Түтікшелі сүйектің мүше ретіндегі гистологиялық қүрылысы Түтікшелі сүйек мүше ретінде, төмпешіктен баскасы, негізінен табакшалы
сүйек тінінен күралған. Гиалинді шеміршектің бір түрімен капталған
эпифиздің буындык бетінен баска, сүйек сыртынан сүйек үсті кабығымен
капталған.
Сүиек үсті қабығы немесе периост (periosteum). Сүйек үсті кабығында екі
кабатты ажыратады: сырткы (талшыкты) және ішкі (жасушалык). Сырткы
кабат негізінен талшыкты дәнекер тіннен кұралған (8.31, 8.32-суреттер).
Ішкі кабатта көптеген жасушалар орналаскан: камбиалдык жасушалар, пре-
остеобласттар және саралануы әр децгейдегі остеобласттар. Пішіні ұршыкша
тәрізді камбиалдык жасушалардың аздаған цитоплазмасы және орташа
дамыған синтетикалык аппараты бар. Преостеобласттар белсенді түрде бөліне
алатын, пішіні сопакша болып келген, гликозаминогликандарды өндіруге
кабілетті жасушалар. Остеобласттар жаксы дамыған нәруыз (коллаген)
өндіруші аппаратының болуымен сипатталады. Сүйек үсті кабығы аркылы
сүйекті коректендіретін тамырлар және жүйкелер өтеді.
Сүйек үсті кабығы сүйекті коршап жаткан тіндермен байланыстырады
және оның коректенуіне, дамуына, өсуіне және калпына келуіне катысады.
Диафиздің кұрылысы. Сүйектің диафизін кұрайтын тығыз зат калындығы
4 мкм-ден 12—15 мкм-ге дейін жететін сүйек табакшаларынан тұрады. Сүйек
табакшалары күрделі жүйе кұрай, белгілі катаң ретпен орналасады.
236 8-Тарау. Дәнекер тіндер
8.31 -сурет. Түтікшелі сүйектің қүрылысы (В. Г. Елисеев, Ю. И. Афанасьев, Е. Ф. Ко- товскийлер бойынша): а — сүйек үсті қабығы; б — сүйектің тығыз заты;в — эн дост; г — сүйек майы қуысы. 1 — сыртқы жалпы табақшалар қабаты; 2 — остеон; 3 — остеонның каналы; 4 — ендірметабақшалар; 5 — ішкі жалпы табақшалар қабаты;
