Досмурзин ержан



Pdf көрінісі
бет32/110
Дата19.02.2023
өлшемі8,45 Mb.
#69091
түріЛекция
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   110
Байланысты:
Madeniettanu 2011 Dosmurzin

Сүлбалық* немесе сүлде* графикалық техникасының 
әр түрліктісінің бірі болып келеді. Сүлденің кең таралуы 
XVIII ғасырдан басталады. Сүлде деген сөздің шығуы 
XVIII ғасырдағы француз министрі. Эде-Силуэттің 
есімімен байланысты. Оған көлеңкелі қырының түрінде 
карикатура салынып орындалады. Бүның өзі, көбінесе 
анекдотқа үқсастылы, қызықтылығына байланысты
тарих ретінде, бейнелеу өнерінде, толы қ ж анрдің 
қасиетін немесе тіпті бағытын түсіндіреді.
Сүлдеде бітімдер немесе хаттар жаппай қара дақпен 
салынып, қосымшалары жазылмайды. Сондықтан, әр 
бітімнің сыртқылықты кескіндері — көріністері, шын- 
дылықты, анықтылы, туралықты болуы қажет. Сүлделік 
сымбатгар, әдетге қырынан жасалады. Сондықтан оларда
жобалардағы тәнліктілі белгілері; (үлкен мүрыны, түсіп- 
жәйіліп жатқан шаштың жалғасы, дәстүрлікті кейіпі) 
бейнелеуі қажет. Сүлденің артықшылығы, сүлбаның 
мінезімен тығыз байланысты және негізінен бейнелеу- 
дегі заттардың орналасуы нан, ны сандары нан және 
жарықтылығынан тәуелді. Сүлделерді салушылар, салып 
қана қоймай, оларды қара қағаздан қайшымен қиған. 
Бүның өзі, халықтылық мейрамдарында, қыдырыс-
78


Мәдениеттану
тарында, ең бір қызықтылы, ойын-сауықтарының түрі 
болды. Ф. Толстой*, 1812 жылғы Отандылык соғысына 
байланысты көп сүлделілік бейнелеулерді жасады. Ол 
сүлделілік техникасының мүмкіншіліктерін кеңейтті 
және тек қырындылы сымбаттарды орындауға ғана емес 
сонымен қатар күрделіксіз бітімділік композицияларды 
да, орындауға болатынды дәлелдейді.
XX ғасы рды ң басы нда, суретш і Е. Кругликова 
сүлделермен жүмыс жасайды және жазушылардың, 
суретшілердің, сериялы қты сүлделерін орындайды. 
Графика XX ғасырдың, шынайылықты өмірдің барлық 
өзгерістерін қам тиды ж әне бейнелейді. Бүл жағы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   110




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет