Әдістемелік нұсқаулардың титулдық парағы
жүктеу/скачать 0,51 Mb. Pdf көрінісі
|
| Әдістемелік нұсқаулардың титулдық парағы Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/40 Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті Есеп және аудит кафедрасы «Экономистің автоматтандырылған жұмыс орны» пәні бойынша Экономикалық мамандықтарының студенттеріне арналған пәнді зерделеу бойынша ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР Павлодар
Зертханалық жұмыс № 1 Ақпараттық базаны ұйымдастыру және жүргізу Жұмыстың мақсаты мен мазмұны Мақсат – ақпараттық базаны құрастыру жұмысын игеру Тапсырма Тапсырма 1 Негізгі қорларды қайта бағалау бойынша жиынтық ведомостьін құрастыру және толтыру. Тапсырма 2 Сұрыптауды, мәліметтерді фильтрлеуді орындау және берілген өрістер бойынша нәтижелерді қорытындылау. Тапсырма 3 Берілген өрістер бойынша диаграммаларды құру. Тапсырма 4 Алғашқы жиынтық ведомость негізінде құрама кестені құру.
Компьютер Pentium-4, бағдарламалық қамсыздандыру Windows XP, Office XP Зертханалық жұмыс орындау барысындағы қауіпсіздік техникасының ережелері Оқытушының рұқсатысыз ПЭЕМ-ды қосуға мен сөндіруге болмайды. Өрт қауіпі мен жарылыс қауіпі бар кезінде ПЭЕМ-ды электр желісінен сөндіру керек. ПЭЕМ-ның блоктарын желіден сөндірген кезде ғана орын ауыстыруға болады. ПЭЕМ-ды занулениясыз қолдану болмайды. ПЭЕМ-да жұмыс жасаған кезде проводтағы үзілімдерді қолмен ұстауға, су қолмен жұмыс жасауға болмайды.
Төменде көрсетілген негізгі қорларды қайта бағалау бойынша жиынтық ведомостьін құрастыру қажет. Обьектілердің баланстық, қалдықтық және қайта қалыптастыру бағаларының мәнін, сонымен бірге тозу бағасын млн. теңгемен есептеу керек. Есептеу алгоритмі келесідей: ОС=БС-И,
ВП=БС*К, ВО=ОС*К,
мұнда ОС – қалдықтық баға; БС – баланстық баға; ВП – толық қайта қалыптастыру бағасы; ВО – қалдықтық қайта қалыптастыру бағасы; К – түзетілім коэффициенті (К=3, егер баланстық баға 500 млн. теңгеден артық немесе тең, кері жағдайда К=2). Бұл мәндерді есептеу үшін ЕСЛИ логикалық функциясын қолдану керек. Кесте 1 – Негізгі қорларды қайта бағалау Объекттің атауы Баланст ық баға Тозу ы Қалдық баға Толық қайта қалыптастыру бағасы Қалдық қайта қалыптастыру бағасы Адм.
корпус 12458,6
568,0 Диспетчерс кая 126,0
45,4 Цех 1
895,3 120,3
Цех 2 952,1
240,5 Цех 3
589,3 365,3
Цех 4 458,3
125,3 Цех 5
789,6 458,3
Цех 6 799,3
587,1 Цех 7
12365,3 658,2
Цех 8 963,2
458,5 Склад 1
570,1 221,2
Склад 2 430,4
92,2 Склад 3
564,9 118,0
Склад 4 320,5
87,5 Осыдан кейін ведомостьқа жаңа Обьект түрі бағанын қосу керек және барлық Цех № 1 – Цех № 8 обьекттеріне Негізгі түрін, ал қалған обьекттерге
Объект түрлерінің өсуі бойынша және әр түр ішінде объект атауларының өсуі бойынша ведомостьтің сұрыптауын орындау керек.
қалдырып, ведомостьқа фильтрация жасау. Нәтижелерді талдап болғаннан кейін кестені алғашқы қалпына, яғни ол объектілердің барлық түрлерін қамтыған қалпына келтіру. Данные → Итоги командасы арқылы объектілердің барлық негізгі және көмекші түрлерінің жалпы (жиынтық) баланстық бағасын, тозуын және жалпы қалдықтық бағаны есептеп шығару. Нәтижелерді талдап болғаннан кейін кестені алғашқы қалпына келтіру керек. Данные → Фильтр → Расширенный фильтр командасы арқылы баланстық бағасы 500 млн.теңгеден артық объектілер бойынша жиынтық ведомостьін қалыптастыру керек. Содан кейін графикте (гистограммада) негізгі түрдің барлық объектілері үшін баланстық, қалдықтық және толық қайта қалыптастыру бағаларының құрылымын көрсету керек. Графикте легенданы және «Негізгі өндірістік құралдарды қайта бағалау» деген графиктің атауын көрсету керек. Жеке жұмыстық Excel бетінде аралас диаграмма(график/гистограмма) құрастыру, онда барлық көмекші обьекттілердің баланстық және қалдықтық баға көрсеткіштерін гистограмма түрінде көрсету, ал қайта қалыптастыру (толық) бағаларының көрсеткіштерін сол диаграммада график түрінде көрсету. Алғашқы жиынтық ведомость негізінде (кесте 1) құрама кесте 2 құру. Кесте 2 – Құрама кесте
Мәліметтер негізгі Орташа баланстық баға 2226,55 Максималды тозу 658,2 Минималды тозу 120,3 Максималды қалдық баға 11707,1 Орташа калдық баға 1849,9 Объекттілер саны 8
Нәтижелер электронды кесте түрінде көрнектіледі. Бақылау сұрақтары 1 ЕСЛИ функциясының логикасын түсіндіріңіз. 2 Фильтрация (фильтрлердің әр түрлерінің көмегімен), мәліметтерді сұрыптау және нәтижелерді қорытындылау қалай орындалады? 3 Диаграммаларды құру кезеңдерін түсіндіріңіз. 4 Құрама кестені құрудың мақсатын түсіндіріңіз. Зертханалық жұмыс туралы отчетке қойылатын талаптар Зертханалық жұмыс туралы отчет МИ ГТГУ 4.01.1-05 сәйкес көрнектіледі. Отчет нәтижелердің жазбаша көрнектілуі болып табылады. Отчеттер А-4 форматындағы беттерде басылады, жұмыстың мақсаттарын, электронды кестелерді және тапсырма орындау барысындағы керекті түсініктемелерді қамту керек, ұқыпты көрнектілуі керек, түзетілімдер, сызылған жазулар болмау керек. Ұсынылатын әдебиет тізімі 1 Гарнаев А. Использование MS Excel и VBA в экономике и финансах. – Киев - Москва - Санкт-Петербург, 2000. – С. 54-67. 2 Николь Н., Альбрехт Р. Электронные таблицы Excel: Практическое пособие. – М. : 2004. – С. 16-25.
Есепті орындау студенттерге құрама кесте сияқты Excel-дің мәліметтер қорымен жұмыс жасау құралын игеруге мүмкіндік береді.
Тапсырма 1 Эмитенттер мен құнды қағаздардың түрлері бойынша сұраныс пен ұсынысты талдау. Тапсырма 2 Құрама кесте көмегімен қалалар бойынша банктердің жұмысын талдау. Тапсырма 3 Тауарлардың өткізілімін талдау. Қажетті материалдар мен жабдықтар Компьютер Pentium-4, бағдарламалық қамсыздандыру Windows XP, Office XP Зертханалық жұмыс орындау барысындағы қауіпсіздік техникасының ережелері Оқытушының рұқсатысыз ПЭЕМ-ды қосуға мен сөндіруге болмайды. Өрт қауіпі мен жарылыс қауіпі бар кезінде ПЭЕМ-ды электр желісінен сөндіру керек. ПЭЕМ-ның блоктарын желіден сөндірген кезде ғана орын ауыстыруға болады. ПЭЕМ-ды занулениясыз қолдану болмайды. ПЭЕМ-да жұмыс жасаған кезде проводтағы үзілімдерді қолмен ұстауға, су қолмен жұмыс жасауға болмайды.
Құрама кестелер ақпаратты талдау үшін және мәліметтер қорында, жұмыс парақтарында, сыртқы файлдарда сақталынатын ақпараттарды жалпылау үшін қолданылады. Құрама кесте интерактивті кесте болып табылады, оның көмегімен мәліметтердің үлкен көлемдерін жылдам біріктіруге және салыстыруға болады, алғашқы мәліметтер бойынша әр түрлі нәтижелер алуға болады, сонымен бірге керекті облыстар бойынша мәліметтерді көрсетуге болады.
пен ұсынысты талдау үшін 3 кестеде көрсетілген мәліметтер қоры бойынша құрама кестені құру қажет. 4 және 5 кестелерінде құнды қағаздар мен эмитенттер түрлері бойынша анықтамалар келтірілген. Кесте 4 – ҚҚ түрлері бойынша анықтама
А Акция О Облигация В Вексель
Кесте 5 – Эмитенттер анықтамасы Код эмитента Эмитент атауы П1 АО «Сигнал» П2 ПО «Вымпел» П3 Банк «Сигма» Ұсыныс бағасы эмиссияны номиналды бағаға көбейткенге тең болады.Сұраныс бағасы құнды қағаз сұранысы, номинал және берілген құнды қағаз курсының көбейтіндісіне тең.
Кесте 3 – Құнды қағаздарының деректер базасы ҚҚ түрінің коды Эмитент коды ҚҚ номиналы ҚҚ эмиссияс ы ҚҚ сұранас ы ҚҚ курсы Ұсыныс құны Сұраныс құны А П1 1000 10 10 1,05 А П1 1500 2 2 0,07 А П2 500 6 3 0,98 А П3 100 3 4 0,97 В П1 5000 2 3 1,12 В П2 10000 1 2 1,06 В П3 2000 1 1 1,09 В П3 15000 3 1 1,12 О П1 5000 6 5 1,01 О П2 500 3 4 1,02 О П3 1000 5 2 1,02 О П2 2000 4 3 1 А П2 5000 6 3 0,98 В П3 100 3 4 0,97 В П1 5000 2 3 1,1 В П2 500 1 2 1,06 О П3 500 5 1 1,07 О П1 2000 6 5 1,04 О П3 500 3 4 1,02 А П3 1000 4 2 1,02 В П3 500 1 3 0,98 О П1 500 5 1 1,15 О П2 1000 5 5 1,04 Құрама кестені құру үшін бастапқы кестенің облысына курсорды қою керек, содан соң Данные менюіне кіру керек те, Сводная таблица командасын орындау керек. Әрі қарай сіз жиынтық кестені құру үшін деректер көзінің түрі ретінде Excel деректер базасын(тізімін) көрсетуіңіз керек. Келесі қадамда макет облыстарында бағалы қағаздардың деректер базасының өрісін келесі түрде орналастырыңыз: жолдарға – бағалы қағаздар түрінің коды; бағандарға – эмитент коды.
керек. Сіз оны ҚҚ бойынша сұраныс деп атын өзгертіп, Сумма операциясын қолдану керексіз. Құрылған кестені жаңа бетке орналастырыңыз және оны «Құрама кесте» деп атаңыз. Курсорды құрама кестенің облысына орналастырыңыз да тышқанның оң жақ батырмасын басып, Формулы, Вычисляемое поле командасын орындаңыз. Жаңа есептеуіш өрістің – Дефицит/Избыток атын көрсетіңіз. Есептеу формуласы: Ұсыныс құны – Сұраныс құны. Құрама кестенің Данные облысына жаңа өрістер қосыңыз: – Ұсыныс құны – Эмитент бойынша ұсыныс құрылымы атымен, операция – сома, қосымша есептеулер – Жол бойынша сома бөлігі; – Сұраныс құны – Эмитенттер БҚ–дарына сұраныс құрылымы атымен, операция – сома, қосымша есептеулер – Жол бойынша сома бөлігі; – Ұсыныс құны – Эмитенттің ұсыныс құны атымен, операция – сома, қосымша есептеулер – Баған бойынша сома бөлігі. Параметры контексті меню командасы арқылы құрама кестенің келесі параметрлерін өзгертіңіз: – баған бойынша жалпы сомасы; – жол бойынша жалпы сомасы; – афтоформат; – форматтауды сақтау; – кестелері бар деректерді сақтау; – ашу кезінде жаңарту. Тапсырма 2 Қалалар бойынша банктер жұмысын талдаңыз және құрама кесте мастерінің көмегі арқылы 6 бастапқы кесте негізінде 7 кестені алыңыз. Банк қызметінің анализінде қарыз капитал меншікті капиталдың 10 %-іне тең. Ағымдағы берешек ағымдағы активтер мен қарыз капитал арасындағы алымға тең. Ағымдағы активтердің пайдалылығы таза пайданы ағымдағы активтердің орташа сомасына бөлгенге тең. Кесте 6 – Банктер бойынша деректер базасы Қала Банк коды Таза пайда Меншікті капитал Меншікті капиталдың орташа сомасы Ағымдағ ы активте р Ағымдағы активтердің орташа сомасы Негізгі қорлардың орташа құны Алматы
123 123000
688799 568493
152356 15499
15000 Астана
123 186500
700000 600000
160000 16000
15500 Астана
115 15600
521358 684929
2165652 356513
59656 Алматы
145 59696
566389 659878
2656233 596568
596523 Алматы
112 126000
798931 684521
296532 526532
265945 Москва
137 135005
846563 659779
549656 651226
154835 Астана
108 15862
568598 550000
2656235 546563
154512 Астана
107 123687
798956 780025
358989 326562
788952 Алматы
197 56900
635799 516782
2698565 56598
265953 Алматы
131 148900
598369 600000
6589235 187652
126556 Алматы
156 15687
574894 550000
2168562 184952
1548535 Астана
122 132567
635979 590489
6598779 489926
154562 Алматы
125 122680
568722 505050
4587963 265623
645879 Астана
147 98503
843689 845000
2154652 219856
656546 Москва
159 110369
589355 600050
2165935 595965
216562 США
146 125863
597997 560045
6597556 26562
956235 Астана
111 149024
587600 560421
9562326 748756
595624 Алматы
108 125679
890000 850000
7521356 265562
265626 Москва
156 45455
678000 666023
1265597 487987
565624 Москва
121 26876
955606 850000
2165856 216583
154623 Алматы
196 26583
669768 669120
3457953 216956
595622 Алматы
110 139813
780008 764035
9432523 454526
1545213 Кесте 7 – Қалалар бойынша банктердің жұмысын талдау Қала
Москва Банк коды Мәліметтер Қорытынды 121
Таза пайда 26876
Меншікті капитал 955606
Қарыз капитал 95560,6
Ағымдағы берешек 2070295,4 Ағымдағы активтердің пайдалылығы 0,124090995 Негізгі қорлардың пайдалылығы 0,173816315 Меншікті капиталдың пайдалылығы 0,028124562 137 Таза пайда 135005 Меншікті капитал 846563 Қарыз капитал 84656,3 Ағымдағы берешек 464999,7 Ағымдағы активтердің пайдалылығы 0,207308983 Негізгі қорлардың пайдалылығы 0,871928182 Меншікті капиталдың пайдалылығы 0,159474251 156
Таза пайда 45455
Меншікті капитал 678000
Қарыз капитал 67800
Ағымдағы берешек 1197797
Ағымдағы активтердің пайдалылығы 0,093147973 Негізгі қорлардың пайдалылығы 0,080362573 Меншікті капиталдың пайдалылығы 0,067042773 159 Таза пайда 110369 Меншікті капитал 589355 Қарыз капитал 58935,5 Ағымдағы берешек 2106999,5 Ағымдағы активтердің пайдалылығы 0,185193761 Негізгі қорлардың пайдалылығы 0,509641581 Меншікті капиталдың пайдалылығы 0,18727083 Қорытынды Таза пайда 317705 Қорытынды Меншікті капитал 3069524 Қорытынды Қарыз капитал 306952,4 Қорытынды Ағымдағы берешек 5840091,6 Қорытынды Ағымдағы активтердің пайдалылығы 0,162778639 Қорытынды Негізгі қорлардың пайдалылығы 0,291033524 Қорытынды Меншікті капиталдың пайдалылығы 0,103503019 Негізгі қорлардың пайдалылығы таза пайданы негізгі қорлардың орташа құнына бөлу арқылы табамыз. Меншікті капиталдың пайдалылығы таза пайданы меншікті капиталға бөлгенге тең. Тапсырма 3 Алғашқы ведомостьінің 8 кестесі негізінде құрама кестенің мастері көмегімен 9 кестені алу. «Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы» және «Құнындағы үлес салмағы» атты өрістер есептелетін болып табылады. Қосымша есептеулер ретінде баған бойынша соманың бөлігін қойыңыз.
Кесте 8 – Өткізілген тауарлардың тізімдемесі № п/п Тауар топтарының коды Тауар аты Сатылғ ан тауарл ар саны Бірлік бағасы 1 Ет 2005 250
7980,00 1 Колбаса өнімдері 1258
360 8152,00
1 Сүт
4587 50 5133,00 1 Сыр
569 450
6551,00 2 Ұн 14789 45 3461,00 2 Тары
1258 26 1472,00 2 Рис
456 70 4216,00 2 Манка
789 50 3825,00 2 Гречка
123 85 4917,00 3 Сәбіз
478 15 1266,00 3 Қызылша
589 25 1977,00 3 Картоп
233 20 2511,00 Кесте 9 – Өткізілген тауарлар анализінің тізімдемесі Тауар аты Деректер Қорытынд ы Колбаса өнімдері Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге
8152 Төлеуге арналған шығындардың үлес 29,31%
Өткізілген сомасы 452880
Құнындағы үлес салмағы 4,85%
Сүт Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге 5133
Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы
18,45% Өткізілген сомасы 229350 Құнындағы үлес салмағы 2,45% Ет Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге 7980
Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы
28,69% Өткізілген сомасы 501250 Құнындағы үлес салмағы 5,36% Сыр
Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге
6551 Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы 23,55%
Өткізілген сомасы 256050
Құнындағы үлес салмағы 2,74%
Қорытынды Төлеуге арналған шығындар(сома), тенге 27816
Қорытынды Төлеуге арналған шығындардың үлес салмағы 100,00%
Қорытынды Өткізілген сомасы 9345090
Қорытынды Құнындағы үлес салмағы 100,00%
жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|