қажетті бағдарламаларды, қолданбаларды және деректер элементтерін орнату бойынша жұмысты қамтиды. Дерекқорды жабу кезінде алдымен 2 негізгі мәселені шешу керек: Мәліметтер базасының моделін қалай білдіруге болады, оның (сипаттамасымен) қайшылықтары бар ма, ең қолайлы әдісті қалай табуға болады. Бұл мәселе логикалық дерекқорды жобалау мәселесі деп аталады. Деректер базасына сұраныстардың тиімді орындалуын ескере отырып, деректерді сыртқы жадқа қалай орналастыруға болатындығын қалай тексеруге болады, яғни мәліметтер базасын басқарудың арнайы жүйесі бөлінген. Бұл мәселе физикалық дерекқорды жобалау мәселесі деп аталады. Реляциялық мәліметтер базасын жобалау мәселесі негізделген шешімдер қабылдау болып табылады. олар: - Деректер базасымен қандай қатынастар құру керек?; - Бұл қатынастар қандай атрибуттар болуы керек Дерекқорды әзірлеу кезінде тек кейбір шағын мекемелер ғана деректерді бір шоғырландырылған дерекқорға толығымен орналастыра алады.1 Деректер базасының әкімшісі білім беру мекемесінің қызметкерлеріне барлық ақпараттық талаптарды бере алмайды. Осылайша, ірі мекеменің ақпараттық жүйесі ондаған мәліметтер базасынан тұрады. (Мысал: 1 қалада бірнеше көкөніс қоймалары бар. Дербес деректер базасы облысқа байланысты 1 немесе одан да көп қолданбалы есептерді шешу үшін қажетті барлық деректерді біріктіреді. Бұл әдетте қолданбаның 1-ші дерекқоры, ал 2-ші пәндік дерекқор деп аталады. Деректердің инфографиялық модельдері формулалармен, кестелермен және графиктермен ұсынылған. Мәліметтер базасын жасайтын адамдар ақпараттық модельдер жасаушылар деп аталады. ER диаграммасы мәліметтер базасымен байланыстар арасындағы байланысты, яғни байланыс қуатын көрсету үшін қолданылады. Бұл "Объектілік қатынастар"моделі деп аталады. Дерекқорды басқару жүйесі талап ететін деректерді іздеу сыртқы жадтан физикалық модель арқылы жүзеге асырылады. Бұл модель мәліметтер базасын басқару жүйесінің тілінде көрсетілген және логикалық мәліметтер моделі деп аталады. Мысалды қарастырайық. Банкте есеп айырысу шоты, Жинақ шоты және клиент бар. Банк объектілері арасындағы негізгі қатынастарды анықтау үшін келесі міндеттерді шешу қажет: Бізде қанша тексеру шоттары бар. Сізде қанша Жинақ шоты бар? Қанша клиент. Бұл сұрақтың жауабын осы объектілер жиынтығының әрқайсысындағы элементтер санын санау арқылы алуға болады. Мұнда файлдық жүйеден айырмашылығы, дерекқор бұл мәселелерді шешеді. Егер файлдық жүйеде дерекқорға қол жеткізуді қамтамасыз ететін файларалық байланыстар болмаса, файлдық жүйеге тек 2 файлды қосуға болады. Олардың 1 - і жинақ шоттарына, екіншісі 1-і тексеру шоттарына арналған. Осы файлдардың әрқайсысында бірнеше өрістерге бөлінген клиент туралы ақпарат жазылған. Бізде қанша клиент бар деген сұраққа жауап алу оңай емес. Себебі мен осы файлдан клиенттік деректерді шығарып, көшірмелерін жоюым керек. Деректер базасында клиенттердің деректері бөлек сақталады. Қандай клиенттің ағымдағы жинақ шоты бар деген сұраққа жауап табайық. Бұл сұраққа тек қарым-қатынасқа қарап жауап беруге болады. Егер объектілер жиынтығындағы ағымдағы шот элементі клиентпен чек шотымен байланысты болса, Клиенттің чек шоты бар делік. 2. Мәліметтер базасы теориясының даму тенденциялары. Ғылымда, техникада және бизнесте мәлімет. Қазіргі уақытта ақпараттық жүйелер жақсы техникалық сипаттамаларды қажет ететін ресурс қана емес, сонымен қатар тиімді және сауатты басқаруды талап етеді. Мәліметтер жүйесі кез келген ақпараттық жүйенің негізгі өзегі болғандықтан басқарудың негізгі мәселесі оның орталығында жатыр.Ақпараттық жүйелерді тиімді басқару мәліметтер қорын дұрыс ұйымдастыру мен басқаруға тікелей байланысты. Бірінші мәліметтер қорының архитектурасы орталықтандырылған.Сондықтан ДҚБЖ жұмысын ұйымдастыратын барлық қолданбалы программалар, мәліметтер базасы және мәліметтер базасы орталық компьютерге орнатылып, басқарылды.Компьютерлік желілердің дамуы және кең таралуы жаңа архитектуралық принциптерді құруға әкелді. мәліметтер қорын ұйымдастыруға арналған. Жергілікті желіні пайдалану ресурстарды таратуға мүмкіндік береді. Осыған байланысты жұмыс станциялары мен серверлер жергілікті желіге қосылған.Жұмыс станциялары пайдаланушылар пайдалана алатын тиісті жергілікті ресурстардан тұрады. Жергілікті желі серверінде желінің қажеттіліктері мен функционалдық мүмкіндіктеріне сәйкес ресурстар бар.Жергілікті желі серверлері жұмыс станциялары мен басқа серверлер үшін ресурстарды (техникалық қызметтерді) қамтамасыз етеді. Сервердің мысалы болуы мүмкін: Жергілікті желі арқылы сыртқы ортамен байланыс қызметін қамтамасыз ететін байланыс сервері; Жұмыс станциясында орындалмайтын есептеулерді орындауға қабілетті есептеу сервері; басқа жұмыс станциялары мен серверлерді пайдалануға беру мүмкіндігі бар кеңейтілген сыртқы сақтау ресурстары бар дискілік сервер; Барлық жұмыс станциялары үшін файлдарды сақтау орталығымен байланысты қамтамасыз ететін файл сервері; Жергілікті желіден сұрауларды қабылдайтын және нәтижелерді қайтаратын дерекқор сервері файлдық сервер архитектурасы. Файлдық сервер архитектурасы көп қолданушы режимі бағытында мәліметтер қорының орталықтандырылған архитектурасын дамытуға мүмкіндік беретін негізгі бағыт болып саналады. Мұндай жүйеде ДҚБЖ бір уақытта бірнеше компьютерде орнатылып, жұмыс істей алады, ал деректер базасы файлдық сервердегі бөлек файлдарда орналаса алады, ал пайдаланушылар Flash DB файлдық серверіндегі мәліметтер қорына сұрауларды жібере алады. Содан кейін файл сервері сұрауға сәйкес деректер блогын жібереді. Бұл архитектураның кемшіліктері жоғары желілік трафик (желі арқылы бүкіл файлдарды жіберу кезінде баяулайды) және деректер қауіпсіздігінің төмен деңгейі болып табылады. MS Access-те файлдық сервер технологиясын пайдалана отырып, деректер қорын ортақ пайдаланудың 2 негізгі жолы бар: Бүкіл (толық) дерекқорға қол жеткізу; Тек рұқсат кестесін бөлісу Файлдық сервер архитектурасының кемшіліктері: Пайдаланушы дерекқордың жергілікті көшірмесімен жұмыс істейді және оған кез келген кестені сұрай отырып, деректерді кірістіреді.Өзгертілген деректер қажет болған жағдайда серверден жіберіледі.Желіде көптеген ақпарат айналатындықтан желі күрделене түседі.Бұл өнімділікті төмендетеді. және ақпараттық жүйенің тиімділігі. Әрбір компьютерде деректер қорының жаңа көшірмесі болғандықтан, сол компьютерде жасалған жергілікті пайдаланушы деректері басқа пайдаланушыларға белгілі бір уақыт аралығында белгілі, ал деректер қорының көшірмелері үнемі жаңартылып, пайдаланушының жұмысымен синхрондалу керек. Мәліметтер қорын басқару әр түрлі компьютерлерге байланысты.Сондықтан мәліметтер қорының тұтастығын сақтау және қол жеткізуді басқаруды ұйымдастыру қиын.Мәліметтер базасын репликациялау.Бірақ бір қолданбада Жергілікті желіге қосыла алмайтын пайдаланушылар үшін дерекқор репликациясын пайдалануды ұсынамыз.Репликация — пайдаланушыларға бір уақытта әртүрлі компьютерлердегі жұмысын ұйымдастыруға мүмкіндік беретін ортақ дерекқордың арнайы көшірмесі.Дерекқор репликациясының қарапайым көшірмесінен айырмашылығы дерекқор файлы деректерге өзгертулерді синхрондау мүмкіндігін береді. Синхрондау процесі пайдаланушы дерекқорын пайдаланғаннан кейін басталады.Бір пайдаланушы өзгерткен элементтер жалпы репликада, ал басқа пайдаланушылар репликада пайда болады.Үндестіру кезінде жаңартылып жатқан жазба мен репликация арасында нысандар алмаспайды.Егер 2 реплика пайдаланушысы ғана өзгерсе 1 жазба басқа жазбаға, синхрондау кезінде көшірмелер үндестіріледі. жүктеу/скачать 1,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|