1. Жазудың пайда болуы мен даму тарихы бойынша хронологиялық карта жасаңыз

Қазақстан жеріндегі суретті жазулар табылған аймақтар

жүктеу/скачать 0,96 Mb. бет 4/29 Дата 14.05.2023 өлшемі 0,96 Mb. #93095

Бұл бет үшін навигация:

• Ой жазулары табылған аймақтар
• 2.Себебі,мен оны былай түсіндіремін
• 3.Оны мен былай фактілермен дәлелдей аламыз
• 4.Осыған байланысты мен мынадай шешімге келдім
• 7.Көне түркі жазуының зерттелу тарихын хронологиялық картаға түсіріңіз.

Қазақстан жеріндегі суретті жазулар табылған аймақтар Талдықорған Теректі сайы Алакөл Балқаш Талас ойпаты Ұлытау Қарағанды облысы Солтүстік Америка Оңтүстік Америка Ой жазулары табылған аймақтар Австралия Полинезия Сол-шығыс Сібір Пасха аралдары 6.«Латын графикасы және қазақ жазуының тарихы» пәнінің басқа ғылымдармен байланысын ПОПС формуласы бойынша дәлілдіңіз. 1.Менің ойымша,латын графикасына көшу арқылы біз рухани жағынан жаңғырып,өркениетті елдердің қатарына қосыламыз.Сонымен қатар басқа да ғылымдармен тығыз байланыста боламыз. 2.Себебі,мен оны былай түсіндіремін:тіл үшін пайдасы болмаса өзге түркі тілдес елдер латын графикикасына көшуге құштар болмас еді.Тіпті,оның ішінде Әзірбайжан,Түркіменстан,Өзбекстан сияқты елдер көшіпте қойды.Әрі латын графикасы басқа да ғылым салаларымен тығыз байланысты.Мәселен,айтып өткеніміздей латын графикасы компьютерлендіру саясатына жақын.Латынға көшу-мемлекеттік іс. 3.Оны мен былай фактілермен дәлелдей аламыз:латын графикасына көшу қазақ тілінің дамуына жаңаша қарқын береді.Қазір жас буын өкілдері компьютер тілін жетік меңгеріп,ғаламтор желісі арқылы ақпарат алмасуға бой үйреткен.Олар үшін ескіше жазу қолайсыз секілді.Латын алфавиті-қазаққа жат қаріп емес.Біздің газет әу баста,1931 ж латын әріптерін пайдаланған.Еш қиындықсыз оқи беруге болады. 4.Осыған байланысты мен мынадай шешімге келдім:Біріншіден,кириллицамен сіңіп кірген отарлық санадан арылу үшінде латын графикасын қолданысқа кіргізу арқылы арыламыз. Екіншіден,қолданысқа оңай,игеруге ыңғайлы.Мен латын графикасын қолдаймын. 7.Көне түркі жазуының зерттелу тарихын хронологиялық картаға түсіріңіз. 1721-1722 ж Жазуларды зертттеуге арнайы ұйымдастырылған Ресей ғылым Академиясының экпедициясы Минусинск ойпатында іздестіру жұмыстарын жүргізіп,Д.Г.Мессершмидт және ф.и.фон Стралленберг көптеген материалдар жинақтады. 1893 ж Дат филологі В.Томсен (Дания) бұл жазуларды оқудың кілтін тапты.Келесі жылы-ақ В.В.Радлов Орхон жазуларының оқылуын және аудармаларын жасады. 1894-1899 Орыс ғалымы В.В.Радлов,П.М.Мелиоранский 1930-1952 Н.Оркун,О.Прицак,С.Е.Малов 1975-1982 Ғ.Айдаров,А.С.Аманжолов.Т.Текин,А.М.Щербак,А.Н.Кобнешавадзе,И.В.Кормушин зерттеді. 1793 ж Т.Байер руна жазулары таңбаларының кельт жазуынан алынуы мүмкін деген болжам жасаса,А.Ремюзе үнді-готтардың ұрпақтары усунтдардың жазуы деп тұжырымдаған. 8 ғ Азияның түркі руналары соғды жазуынан бұрын жасалған.Оның 40қа жақын әліпбиінде графема бар. 1899 ж Моңғол даласынан табылған Н.Ядринцев жазбалары ғылыми қауымға толық сақталған және көне жазулардың көлемді үлгілерін ұсынды. 1895 ж Енисей жазбаларының оқулары мен аудармалары да жарық көрді. 1970 ж Есік қаласындағы үлкен Сақ зиратынан түрлі заттар табылдығоның ішінде алтын жалатылған жауынгер мен жұмбақ жазуы бар күміс олжа бар. жүктеу/скачать 0,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу: