Әлеуметтану дифф зачет
Ғылыми медицина. Халықтың қартаюы
жүктеу/скачать 381,11 Kb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қоғамның қартаюы
| Ғылыми медицина. Халықтың қартаюы
Халықтың қартаюы-жалпы халық санындағы егде адамдардың үлесінің артуы.Бұл ұзақ демографиялық өзгерістердің, популяцияның көбею сипатындағы өзгерістердің, туудың, өлімнің, олардың арақатынасының, сондай-ақ ішінара көші-қонның нəтижесі. Демографиялық қартаю үрдістері мен салдарын есепке алу — демографиялық саясаттың маңызды міндеті. Қоғамның қартаюы-күрделі экономикалық мəселе. БҰҰ болжамдарына сəйкес, 2050 жылға қарай Жер тұрғындарының 22% - ы зейнеткер болады, ал əлем елдерінде əрбір жұмыс істейтін азаматқа зейнеткер келеді. Халықтың қартаюы бүкіл əлемде (Сахараның оңтүстігіндегі Африкадан басқа), дамыған елдерде де, дамушы елдерде де кездеседі. Жұмыс күшінің қартаюы еңбек өнімділігін, əсіресе оның өндіріс факторларының жалпы өнімділігінің өсуіне теріс əсер етуі есебінен, алдағы екі онжылдықта жылына орта есеппен 0,2% - ға төмендетеді деп болжануда. Бұл проблема кешенді тəсілді талап етеді — əлеуметтік, экономикалық жəне технологиялық. Медицинаның дамуы «белсенді қарттықтың» жасы, яғни егде жастағы адам көп немесе аз толыққанды өмір сүре алатын жағдай тұрақты түрде артады деп үміттенуге мүмкіндік береді. Өндірісті автоматтандыру физикалық жағдайы нашарлаған қарт адамдарға жұмыс істеуге мүмкіндік береді. Көптеген салаларда қарт адамдарға қолайлы қашықтықтан жұмыс істеу мүмкін.Дененің қартаюы ми салмағының төмендеуімен, сондай-ақ кортекс пен ми ганглиясының көлемі мен сызықтық мөлшерімен бірге жүреді; гирус жұқарады, сəйкесінше бороздар кеңейеді, қарыншалық қуыстар үлкейеді (қараңыз: жүйке жүйесі, қартаю процесінің өзгеруі). Жүйке жасушаларының бір бөлігінің цитоплазмасында (см. липофусцинді қосумен лизосомалардың, аутофагосомалардың саны артады; митохондрияның құрылымы өзгереді. Жеке нейрондарда атрофия жəне цитоплазмалық матрицаның тығыздалуы, бұзылу ошақтары пайда болады; басқаларында — жасуша мен оның ядросының гипертрофиясы, түйіршікті эндоплазмалық тордың, пластина кешенінің жəне митохондрияның көлемінің ұлғаюы түрінде компенсаторлық қайта құру дамиды. Ми тінінде осылай қалыптасады. Кəрілік бляшкалар, олардың пайда болуы нейрофибриллалардың өзгеруімен жəне ми амилоидозымен байланысты (амилоидозды қараңыз). Мидың сұр затындағы глиальды жасушалардың саны артады, ақ түсте азаяды; спутниктік глиоциттердің саны артады. Глиа жасушаларында дистрофиялық өзгерістермен қатар бейімделуді қайта құру көріністері бар. Бұл өзгерістер мидың əртүрлі бөліктерінде біркелкі көрінбейді жəне фронтальды жəне уақытша лобтардың кортексінде, церебральды Пуркинье жасушаларында, жұлынның мотонейрондарында басым болады. 34. Денсаулық сақтаудың экономикалық жəне əлеуметтік аспектілері. жүктеу/скачать 381,11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|