1 дәріс. Механикалық қозғалыстардың теориялық негіздері



Pdf көрінісі
бет123/132
Дата28.11.2023
өлшемі3,36 Mb.
#130617
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   132
A
1
және 
A
2
векторлардың 
бірдей бұрыштық жылдамдықпен айналу шартынан туып отыр. Қорытқы тербелістің 
амплитудасы мен бастапқы фазасын 14.3.1-суреттен табамыз: 
(
)
(
)
2
2
2
1
2
1
2
2
2
1
2
1
2
2
1
2
cos
γ
2
cos φ
φ ;
A
A
A
A A
A
A
A A

=
+


=
=
+
+

(14.3.4) 
1
1
2
2
1
1
2
2
sinφ
sinφ
tgφ
.
cosφ
cosφ
A
A
A
A
+
=
+
(14.3.5) 
(14.3.4) формуладан қорытқы тербелістің амплитудасы қосылғыш тербелістер 
фазаларының айырымына тәуелді екені байқалады. Егер фазалар айырымы нольге тең 
болса, амплитуда максималды, яғни, 
A
1
мен 
A
2
-нің қосындысына тең болады. Ал, егер 
фазалар айырымы 

2
−
1
=

болса, қорытқы тербеліс амплитудасы 
1
2
A
A

-ге 
тең.Қосылғыш тербелістер жиіліктері бірдей болмаған жағдайда, 14.3.1-суретке қарағанда, 
A
1
және 
A
2
векторлары әр түрлі жылдамдықтармен айналады. Бұл жағдайда қорытқы 
А 
вектор шамасы өзгереді, яғни ол тұрақты емес жылдамдықпен айналады. Демек, қорытқы 
тербеліс гармоникалық болмайды. 
Енді циклдік жиіліктері бір-біріне өте жуық, бағыттары бірдей екі гармоникалық 
тербелістердің қосылу нәтижесін қарастырайық: 
(
)
(
)
1
1
2
2
cos
φ ;
cos
φ .
x
a
ω t
x
a
ω t
=
+
=
+
(14.3.6) 
Қорытқы тербеліс амплитудасының лездік мәні (14.3.4)-формуламен есептеледі. 
Сондықтан әуелі фазалар айырымын (14.3.6)-ден тауып: 
(
)
2
1
2
1
φ
φ
.
ω
ω t

=

(14.3.7) 
Ары қарай (14.3.4) пен (14.3.6)-ден амплитуданың
(
)
2
2
2
1
2
1 cos
A
a
ω
ω t
=
+





мәнін 
анықтаймыз. Бұдан қорытқы тербеліс 
А
амплитудасының мәні уақыт бойынша белгілі 
жиілікпен өзгеретінін және 
2
1
2 cos
2
ω
ω
A
a
t

=
(14.3.8) 
қатыспен өрнектелетінін көруге болады. Бұл жерде амплитуда мағынасы бойынша оң шама 
болғандықтан, қорытқы тербеліс амплитудасының абсолют мәні алынып отыр. Косинус 
периодының абсолют мәні 

-ге тең. Сондықтан амплитуданың абсолют шамасының 
A
T
 
14.3.1 - 
сурет


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   132




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет