" О р м а н ғ а   с е р у е н '  с а б а ғ ы

(Суретте  аю  ағаш ты ң  қуысындағы  балға  өрмелеп 
келеді, аралар оны жан-жағынан талауда).
Мүғалім: -  Балалар, біз осы сурет бойынша сөйлем дер 
қүруымыз керек. Қане, кім айтады, сөйлемнің неше түрі 
бар?
("Сөйлемнің үш түрі бар. Олар: лепті сөйлем, хабарлы 
сөйлем, сүраулы сөйлем"— деген жауап алынады).
Мүғалім:  -  Өте дүрыс. Енді сендер осы суретке қарап 
бір сүраулы, бір лепті, бір хабарлы сөйлем қүрауларың 
керек.
(Тақтаға  кезекпен  үш  бала  шығарылып,  үш  сөйлем 
жазады. Қалған балалар дәптерлеріне орындайды).
Мүғалім: -  Серуенімізді жалғастырамыз.  Біз орман- 
нан  гүлдер  теріп  алған  едік.  Енді  осы  гүлдермен  ойын 
ойнайық.
(Балаларға гүлдер таратылады,  "Сары гүл -  зат есім, 
қызыл  гүл  — сан  есім,  көк  гүл  -   сын  есім,  жапырақ  -  
етістік" екені тақтаға жазылады).
Мүғалім: -  "Жасыл шөп жайқалды" (Сөйлем оқылды).
Оқушылар көк, сары гүлді жөне жапырақты жоғары 
көтеріп  көрсетеді.
Өйткені: жасыл -  (қандай?) -  сын есім (көк гүл)
шөп -  (не?) — зат есім (сары гүл). 
жайқалды -  (неғылды?) -  етістік (жапырақ).
Мүғалім:  -   Орманда  біз  серуендедік.  Келе  жатсақ, 
мынадай әдемі елік пен тырна кездесті. Бүл жануарлар 
біздерге бірдене айтқысы келді. Бірақ, олар адамша сөй- 
лей алмағандықтан, сөздері байланыспай түр. Біздер осы 
аңдардың не айтқысы келгенін біліп тақтаға буынға бө- 
ліп жазып, дауысты жөне дауыссыз дыбыстарға талдау 
керек. Көне, кім айтады? Қалай дүрыс болады?
(Елік суретінің астында:  біл,  туған, табиғатын,  қор- 
ғай, жердің. Дүрысы:  "Туған жердің табиғатын қорғай
біл".
Тырна суреті астында: қайырымды, өрқашанда, қор- 
шаған, бол, ортаға. Дүрысы: "Қоршаған ортағаөрқашан 
да қайырымды бол"). Сөйлемдер тақтаға жазылып, тал- 
данады.

жүктеу/скачать 14,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: