499
СИНТЕз (жинақтау). Талдау нәти-
жесінде айқындалған белгілер мен
қасиеттерді біріктіру – синтез деп
аталады. Ойлаудың операциясы.
Біріктірудің физиологиялық негі-
зі – мидың жүйке жүйесіндегі уақы-
тына байланыстардың түйісіп қо-
сылуы. Ойлау әрекетінде біріктіру
(синтез) келесі талдау, салыстыру,
абстракциялау, нақтылау, жүйелеу
тәсілдері (операциялары) сияқты жиі
қолданылады.
СИПАЙ СЕзУ ТҮЙСІКТЕРІ. Зат-
тардың теріге үйкелуінің нәтижесін-
де олардың тегіс немесе кедір-бұдыр,
жұмсақ немесс қатты құрғақ не дым-
қыл екенін және т.б. қасиеттерін
түйсінуге болады. Заттар теріге сүй-
келгенде жүйкелер қозса ғана түйсіну
пайда болады, қоздыруға шамасы
келмейтін сүйкелу түйсінуді туғыза
алмайды. Тері түйсіктерінің адамға
тән белгісі бар. Бұл, ең алдымең,
адамның тері түйсіктеріне сипаудың
елеулі орын алуымен байланысты.
Сипау мүшесі – қол. Ол – адамның
ең сезгіш мүшесінің бірі. Жас нәрес-
телердің айналасындағы дүниені та-
нуында сипау үлкен рөл атқарады.
Сипау сезімі – мылқауларды оқыту-
дың, оларды түрлі мамандыққа ақыл-
ой өрісін дамытудың күшті құралы.
СКАУТИзМ (ағылш.
scout – бар-
лаушы) – балаларды, жасөспірімдер
мен бозбалаларды тәрбиелеу жүйе-
сі. С. скаутинг принциптеріне – ба-
лаларды мектептен тыс тәрбиелеуді
ұйымдастырудың педагогикалық
әдістемелеріне негізделген. Қоғам-
дық балалар және бозбалалар қоз-
ғалысында көрінеді. С. – әлеуметтік
тегіне және дініне тәуелсіз, барлық,
жастар үшін ашық ерікті мемлекеттік
емес, саяси емес тәрбиелеуші қоз-
ғалыс. С.-нің негізгі мақсаты – жас-
тардың зияттық, қоғамдық және ру-
хани әлеуеттерінің дамуына, олар-
дың жеке тұлға және азамат ретінде
қалыптасуына көмескілеу. С. – көп-
теген халықаралық балалар және
жасөспірімдер қозғалыстарының бі-
рі. 1907 жылдан бастап, оған 250 млн-
нан астам адам қатысты. Қазіргі кез-
де скауттық ұйымдар 160-тан астам
елде бар және 16 млн-нан астам
адамды біріктіреді.
Достарыңызбен бөлісу: