Диссертация «мектепке дейінгі ересек жас топ балаларының математикалық модельдеу әдісі арқылы танымдық дағдыларын қалыптастыру»

ұсыныстар беріледі: 
- ересек жас топ балаларының математикалық модельдеу әдісі арқылы 
танымдық дағдыларын қалыптастыруда балалармен танымдық жұмыс 
көлемін арттыру; тұтас педагогикалық үдерісте балаға субъект ретінде қарап, 
дербестігі мен еркіндігі болуын есте ұстау; 
- ересек жас топ балаларының математикалық модельдеу әдісі арқылы 
танымдық 
дағдыларын 
қалыптастыруда 
халықтың 
педагогика 
мұраларындағы, қазақтың ғұлама ойшылдары еңбектеріндегі білімді 
жетілдіруге бағытталған идеяларды оқу үрдісінде кеңінен пайдалану; 
- зерттеліп отырған мәселеге байланысты қазіргі заман талабымен үндесіп, 
рухани, ұлттық ерекшеліктерімен сабақтасын, оны жетілдіруді басты бағдар 
ретінде қарастыратын оқулықтар, ғылыми-әдістемелік құралдар шығару; 
- Әдістемелік нұсқау жасау. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

92 
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 
1. Қазақстан Республикасы 2020-2025 жылға дейінгі білім беруді дамыту 
тұжырымдамасы 
// 
https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=35774792#pos=5;-106
 
2. Қазақстан Республикасы 2020-2025 жылға дейінгі білім беруді дамыту 
тұжырымдамасы 
// 
https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=35774792#pos=5;-106 
3. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы- Астана, 
2016 
4. Н.Назарбаев «Қазақстандықтардың әл-ауқатының өсуі: табыс пен тұрмыс 
сапасын арттыру» атты Жолдауы, 2018 жыл 28 қазан 
5. В.А. Зебзеева «Использование моделей и моделирования в экологическом 
образовании 
детей 
дошкольного 
возраста», 
2018 
ж. 
https://author.nbpublish.com/pp/article_19521.html  
6. Ә.Алдамұратов «Қызықты психология», 1992 ж. 
7. Қ.Б.Жарықбаев «Психология негіздері», 2005ж. 204-215б. 
8. Мұқанов М. Жас және педагогикалық психология. Алматы 1982ж 
9. Т.Тәжібаев «Жалпы психология», 1993ж. 
10. Ж.Ы.Намазбаева «Психология» Алматы, 2005 ж 
11. Г.А.Корнеева «Первые шаги в математику», 2016ж. 
12. Мусейибова, 
Т.А. 
Формирование 
некоторых 
пространственных 
ориентировок/Т.А. Мусейибова // Дошкольное воспитание – 1984– N 4 – 15 с 
13. Рихтерман Т.Д. «Формирование представлений о времени у детей 
дошкольного возраста» 1982 
14. М.С.Сәтімбекова 
«Мектеп жасына дейінгі балалардың қарапайым 
математикалық түсініктерін қалыптастырудың әдістемелік кешендері» 1996-
2000-2005 жж аралығы 
15. А.И.Балабаева 
«Мектеп 
жасына 
дейінгі 
балалардың 
қарапайым 
математикалық түсініктерін қалыптастырудың ерекшеліктері», «Бастауыш 
мектеп» журналы, 2003ж. 72б. 
16. Михаилова З. А. «Логико-математическое развитие дошкольников», 
Детство-Пресс, 2021 ж. 
17. Леушина, 
А. 
М. 
Формирование 
элементарных 
математических 
представлений у детей дошкольного возраста [Текст] / А.М.Леушина М.: 
Мозаика - Синтез 1994. – 368с 
18. К.Х.Лебединцевтің 
«Ерте сәбилік шақта баланың сан ұғымын 
қалыптастыру», Киев, 1923ж. 
19. И.Г.Песталоццийдің «Гертруда өз балаларын қалай оқытады?», 1801ж. 
20. Ф.Н.Блехер «Балалар бақшасы мен нөлінші топтағы математика», 1964ж. 
21. Ибраева М.К. Танымдық белсенділік – философиялық, психологиялық, 
педагогикалық мәселе // Абай атындағы ҚазҰПУ. ХАБАРШЫ, «Педагогика 
ғылымдары» сериясы. - Алматы, 2016. - №2 (50). – Б. 315-319. 
22. Құнанбаев А. Қара сөз. Поэмалар. – Алматы: Ел, 1993. - 272 б. 
23. Алтынсарин Ы. «Өнер білім бар жұрттар», Алматыкітап, 2014ж. 

93 
24. Коменский Я.А. Ұлы дидактика. - Алматы, 1993. 
25. Ибраева М.Е. Ерте жастағы балалардың танымдық белсенділігін дамытудың 
алғы шарттары // Абай атындағы ҚазҰПУнің ХАБАРШЫСЫ. Психология 
сериясы. - Алматы, 2016.- №1 (46) – Б.146-152. 
26. Аралбаева Р.К. «Мектепке дейінгі педагогика», Алматы, 2012 
27. Бақреденова А.Б. «Мектеп жасына дейінгі балалардың қазақша сөйлеу тілін 
дамыту», Алматы, 1993. 
28. Метербаева К.М. Қоршаған дүниемен таныстыру арқылы балалардың
байланыстырып сөйлеуін қалыптастыру (5-7 жас) Алматы, 2005 
29. Турскельдина М. «Развитие физического воспитания шестилетних детей в 
Казахстане : 1970-1985 гг.» Алматы, 1991 
30. Иманбеков Т. «Қазақ балабақшаларындағы оқу-тәрбие жұмыстарында 
ұлттық ойындарды пайдалану» (5-7 жас) Алматы, 1995 
31. Манкеш А.Е. «Үздіксіз білім беру процесіндегі экологиялық тәрбие 
сабақтастығының ғылыми - педагогикалық негіздері» Алматы, 1999. 
32. Керимбаева Р.К. «Формирование познание мира у детей дошкольного 
возраста при ознокомлении с сезонными явлениями в природе», Тараз, 1999 
33. Сайлауова Н.С. «Балабақшадағы мектепалда топ балаларының бастапқы
экологиялық мәдениет негіздерін қалыптастыру», Алматы,2004 
34. Сыздық Р. М. «Мектеп жасына дейінгі балалардың математикаға 
қызығушылығын қазақ халық педагогикасы негізін арқылы қалыптастыру 
әдістемесі», Алматы, 2001 
35. Меңлібекова Г.Ж. «Развитие трудового воспитание в дошкольных 
учреждениях Республики Казахстан(1960-1985)», Алматы.1992ж.208б. 
36. Жиенбаева С.Н. «Мектепалды балаларын еңбекке баулудың ғылыми-
педагогикалық негіздері», Алматы, 2002 
37. Сапарбаева Ш. С. «Балабақшаның ересек тобындағы балаларды қазақтың 
тұрмыс-салт дәстүрі негізінде еңбекке баулу» Алматы, 2001 
38. Таубаева Ғ.З. «Мектепалды дайындығында оқу-тәрбие үрдісінде балалар 
әдебиетін падалану» Алматы, 2005 
39. Ибука М. После трех поздно/пер.с англ.-М.Перовой. –Москва: Альпина нон-
фикшн, 2011-126 б.
40. Утепбаева 
А.А., 
Елеусизкызы 
М.,Наурызбаев 
Б.А. 
«Қарапайым 
математикалық түсініктерді қалыптастыру әдістемесі», 2019 
41. Белошистая А.В. Современные программы математического образования 
дошкольников// Серия «Библиотека учителя».-Ростов Н/Д: «Феникс», 2005 
42. Ақпаева Ә.Б., Лебедева Л.А. Қарапайым математикалық түсініктерді 
қалыптастыру. –Алматы, 2014.-114б 
43. Абдрахманов Қ.,Ермекбаева А. Математиканың бастауыш курсының 
негіздері. –Астана: Фолиант, 2011.-432б. 
44. Е.Тихеева «Игры и занятия малых детей. Пособие для работников городских 
и колхозных детских яслей и садов», 2018ж. 
45. Курманалина Ш. Методика преподавания математики в начальных классах. –
Астана:Фолиант, 2011.-208б.

94 
46. Монтессори М. «Метод научной педагогики, применяемый к детскому 
воспитанию в домах ребенка», 1920ж. 221б. 
47. Оспанов Т.Қ. Құрманалина С.Қ.,Құрманалина Ш.Х. «Бастауыш мектепте 
математиканы оқыту әдістемесі» –Астана, 2007 -468б. 
48. Август Лай «Экспериментальная дидактика» С.-Петербург, 1910 
49. В. Аренс «Математические игры», Центрполиграф, 2018 г. 
50. Гальперин П.Я. «Методы обучения и умственное развитие ребенка» 1985ж. 
51. В.В. Давыдов «Проблемы развивающего обучения», 2004 
52. 
А.И.Маркушевич «Энциклопедия элементарной математики», 
М.-Л., ГТТИ, 
1951.
53. Ж.Папи «Дети и графы», 1974 
54. Л.В.Глаголева «Преподавание арифметики лабораторным методом», Санкт-
Петербург,1910 
55. М.Морозова, Е.Тихеева «Счет в жизни маленьких детей», М. : Госиздат; Л. 
1927 
56. Носова, Е.А. Логика и математика для дошкольников [Текст] / Е.А. Носова/ 
2-е изд., испр. и доп. – СПб.: Детство-Пресс, 2002. – 94 с. 
57. Л.В.Бакаева «Моделирование как метод логико-математического развития 
детей старшего дошкольного возраста» 2016ж.
58. Репина Г.А. «Математическое развитие дошкольников: современные 
представления».-М.: ТЦ Сфера, 2008г. 
59. Новикова В.П. «Математика в детском саду». –М.: Мозаика – синтез, 2007г. 
60. В.А.Кемниц «Математика в детксом саду»,1912
61. Л. В. Воронина Е. А. Утюмова «Теория и технологии математического 
образования детей дошкольного возраста», Екатеринбург 2017 
62. Щербакова 
Е. И. Теория и методика математического развития 
дошкольников: Учеб. пособие / Е. И. Щербакова —— М.: Издательство 
Московского психолого-социального института; Воронеж: Издательство 
НПО «МОДЭК», 2005. - 392 с 
63. И.А. Френкель «Любовь и математика. Сердце скрытой реальности» Питер, 
2020 
64. Н.Н. Лежава «Возможности овладения числом в дошкольном возрасте», 
1953ж. 
65. Менчинская Н. А. «Психология обучения арифметике» Москва, 1952 
66. Ф. А. Михайлова, Н.Г.Бакст в пособии «Занятия по счету в детском саду» 
Москва, 1958 
67. Құрманалина 
Ш., Оспанов Т.Қ. «Шағын жинақталған мектептегі 
математика», оқу-әдістемелік құрал, Астана, Фолиант, 2008 
68. Сағымбекова П.С., Тлеубаева Э.Ы., Тортаева А.С. «Бастауыш сыныптардың 
математика сабақтарына дайындалу мен оны жоспарлаудың әдістемесі» 
Тараз, 2013 
69. 3. Андабекова С. Қарапайым математикалық ұғымдарды қалыптастыру. – 
Алматы, 2014. -252б. 

95 
70. Егошина С. Н. «Логико-математическое развитие дошкольников средствами 
моделирования»— Пермь: Меркурий, 2015. — С. 76-82. 
71. Меңжанова А.К. Балаларды көркем шығарма туындылары арқылы
адамгершiлiкке және еңбекке тәрбиелеу. –Алматы: Рауан, 1991. –192 
72. Л.С.Выготский «Психология развития. Избранные работы», 2016 
73. С.М.Жақыпов «Жалпы психологияға кіріспе» оқу құралы, Алматы, 2007 
74. Гальперин 
П.Я. «Психология мышления и учение о поэтапном 
формировании умственных действий», 1966 
75. Пиаже Ж. Речь и мышление ребенка: научно-популярное издание - Москва: 
Директ-Медиа, 2008 
76. Л.Ф.Обухова «Этапы развития детского мышления», 1972 
77. D.Mardiana, A.Mudrikah, N.Amna «Developing Kindergarten Children’s 
Mathematical Abilities and Character by Using Area Instruction Model», 2017 
78. Репина Г.А. «Математическое развитие дошкольников: современные 
представления».-М.: ТЦ Сфера, 2008г. 
79. Воронина, Л.В. Современные технологии математического образования 
дошкольников / Л.В. Воронина, Е.А. Утюмова; под общ. ред. Л.В. 
Ворониной. – Екатеринбург: УрГПУ, 2013. – 282 с 
80. Белошистая, А.В. Формирование и развитие математических способностей 
дошкольников. Вопросы теории и практики : курс лекций / А.В. Белошистая. 
– М.: Владос, 2003. – 400 с 
81. Метлина, Л.С., Математика в детском саду, пособие для воспитателя 
детского сада [Текст] / Л.С.Метлина М.:Мозаика - синтез 1984 г – 255с 
82. A.Arseven «Mathematical Modelling Approach in Mathematics Education», 2015 
83. С. В. Трофимова «Математика. Развитие математической грамотности», 2019 
84. Boaler, J. Mathematical Modelling and New Theories of Learning. Teaching 
Mathematics and its Applications. Vol. 20, No. 3, 121-128, 2001 
85. Л.С.Выгосткий, А.Р.Лурия «Этюды по истории поведения: Обезьяна. 
Примитив. Ребёнок». — М., 1930 
86. Воронцов А. Б., Высоцкая Е. В., Восторгова Е.В. «Система Д.Б. Эльконина - 
В.В. Давыдова», Вита-Пресс, 2009 г. 
87. Корепанова Е.А. «Моделирование как средство развития математических 
представлений в дошкольном возрасте», Екатеринбург, 2016 ж. 
88. Blum, W. ICMI Study 14: Applications and Modelling In Mathematics Education. 
Educational Studies in Mathematics No.51, 149-171, 2002 
89. Blum, W., Ferri, R.B. Mathematical Modelling: Can It Be Taught and Learnt? 
Journal of Mathematical Modelling and Application. Vol.1, No.1, 2009. ISNN 
2178-2423. 
90. Аленков Ю.А. «650 головоломок и задач на сообразительность», 2005 
91. Ferri, R.B. Mathematical Modelling in School and in Teacher Education- 
Conceptions and Examples. Santiago de Chile, 2013. Retrived from 
http://seminaris.conectaideas.com 
92. "Логические блоки Дьенеша: учебно-игровое пособие: для детей 2-7 лет", 
Корвет, 2005 ж. 

96 
93. Новикова В.П., Тихонова Л.И. «Развивающие игры и занятия с палочками 
Кюизенера. Для работы с детьми 3-7 лет», Мозаика-Синтез, 2012 ж. 
94. Воскобович В.В., Вакуленко Л.С. «Развивающие и активные игры для 
детей», Сфера, 2015 
95. Михайлова З. «Игровые задачи для дошкольников: Книга для воспитателя 
детского сада»,
96. Детство: Примерная образовательная программа дошкольного образования / 
Т. И. Бабаева, А. Г. Гогоберидзе, О.В. Солнцева и др. – СПб. : ООО 
«ИЗДАТЕЛЬСТВО «ДЕТСТВО-ПРЕСС», 2014. – 280 с 
97. Correjo, D.J., Marshall, J. What is Mathematical Modelling? Exploring 
Prospective Teachers’ Use of Experiments to Connect Mathematics to the Study 
Of Motion. Mathematics Education Research Journal, Vol. 19, No. 1, 2007. 
98. Б. П. Никитин «Интелектуальные игры», Световид, 2009 
В. Аренс Математические игры Центрполиграф, 2018 г.