Дизайн, тестиль және киім технологиялары факультеті Кафедра «Тоқыма өндірісінің технологиясы» ЕҢбекті қОРҒАУ
жүктеу/скачать 230,26 Kb.
|
ЕҚ дәрістер кешені (копия)
| Жанудың екі түрі бар:
а)дифуздық – тотықтандырғыштың жанатын затпен дифузиялық уақыт жылдамдығы; б) кинетикалық – тотықтандырғышпен жанғыш зат арасындағы жану жылдамдығы. Жарылыс бұл тұйық кеңістікте болатын кинетикалық жану. Жану механизмі жылулық (жанғыш заттың қызуына байланысты) және тізбектік (жанған заттың нәтижесінде жанғыш заттың пайда болуы) боады. Өрттің жану жылдамдығына байланысты: а) дефлаграциондық жану - өрттің таратылу жылдамдығы 1м/с; б) детонациялық – 1-10 м/с-тан астам; в) жарылып жанатын – 10 м/с. Өздігінен жану - жану көзі болмаған жағдайда, жанғыш заттпен тотықтандырғыш арасындағы шек концентрациясы. Барлық өрт қауіпсіздігінен орындалатын шаралар 4 түрге бөлінеді: а) кәсіпорынды жобалаған кезде болатын техникалық шаралар, олар: 1) ғимараттың өртке төзімділігін анықтау; 2) ғимарат подъездерінің жобалануы; 3) ғимараттардың өртке қарсы ара қашықтығын ескеру; 4) ғимаратты найзағайдан қорғау б) Эксплуатациялық шаралар: 1) ұйымдастыру шаралары; 2) режімдік шаралар. Техникалық шаралар. Барлық ғимараттар, егер ірі кешендер болса, жел туруына байланысты салынады. Жану дегеніміз көп мөлшерде жылу шығу және жарық сәуле бөлінуі қоса жүретін күрделі физикалық және химиялық процесс. Жану процессі пайда болып және даму үшін 3 фазадан тұрады: - жаңғыш; - тотықтырғыш; - тұтану көзі. Жаңғыш зат - оттегімен қосылатн заттарды айтады, кейбір кезде заттардың жануы оттегімен ғана емес басқа да фазамен қосу арқылы болады. Мысалы: хлор, бром, күкірт. Жаңғыш зат қатты, сұйық, газ түрінде кездеседі. Әдетте жану процессі заттың газ күйінде жүргізіледі. Қатты және сұйық заттар жану процессі кезінде физикалық және химиялық реакциялар арқылы жаңғыш затқа айналады. Жаңғыш зат ауада оттегі концентрациясын 12-14 пайыз жоғары болса ғана жанады. Жану процессі басталу үшін тұтану көзінің жылу энергиясы жаңғыш зат тұтану температурасына дейін қыздыра салатындай мөлшерде болуы керек. Тұтану көзіне жалын, ашық от, ұшқын, қызған дене, химиялық реакция жану сәуле энергиясы және найзағай жарқылдануында. Жанғыш процессінің түрлері: от, алау, жану, тұтану, өздігінен жану, өздігінен тұтану және жарылу. От алау деп – жаңғыш зат үстінде пайда болған газдың немесе будың тез жанып кетуін айтады. Заттың үстінде жиналған газ немесе бу жанатын ең төменгі температураны сол заттыңаталу температурасы деп атаймыз. От алау тмпературасы жаңғыш заттардың өрт қәуіптілігі жөнінде негізгі көрсеткіш болып есептеледі. Осыған сәйкес барлық жанатын заттар өрт қәуіптілігі бойынша екі топқа бөлінеді. 1. тез тұтанғыш сұйық 2. жаңғыш сұйықтар от алау температурасы - жану дегеніміз – тұтандыру көзінің әсерінен туатын жану процессі. - тұтану дегеніміз жалын пайда болған жану процессі. - өздігінен жану деп – жаңғыш заттың сыртқы тұтандыру көзісіз пайда болған жану процессін айтады. - өздігінен тұтану жалын пайда болатын өзінен өзі жану процессі. жүктеу/скачать 230,26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|