1952 ж. ағылшын биофизигі М.Уилкинс (1916 ж.т.) және т.б. ғалымдар рентгендік талдау арқылы ДНҚ молекуласы құрылымының спираль бойынша оң жақ оралымын (В – ДНҚ), ал 1979 ж. америкалық ғалым А.Рич (1929 ж.т.) молекула құрылымының сол жақ оралымын (Z – ДНҚ) ашты. Азотты негіздер спираль осіне перпендикуляр түрінде орналасады.
Екі еселену кезінде комплементарлы орналасқан азотты негіздердің сутекті байланысы үзіліп, ДНҚ жіпшелері екіге ажырайды да, екі ұқсас спиральді ДНҚ тізбегі пайда болады.
ДНҚ-ның екі еселенуінің мұндай процесі жартылай консервативтік деп аталады, себебі жаңа түзілген ДНҚ молекуласында бір тізбек бұрынғы болады да, екінші тізбек жаңадан түзіледі. Осының нәтижесінде организмнің барлық клеткаларындағы генетик. материал өзгеріссіз қалады.
ДНҚ-ның негізгі құрылымдық бірлігі – үш бөліктен құралған нуклеотид.
Бірінші бөлігі – дезоксирибоза (бескөміртекті қант);
екіншісі – пуриндік негіздер: аденин (А) мен гуанин (Г) және пиримидиндік негіздер: тимин (Т) мен цитозин (Ц);
үшіншісі – фосфор қышқылының қалдығы.
ДНҚ-ның негізгі құрылымдық бірлігі – үш бөліктен құралған нуклеотид.
Құрамына азотты негіз, дезоксирибоза және (қантты негіз),фосфор қышқылының қалдығы кіретін қосылыснуклеотид д.а.
Олар нуклеин қышқылының мономерлері.
Нуклеотидтің құрылысы
