Электр жєне магнетизм
шығаруда қолданылатын әдебиеттер
жүктеу/скачать 3,05 Mb.
|
УМК 2 часть
| шығаруда қолданылатын әдебиеттер.
Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсы бойынша есептер жинағы. А.: 2003. Ысқақов Б.М. Физикадан есеп шығару мысалдары. Алматы: Мектеп, 1987 Қойшыбаев Н. Жалпы физика курсының есептер жинағы: (Электростатика. Электр тогы.) ҚР халыққа білім беру министрлігі – Алматы (БЖ). 1992 § 5. Лабораториялық жұмыс Тұрақты ток тізбегіндегі пайдалы қуаттың жүктеме кедергісіне тәуелділігін зерттеу. Жұмыс мақсаты: пайдалы қуаттың жүктеме кедергісі мен ток көзінің қатынасына тәуелділігін зерттеу. Пайдалы қуаттың жүктеме кедергісіне тәуелділік графигін тұрғызу және ток көзінің ішкі кедергісін анықтау. Теориялық кіріспеТұйық тізбек үшін ток көзінің толық қуаты: (1) мұндағы - ток күші, - ток көзінің электр қозғаушы күші (э.қ.к.). Ішкі кедергідегі бөлінетін қуат пайдалы қуат деп аталады және ол мынаған тең: (2) мұндағы U – R жүктемедегі кернеу. Пайдалы қуаттың толық қуатқа қатынасы ток көзінің пайдалы әсер коэффициенті деп аталады - (п.ә.к). (3) әрқашан болса, онда Тұйық тізбек үшін Ом заңын , мұндағы - ток көзінің ішкі кедергісі және тізбек бөлігі үшін Ом заңын пайдалана отырып пайдалы қуаттың (2) формуласын мына түрде жазуға болады: (4) Бұл теңдікті талдай келе (қысқа тұйықталу) және (ажыратылған тізбек) кезінде пайдалы қуат нольге ұмтылатындығын, яғни пайдалы қуаттың ішкі жүктемеге тәуелділік қисығы максимум болатындығын көреміз. (4) формуланы зерттей отырып - нің бойынша туындыларын нольге теңестіре отырып: , , бұдан мен - дің әрқашан оң екендігін ескере отырып, пайдалы қуаттың кезінде максимал мәнге жететінін табамыз. Сонымен ішкі кедергінің мәнін 0 – ден бастап өсіре отырып және (2) формула көмегімен әрдайым пайдалы қуатты басында 0 – ден максимумға дейін өсіп, одан қайта 0 – ге ұмтылаты. ; max болғандағы R кедергі ішкі кедергіге тең болады. Енді және - ның тізбектегі ток күшіне тәуелділігін қарастырайық. пайдалы қуатты мына түрде өрнектесе болады: (5) мұндағы, - ток көзінің ішінде бөлінетін қуат. параболалық заң бойынша t уақыттың өзгеруімен өзгеріп отырады. Егер (6), болса нольге айналады. Бұл токқа екі мән береді: және (7) бірінші шешім ажыратылған тізбекке сәйкес келеді ( ), ал екіншісі қысқа тұйықталуға сәйкес келеді ( ). Пайдалы әсер коэффициентінің ток күшіне тәуелділігі төмендегі формуламен анықталады: (8) П.Ә.К-і тізбек ажыратылған жағдайда болып ең үлкен мәнге жетеді және содан соң қысқаша тұйықталу кезінде сызықтық заң бойынша кеміп нольге айналады. және - ның ток күшіне тәуелділігі 1 – суретте график түрінде көрсетілген. 1 – сурет. Ең үлкен пайдалы қуат және ең үлкен п.ә.к алу жағдайының үйлеспейтінін көрдік. ең үлкен мәнге жеткенде, ток күші -ге және немесе 50% тең. П.Ә.К бірге жақындағанда пайдалы қуат максимал қуатпен салыстырғанда аз. жүктеу/скачать 3,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|